8 Eylül 2011 Perşembe

RİŞVAN AŞİRETİ


                                     RİŞVAN   AŞİRETİ

       Aşiret; aynı kökten gelmiş olup birlikte yaşayan ve birlikte konup göç eden halk, oymak anlamlarına gelmektedir. Rişvan Aşireti Anadolu’daki büyük Türkmen aşiretlerinden birisidir. Geçen asırlardaki aşiret yapılarının çoğunlukla kaybolduğu günümüzde bile, Rişvan Aşireti aşiret yapısını zayıflamış olsa da sürdürmektedir.

       Rişvan Aşireti hakkındaki en eski bilgiler 16.yüzyıl başlarına ait Osmanlı tapu tahrir defterleri sayesinde mümkün olmuştur. Yavuz Sultan Selim’in Haziran 1515’te Dulkadirli Beyliği topraklarıyla birlikte Malatya, Kâhta ve Hısn-ı Mansur (Adıyaman) bölgesini fethedip Osmanlı topraklarına katmasıyla, buralarda konargöçer durumda olan Rişvanların da dâhil olduğu bütün Türkmen aşiretleri Osmanlı devletinin tebaası oldular. Bölgede Osmanlılarca yapılan  ilk kayıtlara göre Rişvanlar Maraş Yörükleri ve Kara Ulus taifesi içinde yer almakta ve Oğuzların İğdir Boyundan gelmektedir (Anadolu’da Aşiretler, Cemaatler, Oymaklar (1453-1650) cilt IV, sayfa 1912-14, Türk Tarih Kurumu Basımevi, 2009, Ankara).  

       Rişvan Aşireti hakkındaki  en geniş bilimsel doğru bilgiyi, kendisi de aynı aşiretten olan değerli tarihçi Doçent  Dr. Faruk Söylemez’in yayınlarından öğreniyoruz. Bu  yayınların Osmanlı Arşivlerinde 7 yıl süren bir çalışmanın ürünü  olduğu bilinmektedir. Kendisinin Rişvan’larla ilgili ilk eseri;    ‘Osmanlı Devletinde Aşiret Yönetimi, Rişvan Aşireti Örneği’ isimli, 323 sayfayı aşkın kitabıdır ki, ‘Kitapevi’ adlı yayınevi tarafından  2007 yılında İstanbul’da basılmıştır. Diğeri ise Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisinin 2002 yılındaki  12. sayısının 39-52. sayfalarında yayınlanan ‘Rişvan Aşireti’nin  Cemaat, Şahıs ve Yer Adları Üzerine Bir Değerlendirme’ isimli makalesidir. Aşağıdaki yazı büyük ölçüde bu yayınlar esas alınarak hazırlanmıştır.

       İlk tahrir 1519’da yapılarak Başbakanlık Osmanlı Arşivindeki 71 numaralı tapu tahrir defterine kaydedilmiştir (Dergi). O dönemde Kâhta’da bulunan Rişvan Aşireti de bu tahrirde sayıldı. Bölgenin  Osmanlı Devletine katılmasıyla  Kâhta sancak haline getirilen Malatya’ya bağlandı. Rişvan Aşireti 16. yüzyılın ikinci yarısından itibaren Maraş bölgesinde de görülmeye başladı. Mesela 1565’de Maraş’ta bulunan Türkmen cemaatleri arasında Rişvan. Aşiretinin, Bektaşlı, Çakallı, Hamidli, Rişvan Cemaatleri zikredilmiştir. 1578’de Elbistan yöresinde çıkan Şambayatlı Sahte Şah İsmail’in etrafında toplanan Türkmenler içerisinde Rişvan Aşireti mensupları da vardı. Rişvanlar 17. ve 18. yüzyıllarda ise Zülkadriye (Maraş) Beylerbeyliğinin bütün topraklarına yayıldılar.  Rişvan Aşiretinin Osmanlı Devleti ile olan ilişkileri 17. ve 18. yüzyıllarda başka hiçbir Türk aşiretine nasip olmayacak yakınlıkta başlayıp devam etmiştir. Zira bu dönemlerde birçok Rişvan beyinin Maraş, Adana ve Sivas’a vali olarak atandığı, Malatya sancak beylerinden çoğunun  Rişvanzadeler’den olduğu görülmektedir (sayfa 74-56).

       Doğu Anadolu’nun en ünlü ailelerinden olan Rişvanzadeler, 1650- 1850 yılları arasında kendi bölgelerinde mutlak söz sahibi oldular.  Türkmen asıllı bu ocaktan çoğu beylerbeyi (mirimiran) rütbeli Halil Paşa, Ömer Paşa, Mehmet Paşa gibi tanınmış derebeyi paşalar gelip geçti.   Bu paşalar, beylerbeyliği merkezi olan Maraş veya sancak beyliği merkezi olan Malatya’daki saraylarında,  Besni’deki konaklarında otururlardı (sayfa 229) . Rişvanzadeler’den beylerbeyi olarak atananların ilki Halil Paşadır.1701’de Maraş Beylerbeyi olmuştur. Atandığı dönemde  bölgede eşkıyalıklarda bulunan Cihanbeyli aşiretinden bazı kişilerin bertaraf edilmesiyle uğraşmıştır  (sayfa 231). Rişvanzedeler’den son Maraş Beylerbeyi II. Süleyman Paşadır. 1841 yılına kadar Maraş’ta görevini sürdürmüş sonra Diyarbakır valiliğine atanmıştır (sayfa 284). Bütün bunlar Osmanlı Devletinin Rişvan Aşiretine büyük önem verdiği ve bu aşirete güvendiğini göstermektedir.


           Rişvan  Aşiretine Mensup Cemaatler (sayfa 20-37)

       Bu büyük aşiret birçok cemaatten oluşuyordu:

1.Ömeranlı Cemaati. An eki Farsçada çoğul ekidir. Ömeran Ömerler anlamına gelmektedir. 1519-1536 yılları tahrirlerinde Hacı Ömerli olarak kaydedilen, Rişvan Aşiretine mensup cemaatlerin ilk sırasında yer alan cemaattir. 1536’da diğer isminin Kaytanlı olduğu belirtilmiştir. Kâhta, Malatya, Adıyaman başta olmak üzere Konya, Sivas, Divriği, Alacahan, Darende,  Gürün, Antakya, Trablus, Şam’da konargöçer olarak yaşadıkları, ayrıca Tırhala Sancağı ( Bugün Yunanistan’da bulunuyor ) ile bu sancağa bağlı Yenişehir,  Çatalca kazalarında, Maraş, Kilis, Antep sancakları ve Halep eyaletinde yaşadıkları ifade edilmektedir.

2-Hıdır Soranı (Hıdır Sorlu) Cemaati. Günümüzde de Adıyaman’da oturmaktadırlar.

3-Kelleli (Gelerli/Kelerli) Cemaati.  16.yüzyılda Malatya,  Kâhta ve Adıyaman’da konargöçerken daha sonraki yıllarda Eğin, Ergani,  Antep ve Kilis’te konargöçer olarak bulundular. Günümüzde Malatya ve Adıyaman’da yaşamakta ve Gelerli olarak anılmaktadırlar.

4- Celikanlı Cemaati. 16. yüzyılda Kâhta’da konargöçer hayatı yaşamaktaydı.18.yüzyılda da Antep, Sivas’ın Alacahan ve Divriği kazalarında konargöçer olarak bulunmuşlar, 19. yüzyılda ‘Çelikanlı’ ismiyle Konya, Maraş, Kilis, İslâhiye’de konargöçer olarak yaşamışlardır. Günümüzde Adıyaman’ın Çelikhan ilçesinde ve Gaziantep’in İslâhiye ilçesi ile çevresinde yoğun olarak oturmaktadırlar.

5- Mülükanlı Cemaati. 16. yüzyılın ilk yarısında Malatya ile Kâhta çevresinde konargöçer olarak bulunmuşlardır.  Aynı yüzyılın ikinci yarısından itibaren Malatya sancağı’na bağlı Hısn-ı Mansur (Adıyaman) ve Kâhta kazaları, Gelibolu sancağına bağlı İnecik kazası, Diyarbakır eyaleti ve ona bağlı Ergani kazası, Bozok sancağı, Sivas’a bağlı Divriği kazası ve Arapkir sancağı civarındaki Sarıçicek dağında bulunmuşlardır. Bugün Malatya ve çevre köylerinde bulunan Mülükanlı Cemaati için ‘ Molikanlılar’ tabiri kullanılmaktadır.

6- Mendubali( Mendollu) Cemaati.  1519’ da sadece Kâhta’da bulunurlarken daha sonra başta Malatya sancağı olmak üzere Rakka, Karaman ve Halep eyaletleri; Kilis, Birecik, Antep, Arapkir, Maraş ve Sis (Kozan) sancakları ile Rumkale, Behisni ve Antakya kazalarında konargöçer hayatı yaşamışlardır. Mendollu Cemaati halen koyunculuğu ile meşhur olup, Malatya’nın güneybatısında kendi adı ile yaylası bulunmaktadır. Diğer Türkmen aşiretlerinde olduğu gibi büyük kısmı yerleşik hayata geçmiş ve tarım ile meşguldür.

7- Zerukanlı Cemaati. 16. yüzyılda da Malatya sancağının Kâhta kazasında, konargöçer iken 18. yüzyılda başlarında Hısn-ı Mansur (Adıyaman)  kazasının Gülek karyesinde meskûndular.

8- Boğrası Cemaati. 16. yüzyılda Kâhta’da konargöçer hayatı yaşamışlardır. 1536’ daki tahrir defterinde iki kola ayrıldığı, diğer kolun Dımışklı adını aldığı görülmektedir.

9- Rumiyanlı Cemaati. 1519’ da Hısn-ı Mansur’da (Adıyaman),  1536’ da Kâhta’da bulunmaktaydılar. 17. yüzyıldan itibaren Siverek, Rakka, Erzurum, Kars, Çıldır, Ahıska, Sivas, Malatya, Maraş, Amasya, Karahisar-ı Şarki, Karaman ve Aydın sancakları ile Nizip, Birecik, Tokat kazalarında konargöçer hayatı yaşamışlardır.

10- Mansur Cemaati. 1519’da Hısn-ı Mansur (Adıyaman)  kazasında bulunan bu cemaat sonraki tahrirlerde Mansurganlı olarak yazılmışlardır.

11- Rişvan Cemaati. Hısn-ı Mansur’un (Adıyaman)  köylerinde   bulunmuşlardır.

12- Çakallı Cemaati. Behisni çevresine yerleşmişlerdir.

                                    Rişvan Aşireti’ne mensup diğer oymaklar

Zaman içinde cemaatler büyümüş, her biri kendi içinde kollara ayrılarak yeni cemaatler meydana gelmiştir. Buna göre Rişvan Aşireti’ne mensup diğer oymaklardan da bahsetmek gerekmektedir.

13- Dalyanlı Cemaati.  İsmine 18. yüzyılda rastlanmaktadır. 19. yüzyılda Uzunyayla’da yaylayıp Halep taraflarında kışlamaktaydı.

14- Dımışklı Cemaati. Boğrası’nın bir koludur. 16. yüzyılda Kâhta’da sonraki yüzyıllarda Hısn-ı Mansur (Adıyaman)  kazası, Kilis sancağı, Hüdavendigar (Bursa) sancağına tabi Gölpazarı kazasında konargöçer hayatı yaşamışlardır.

15- Hacılar Cemaati. Ağırlıklı olarak Orta Anadolu’da olmak üzere; güneyde Anamur kazasından kuzeyde Sinop sancağına, doğuda Malatya’dan batıda Kütahya ve İzmir’e, Rumeli’de Edirne ve Varna’ya kadar birçok yerde bulunmaktaydı. Cemaatin bir kısmı 19.yüzyılın ikinci yarısından itibaren Ankara’nın Haymana kazasında oturmuşlardır. Kayseri çevresindekiler ise zamanla bugünkü Hacılar kasabasına yerleşerek buraya adlarını vermişlerdir.

16- Halikanlı Cemaati. 19. yüzyılda Konya ile Sivas arasında yaylak kışlak hayatı sürdürmekteydi. Bir kısmı Ankara Haymana’da bulunmuşlardır. Bugün Malatya’da yerleşik olarak bulunmaktadırlar.

17- Hamdanlı  Cemaati. 18. yüzyılda  Trablusşam ve Antakya’da konargöçer olarak bulunmuşlardır.
18- Hacı Musa Cemaati. Rişvan Aşireti’nin Mülükanlı Cemaatinin bir kabilesi olarak 18. yüzyılın ikinci yarısında Malatya’nın Kürne ve Kürecik nahiyelerinde oturmaktaydı.

19- Hama( Hamolu) Cemaati. Rişvan Aşireti’nin Mülükanlı Cemaatine tabi olarak bahsedilmiştir. Kışları Hısn-ı Mansur’da (Adıyaman)  yazları Malatya’nın Balaban nahiyesinde yaşamaktaydı.

20- Hamitli Cemaati.  Hısn-ı Mansur’dan (Adıyaman)  Kastamonu’ya kadar bir çok sahada konargöçer olarak bulunmuşlardır. Bir kısmı Manisa’ya tabi Kırkağaç kazasının Hamitli köyünde oturmaktaydı. Bu cemaate Malkara, Akçekızanlık (şimdi Bulgaristan’da) ve Edirne gibi Rumeli şehirlerinde de rastlanmaktadır.

21- Hoşnişin Cemaati. Hısn-ı Mansur (Adıyaman)  kazası ve  Musul eyaletinin Kerkük sancağında bulunmaktaydı.

22- Şefikanlı Cemaati. 19. yüzyılda Konya eyaletinde yaylak kışlak hayatı yaşamaktaydı.

23- Azizli ( Azizler) Cemaati. Adana eyaletine tabii Sis( Kozan) sancağında, Kütahya sancağına tabi inay kazasında, Adana sancağına tabii Bürendi kazasında, Saruhan sancağına tabi Manisa kazasında, Rakka eyaletinde(şimdi Suriye’de), Maraş ve Niğde sancaklarında, Kütahya sancağına tabi Dağardı kazasında, Paşa sancağına tabi Edirne ve Dimetoka (şimdi Yunanistan’da)  kazalarında yaşamaktaydılar.

24- Bektaşlı Cemaati: 18. yüzyılda Antep, Maraş,  Kayseri arasında konargöçer olarak bulunmuşlardır.

25- Bereketli Cemaati. Malatya sancağında bilhassa Hısn-ı Mansur (Adıyaman)  çevresinde konargöçer hayatı yaşadıkları ayrıca Adana, Paşa (Rumeli’nde), Selanik sancaklarında bulundukları anlaşılmaktadır.

26- Benamlı Cemaati. Adıyaman çevresinde ayrıca Birecik, Rakka, Antep, Nizip ve Kilis yörelerinde bulunduğu ifade edilmiştir.

27- Cudikanlı Cemaati. 18. Yüzyılda da Adana’da , Hısn-ı Mansur’da (Adıyaman)  konar göçerdi. Ayrıca Bozok (Yozgat) ve Sivas eyaletlerinde de bulunmaktaydı. Cemaatin bir bölümü 1847 -1848 yıllarında  Konya’nın Esbkeşan( Cihanbeyli) kazasına yerleştirilmiştir.

28- Rudikanlı Cemaati. 18. yüzyılda Hısn-ı Mansur’un (Adıyaman)  Gülek köyünde yaşıyordu. Bugün Adıyaman’ın Çelikhan ilçesinin Korucak( Rutikan) köyünde oturmaktadırlar. Rişvan Aşiretine tabi Kellelü ( Gelerli) cemaatinin bir koludur.

29- Mahyanlı Cemaati. Hısn-ı Mansur’da (Adıyaman)  oturmaktaydı.

30- Belikanlı Cemaati: 18.yüzyılda  Hısn-ı  Mansur (Adıyaman), Maraş, Nizip yörelerinde konargöçer olarak bulunuyordu. 1840’ lı yıllarda bir kısmı Konya eyaleti içinde konargöçer olarak yaşıyordu.
30- Bazikli Cemaati. 1737’ de Maraş, Rumkale ve Urfa civarında konargöçer olarak yaşıyordu.

32- Dumanlı Cemaati. 1760’ ta Divriği’de 19. yüzyıl başlarında Sivas, Maraş ve Malatya arasındaki bölgede yaylayıp kışlamaktaydı. Aynı tarihlerde bir kısmı Orta Anadolu’da bulunmaktaydı. Ayrıca Rakka’dan Edirne’ye kadar farklı yerlerde görülmekteydiler.

33- Hacebanlı (Hacevanlı) Cemaati. 18. Yüzyılda ın ilk yarısında Hısn-ı Mansur (Adıyaman)  kazasında kışlamaktaydı. Bir kısmı Divriği kazasında bulunuyordu. 19. yüzyılda  Bozok (Yozgat), Kırşehir, Ankara, Haymana’da kışlamaktaydı.

34- Hacı Bereketli( Hacı Bereketoğlu) Cemaati. Bozok sancağının Çiçekdağı kazasında ve Niğde sancağında konargöçer hayatı yaşamaktaydı.
                                        
35- Hıdıranlı Cemaati: Rişvan Aşiretine tabi konargöçer Türkman Yörükanı tayfesinden sayılan Hıdıranlı Cemaatinin Teke( Antalya), Maraş, Adana, Tarsus, Sis, İçel, Kilis, Şarki Karahisar, Şam sancağı ile İçel sancağına tabi Ermenek kazası, Malatya sancağına tabi Hısn-ı Mansur kazası, Trablusşam eyaletine tabi Hasun nahiyesi, Vize sancağına tabi Çorlu kazası, Köstendil sancağına tabi Usturumca kazası (şimdi Makedonya’da), Hüdavendigar (Bursa) sancağına tabi Bergama kazası ve Rakka eyaletinde (şimdi Suriye’de)  yaşamaktaydı. Hıdıranlılar günümüzde de Adıyaman çevresinde yaşamaktadırlar.

36- Nestikamlı Cemaati. Malatya sancağının Hısn-ı Mansur (Adıyaman) kazasında konargöçer olarak hayatını sürdürmekteydi.

37- Okçuyanlı Cemaati. Bu cemaatin bir kısmı 1840’ lı yıllarda Konya eyaleti sınırları içinde, bir bölümü ise Kırşehir ve Yozgat arasındaki bölgede bulunuyordu. Bir kısmı da Hısn-ı Mansur (Adıyaman)   ve Malatya sancağında bulunmaktaydı. Cemaatin bir bölümü 1844’ de Trablusşam eyaleti ve Antakya havalesine yerleşmişlerdi.

38- Geleçorlu Cemaati. Maraş ve Malatya topraklarında yaşıyorlardı.

39- Köseyanlı( Köseli) Cemaati. Gelerli ( Kellelü) Cemaatinin bir koludur. Malatya, Besni, Samsat ve Hısn-ı Mansur (Adıyaman)  kazasında konargöçer hayatı yaşamaktaydı. Günümüzde de aynı yerlerde kalabalık bir cemaat hatta aşiret olarak yaşamaktadırlar.

40- Şeyh Balanlı( Şeyh Bilanlı’ Şeyh Bulanlı) Cemaati. 19. yüzyılda Kayseri,  Yozgat arasında konargöçer hayatı yaşamaktaydı. Ayrıca Hısn-ı Mansur (Adıyaman), Malatya, Maraş, Rakka, Antep sancaklarında meskûndular.

41- Terkenli Cemaati. 1830’lu yıllarda Orta Anadolu’da yaylak kışlak hayatı yaşadıkları biliniyordu.

42- Terziyanlı ( Derziyanlı) Cemaati. Hısn-ı Mansur (Adıyaman)  ve Ordu kazasında meskûndu.

43- Sevirli Cemaati: Hısn-ı Mansur (Adıyaman), Rakka, Maraş eyaletinde konargöçer olarak yaşamaktaydı.



Rişvan Aşiretinin İskânı (Yerleşmesi)
           
            İskânın Sebepleri:

1- Yerleşik Halkın Ekinlerine Zarar Verilmesi

       Rişvan Aşireti diğer Türkmen aşiretleri gibi yazlık kışlık hayatı yaşıyorlardı. Bahar geldiğinde yaylağa giderken,   koyun sürülerinin kalabalık oluşu ve geçiş yollarının darlığı gibi sebeplerle, yol üzerinde bulunan köylerin ekinlerine ister istemez zarar veriyorlardı. Bu da konargöçerlerle yerleşik halk arasında çatışmalara yol açmaktaydı. İç huzuru bozan bu olaylar karşısında yöneticiler çareyi konargöçerleri yerleştirmede (iskân etmede) buluyorlardı.

       Rişvan Aşireti zamanla büyüyünce Malatya – Adıyaman – Maraş dışına da yayıldı. 1800’li yıllarda Rişvan ve Afşar aşiretlerinin bir kısmı Konya, Ankara ve Bozok (Yozgat)  taraflarında kışlayıp, buraya uzak bir mesafede bulunan Uzunyayla’da (Maraş, Kayseri, Sivas, Malatya arasında) yaylamaktaydılar. Yaylaya giderken halkın ekinlerine zara verilmekte, köylülerin ürünleri hayvanlara yedirilmekteydi. Bunun üzerine Ankara valisi Vecihi Mehmet Paşa 15 Temmuz 1849 (24 Şaban 1265) tarihinde başkent İstanbul’a yazdığı bir yazıda, tarımla uğraşan halkın rahat ve huzurunun sağlanması için adı geçen aşiretlerin bir an önce iskân edilmelerinin gerekli olduğunu ifade ediyordu (sayfa 163).
      
       Zaten daha önceden (1846–1847 yıllarında) Konya yöresindeki Rişvan aşiretinin Nasırlı Cemaati’nden 125 hane, Şefikanlı Cemaati’nden 110 hane,  Cudikanlı Cemaati’nden 50 hane, 1847–1848 yıllarında Çelikanlı Cemaati’nden 100 hane,  Şefikanlı Cemaati’nden 33 hane, Ömeranlı Cemaati’nden 30 hane, İlhanlı Cemaati’nden 25 hane ve Mülükanlı Cemaati’nden 10 hane iskân edilmişlerdi. Vecihi Mehmet Paşanın yazısı her halde konargöçerliğe devam eden diğer aşiret mensuplarının da yerleştirilmesi için yazılmıştır (sayfa 164).

       2002 yılında yayınlanmış, Cihanbeyli’yi tanıtan bir kitapta, bölgedeki Rişvan cemaatleri ve yerleştikleri yerler şöyle belirtilmiştir:
Nasırlı: Yeniceoba, Karagedik, Burunsuz, Kuşca
Halikan: Gölyazı, Yapalı, Karacadağ
Ömeran: Tavşançalı, Beşkardeş, Çöpler, Altılar, Tavlıören, Zincirlikuyu
Sevkan: Bulduk, Kerpiç, Güzelyayla, Celep, Gürdoğan
Celikan: Kütükuşağı, Atkafası, Kırkpınar, Hisar
Molikan: Kırkışla
Bilikan: Şereflikoçhisar, Bala
Şıkban: Çiçekdağı, Kırşehir
Mifkan: Kırşehir
Bereketan: Çiçekdağı
Cütkan: Cihanbeyli, Kulu
Mihina Okçiyan: Karacadağ, Tavşançalı, Yerköy ( Flamingo ve Tuz Diyarı Cihanbeyli, 2002, sayfa 8)

       Rişvan aşiretinin Hamidli ve Hacılar adlarını taşıyan iki Yörük cemaatinden, Hamidli Cemaati’nin Malatya’nın Hısn-ı Mansur kazasından başlayarak Rakka (bugün Suriye’de bulunuyor.), Adana, Tarsus, İçel, Alâiye (Alanya), Teke (Antalya), Amasya, Boyabat (Sinop), Kastamonu, Kete(Hüdavendigar), Rumeli’de Akçakızanlık (Bugün Bulgaristan’da) olmak üzere geniş bir alana yayıldığı anlaşılmaktadır. Çok erken tarihlerden itibaren Batı Anadolu ve Rumeli’de yerleşik hale geldikleri görülmektedir. Nitekim Hamidli Cemaati’nin adını almış köylere Manisa’nın Kırkağaç kazasında, İzmir’de, Trakya’da, Malkara’da, Akçakızanlık’ta, Edirne’de, Kastamonu’da rastlaması, bu cemaatin buralara yerleştirildiğini göstermektedir (sayfa 164).
           
       Rişvan’ın Hacılar Cemaatinin de yine Malatya’dan Rumeli’ye, Sinop’tan İçel’e kadar geniş bir alanda yaşadığı anlaşılmaktadır. Batı Anadolu’da İzmir’de, Orta Anadolu’da Kayseri’de, Rumeli’de Edirne ve Silistre sancağına tabi Varna’da (bugün Bulgaristan’da) Hacılar cemaatine rastlanmaktadır (sayfa 164-165).

            2- Bazı Aşiret Mensuplarının eşkıyalıkları

       O dönemde Rişvan aşireti gibi pek çok aşiretin, bazı mensuplarının, yerleşik köylülere ve yolculara saldırıp mal, eşya ve paralarını gasp ettikleri bilinmektedir. Mesela Rişvan’ın Bektaşlı Cemaati eskiden beri eşkıyalığı ile ün yapmıştı. Bu cemaatin Afşar ve Kılıçlı aşiretleri ile birlikte halka zarar vermesi sebebiyle hükümet Maraş Beylerbeyi Rişvanzade Süleyman Paşa’dan bunları Rakka’ya sürerek yerleştirilmelerini istemişti. (Sayfa 165-166)
      
       Orta Anadolu’daki konargöçer Rişvan Aşiretinin yerleştirilmelerinin bir gerekçesi olarak, Ankara Valisi Vecihi Mehmet Paşa’nın 16 Şubat 1849 (23 Rebiyülevvel 1265) tarihli yazısında, bazı aşiret mensuplarının hırsızlık, adam öldürme ve ırza dokunma gibi eylemleri ileri sürülmüştür. Vecihi Mehmet Paşaya göre bölgenin en büyük aşireti olan Rişvan yerleştirilerek itaat altına alınırsa, bölgede yaşayan Cihanbeyli ve Afşar aşiretlerinin de boyun eğmesi mümkün olacaktır. Böylece Rişvan Aşiretinin bazı oymakları Ankara ve Bozok (Yozgat) sancakları kazalarından Akdağ, Karahisar-ı Behramşah, Sorgun, Kızılkoca, Süleymanlı, Selmanlı, Konur, Budaközü, Keskin gibi uygun kazalar ile Balâ kasabasına yerleştirilmişlerdir.(Sayfa 167-168)

       Rişvan Aşiretinin Belikanlı Cemaatinden Akdağ kazasının Çayırşeyh yaylasında konargöçer hayatı yaşayan 27 hanenin başında eşkıyalığı ile meşhur Sülü (Sülo) isimli bir kişi vardı. Yaylanın eşkıya yatağı olması üzerine bunlar buradan kaldırılıp Haymana Ovasına iskân edildi. Haymana civarındaki belli başlı Rişvan köyleri Karagedik, Güzelyayla, Kerpiç ve Bumsuz’dur (sayfa 168-169).          
           
       Eşkıyalık bazen kendi aşiret mensuplarına karşı da yapılıyordu. Mesela 27 Ocak 1706 da (12 Şevval 1117) Rakka valisine gönderilen bir yazıda; .Hısn-ı Mansur kazasına tabi Rişvan Aşiretinden 16 kişinin boy beylik ve torunluk iddiasıyla,  kendi akrabalarının mallarını zorla aldıkları, bunların Rakka’ya yerleştirilerek şerlerinin defedilmesi emrediliyordu (sayfa 169).
           
       1841–1842 yıllarında  Rişvan Aşiretinin Mülükanlı Cemaati ile diğer bir kısım oymakları, Bozok Sancağı köyleri ile Mamalı ve Süleymanlı kazalarına yerleştirildi. Rişvan Aşiretinin Hacebanlı Cemaati kışlakları olan Küre Dağından kaldırılarak Haymana’ya iskân edildi(sayfa 169).
           
       19. yüzyılın 2. yarısında Osmanlı Devleti’nin yaptığı en kapsamlı iskânlardan birisi 1865 yılında Derviş ve Cevdet paşaların “Fırka-i İslâhiye” adlı bir tümen askerle yaptırdıkları iskândır. Bu çerçevede Rişvan Aşiretinden Çelikanlı Cemaati ve Delikanlılar, Maraş’ı Amik Ovasına bağlayan Dumdum ovasına yerleştirildi. Bölgede bir kaza kuruldu. Adına İslâhiye dendi. İslâhiye kazası Maraş sancağına bağlandı. Altıntop isimli yere, aynı adlı bir köy kurularak Delikanlı Cemaatinden 120 hane buraya yerleştirildi. Aynı ovada Gümüştepe ve Selimdede adlarında da iki yeni köy kurularak Delikanlı Cemaati ve Rişvan Aşiretine tabi Çelikanlı Cemaatinden 100er hane oturtuldu. Ayrıca Çelikanlı Cemaatinden 100 hane Örtülü Peykâr köyüne, 125 hane Arpalı Höyüğü isimli yeni kurulan köylere yerleştirildi (sayfa 170,171,185,186).


            3- İskânın diğer sebepleri

       Konargöçer aşiretlerin yerleştirildikleri yerler ihtiyaçlarını karşılamıyor ise bir kısmı boş bulunan köylere veya yeni kurulan köylere yerleştirilmişlerdir. Mesela Ankara Valisi, Kayseri Sancağının Zamantı kazasına tabi köylerde oturan Rişvan Aşiretinin yerlerinin dar olması sebebiyle bir kısmının boş köylere yerleştirildiğini, geri kalanlarının ise yeni köylerde iskân edildiğini 6 Ekim 1853 (3 Muharrem 1270) tarihli bir yazıyla İstanbul’a bildirdi (sayfa 171).

       Devlet iskânı kolaylaştırmak için barınacakları evler, ziraat yapmaları için öküz, tohum, çift aletleri, vergi muafiyeti gibi yollara da başvuruyordu (sayfa 183-184).
           
       Besni’nin yukarı Nasırlı, Çakallı, Köseli ve Köseceli köylerini Rişvan Aşiretinin aynı adlı cemaatlerinin kurduğu görülmektedir. Adıyaman’ın Çelikhan ilçesinin adı da Rişvan Aşiretinin Çelikanlı Cemaatinden gelmektedir.

       Aşiretler her zaman devlet tarafından yerleştirilmemiş, büyük oranda da kendiliğinden yerleşmişlerdir. Mesela 1677’ de Rişvanzade İbrahim Bey beraberindeki 800 hane ile Hısn-ı Mansur kasabası ve köylerine cebren yerleşmişlerdi (sayfa 193).
           
       Yerleşme işi 1560’ lı yıllarda bile görülmektedir. Kahta’nın Pağnik nahiyesinin Zerni Köyü,  Turuş  nahiyesinin  Fahrettin karyesi, Hısn-i Mansur kazasının  Yılkan,  Çerçiyan, Ağdere, Gerani, Hoşter-i Küçük, Güyez, Eğdir, Tuşbudak, Numan köyleri, ve bölgediki Genedolu, Kozkenar, Hertut, İncirlü, Korkmaz, Günez, Güllük, Til, Alitaş, Turali Burcu, Çakal, Gülbaharı, Keferkeros, Akpınar, Vakıf, Kuyucak, Kepirli, Tahnalu, Meşhedi, Kargılyüce, İnabluca, Boşviranı mezralarında ziraatla uğraşan Rişvan Aşireti mensupları vardı (sayfa 193-199).
  
      Rişvan Aşiretinin iskânı sadece köylere değil şehirlere de oluyordu.  Rişvan Aşiretinden bazılarının 1760–1770 yıllarında Antep’te oturdukları bilinmektedir (sayfa 196). Çelikanlı Cemaatinin bir bölümü kendi rızaları ile Maraş merkez kazasına yerleşmişlerdi (197). Günümüzde Malatya’nın birkaç mahallesinde Köseli oymağı mensupları oturmaktadır (sayfa 198).  

      1850–1851 yıllarında Orta Anadolu’da meskûn Rişvan ve Afşar aşiretleri Ankara, Amasya, Bozok, Çorum, Çankırı, Sivas, Kayseri sancaklarının kazalarına iskân edilmişlerdir. Bir kısmı Hısn-ı Mansur kazasının merkez Eskisaray mahallesinde meskûndular (199).
Rişvan Aşiretine tabi cemaatler Osmanlı Devletinin  Rumeli topraklarına gittikleri gibi Anadolu’nun güneyine, bugünki Suriye Topraklarına kadar da yayılmışlardı. Bugün Suriye de özellikle Halep Bölgesinde Rişvan Aşiretine mensup cemaatler  yaşamakta ve bunların tamamı  da Türkçe konuşmaktadır  (sayfa 200)ve (16.Yüzyılda Kilis Urfa Adıyaman ve Çevresinde Cemaatler Oymaklar. Prof.Dr. Mustafa Öztürk.  Fırat Üniversitesi Ortadoğu Araştırma Merkezi Yayınları No:7, Elazığ 2004, sayfa:17). 

Rişvan Aşiretinin Yaylak-Kışlak Hayatı
           
       Türkler, Orta Asya’da kurdukları Hun Devletinden günümüze kadar yaylak kışlak hayatını devam ettirmektedirler. Anadolu’daki Türk konargöçerleri de belli bir kışlak ve belli bir yaylak arasında konup göçüyorlardı.
      
       Rişvan Aşiretinin Osmanlı Tahrir Defterlerinde tespit edilen ilk kışlakları, 16. yüzyılın ikinci yarısına kadar Malatya Sancağın Kahta kazası, yaylağı ise aynı sancağın Behisni kazasının Subadra nahiyesine tabi Sürgü karyesi ile Kahta kazasına tabi Pağnik nahiyesinin Bulam karyesi arasındaki yaylalardı (sayfa 203-4). 16.yüzyılın ikinci yarısından itibaren Suriye çöllerini kışlak olarak kullandılar. 18. yüzyıl başlarında Rişvan Aşiretine mensup bazı cemaatlerin Adıyaman ve Urfa yörelerinde kışladığı, Malatya yakınlarındaki Akçadağ’da yayladığı görüldü.

       18. yüzyılın ilk yarısında Rişvan Aşiretinin  Rudikanlı Cemaati Hısn-ı Mansura tabi Gülek karyesinde, Rumiyanlı Cemaatinin Hısn-ı Mansur’un Karahöyük köyünde meskun olduğu bilinmektedir (sayfa 205). 18. yüzyılın sonlarında Rişvan Aşiretinin Mülükanlı Cemaati Beydağında yaylarken, Mülükanlının  Hacı Musa Kabilesi Kürne ve Kürecik nahiyelerinde, Hamo kabilesi ile Gelerli Cemaati ise, birlikte Balaban  Nahiyesinde yaylıyorlardı (sayfa 205).

       1756’dan itibaren bir kısım Rişvan Aşireti mensubu Sivas’a tabi Divriği kazasındaki yaylaklara gitmeye başladı. Bunlar arasında Rişvan Aşiretinin Dalyanlı ve Ömeranlı Cemaatleri, bölgedeki Sarıçiçek yaylasına giden Mülükanlı Cemaatinin Musa Kethüda aşireti sayılabilir (sayfa 205-206).
           
       1821 yılında Rişvan Aşiretinin  Bozok, Kırşehir, Ankara ve Haymanayı kışlak olarak kullandığı görülmektedir ( sayfa 207). Rişvan Aşiretinin  Şefikanlı, Cudikanlı, Nasırlı ve Hacılar Cemaatlerinin 1847-1848 yıllarında kışlakları Konya’nın  Esbkeşan  (Cihanbeyli) kazası  idi. Kışın Konya’nın Paşadağı bölgesinde kışlıyor, Uzunyayla’da (Sivas-Maraş-Kayseri, Malatya arası) yaylıyorlardı. (sayfa 207).  Rişvan Aşiretinin  Çelikanlı, Rumiyanlı, Hamidli ve Dalyanlı’nın kışlakları XIX yüzyılın ilk yarısında Maraş ve Halep eyaleti tarafları idi.

       Ankara Valisi  Vecihi Mehmet Paşa‘nın 24 Şaban 1265 ( 15 Temmuz 1849) bir yazısına göre bölgedeki  Rişvan Aşiretinin Ankara Budaközü  Köyünde, Kırşehir sancağına bağlı Çiçekdağı’nda, Aksaray sancağına bağlı  Kağamhisar kazasının Kemiklikuyu mevkiinde, Bozok sancağına bağlı  Sorgun kazasının Bankı isimli yerinde, büyük kısmının ise Konya ovasında  kışladığı belirtilmektedir (sayfa 210).

       Sonuç olarak Rişvan Aşiretinin 16. yüzyılın ilk yarısında  Kâhta kışlığı ile Sürgü yaylası arasında konup göçtüğü, ikinci yarısında ise Zülkadriye ( Maraş) eyaleti topraklarında yaylayıp, Suriye’de kışladığı görülmektedir. 17 ve 18. yüzyıllar Sivas eyaleti toprağı olan Uzunyayla’da yayladığı, 19. yüzyıl ise önceki yaylak ve kışlaklarının yanı sıra Orta Anadolu ‘ya yayıldıkları dönemdir. Yoğun olarak Sivas, Yozgat, Kayseri, Kırşehir, Çankırı, Ankara ve Konya çevrelerinde yaylayıp kışlamaktaydılar. Bu arada Batı Anadolu ve Rumeli’ye kadar gittikleri ve aralarda yurt tutup konargöçer hayat sürdükleri de kayıtlardan anlaşılmaktadır (sayfa 212).

                                             Rişvan Aşiretinde Sosyal Yapı

       Bir Türkmen aşireti olan Rişvan Aşiretinin diğer Türkmen aşiretlerinden farkı, yüzyıllar boyunca beylerbeyliği, sancak beyliği, mutasarrıflık ve kaymakamlık gibi Osmanlı Devleti’nin yüksek idari görevlerinde bulunan idareciler yetiştirmiş olmasıdır (sayfa 214).

       Sosyal yapı bakımından konargöçerlerin en üst birimi boy veya taife idi. Bir boy sayısı 10-30 veya daha fazla cemaatten oluşmaktaydı. Boy, boyu oluşturan cemaatlerden birisinin önde gelen bir ailesinin idaresinde bulunurdu. Bu kimseye ‘boy beyi’ denirdi. Eski Türk geleneklerine göre  Rişvan gibi bazı teşekküllerde boy beyi, boyun önde gelenleri  ( kethüda, ihtiyar ve söz sahipleri gibi) tarafından seçimle tayin ediliyordu. Bu durum yönetici halk ilişkilerinin daha sağlıklı olmasını sağlıyordu (sayfa 215).

       Halkın kendi iradesi ile seçmediği bir kişinin aşirete beylik yapması tasvip edilmiyordu (sayfa 216). Rişvan Aşireti halkı boy beylerine  son derece bağlı olduğu için aşiret düzenini koruyordu (sayfa 218).

       Boyu oluşturan cemaatler 10 ile 100 veya daha fazla haneden oluşuyordu. Bir cemaatin idarecisi ise o cemaat içinde seçkinleşmiş olan bir ailenin reisi idi. Bu kimselere kethüda denilmekteydi. Kethüdalık ırsi bir müesseseydi (sayfa 221).

       Hükümetin aşiret nezdindeki temsilcisine ise voyvoda deniyordu. ‘Türkmen voyvodası’ veya ‘ Türkmen ağası ‘ olarak adlandırılan bu kişiler vergileri toplama ve asayişi sağlamakla görevliydi (sayfa 219).

       Rişvan Aşiretine tabi oymaklar bulundukları sahalarda koyunculuğun yanı sıra  devlette çeşitli hizmetlerde de bulunmuşlardır. Madenlere kömür taşıyıcılığı, şahin yetiştiriciliği, ok yapımı, kürecilik bunlardan bazılarıdır (sayfa 287).

       17. yüzyıl sonlarından itibaren devlet özellikle Rusya ve İran’a karşı giriştiği seferlerde diğer Türk aşiretlerinin yanı sıra Rişvan Aşiretinden de asker temin ediyordu. Aşiret kuvvetleri isyanların bastırılmasında da kullanılıyordu (sayfa 288).

       Rişvan Aşiretinden bazı oymakların veya bu oymaklar mensup bir kısım şahısların muhtelif yerlerde adam öldürme, kervan soyma, yağmalama, hırsızlık ve yerleşik halkın ekinlerini yayma gibi konum ve nizamlara aykırı davranışlarda bulundukları bilinmektedir. Ancak Rişvan Aşireti hiçbir dönemde devlete karşı isyana kalkışmadığı gibi, bir isyanın içinde de yer almamıştır. Bu anlamda Osmanlı Devleti yöneticileri ile aralarında ekseri bir işbirliği ve dayanışma olduğu görülmektedir (288). Rişvan Aşireti’ne mensup beyler asırlarca Osmanlı Devleti’nde üst düzey yöneticilik görevlerinde bulunmuşlardı (sayfa 289).



             RİŞVAN AŞİRETİ’NİN CEMAAT, ŞAHIS VE YER ADLARI ÜZERİNE                              
                                              BİR DEĞERLENDİRME

Aşağıdaki yazı  esas olarak değerli tarihçi Doçent  Dr. Faruk Söylemez’in Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisinin 2002 yılındaki  12. sayısının 39-52. sayfalarında yayınlanan ‘Rişvan Aşireti’nin  Cemaat, Şahıs ve Yer Adları Üzerine Bir Değerlendirme’isimli makalesine dayanmaktadır.

        Yavuz Sultan Selim 1515’de Dulkadirli Beyliği yıkarak bölgeyi  Osmanlı Devletine kattı. Bölgeyle ilgili ilk kayıtlar; Yavuz Sultan Selim dönemine ait Malatya Sancağına bağlı, Behinsi, Kahta, Gerger, ve Hısn-ı Mansur kazalarının mufassal kayıtlarını içeren 1519 tarihli ve Başbakanlık Osmanlı Arşivindeki 71 numaralı tapu tahrir defteri ile Kanun Sultan Süleyman zamanında yazılmış 1524 tarihli ve 123 numaralı defterle, 1532 tarihli ve 181 numaralı defterlerdedir.
            Bu defterlerde yer alan Rişvan konar-göçer aşireti cemaatlerine mensup şahıs isimlerine bakıldığında genelde Türkçe isimler olduğu görülmektedir. ‘ Doğan, Okçu, Bayındır, Korkmaz, Köse, Tatar, Mintaş, Tuman, Bayram, Mendol, Kaya, Küplü, Öztemür, Gülek, Başak, Karaca, Kunduz, Banu, Karaman, Menteş, Orhan, Pars, Boğa, Sarım, Cengiz, Paralu, Sancar, Ayas, Budak, Çoban, Çelikan, Satı, Gürol ’ bunlardan bazılarıdır. Ayrıca İslamiyetle giren isimlerden Ömer, Ali, Bekir, Yusuf v.b. isimlere de çokça rastlanmaktadır. Rişvanların oturduğu bölge Osmanlılardan önce Dulkadir Oğulları Beyliğini ait olduğu için,  Dulkadirli bey ve şehzadelerine ait Zülkadir, Zeynettin, Karaca, Halil, Budak, Şahruh gibi isimlerin Rişvan Aşireti içinde yaygın olduğu dikkati çekmektedir.
            Rişvan Aşireti’de  adların başına konan sıfatların da Türkçe olduğu görülmektedir. Bunlardan yaygın olarak kullanılanlar “Kara” ve “Köse” sıfatlarıdır. “Kara Hasan”, “Köse Ömer” gibi. Ayrıca “Koç”, “Sarı” sıfatı da kullanılmıştır. “Koç Mehmet”, “Sarı Yusuf “ gibi.
            Rişvan Aşireti’nin kullandığı yayla, oturdukları mezra ve köy isimlerine bakıldığında ise “Sürgü, Göktepe, Kale, Unluyurt, Kazıyurdu, Çatalpınar, Heftoluk (Yedioluk) , Aşıpınar, Mendol, Kozkenar, Incurlu, Korkmaz, Günez, Güllük, Turali Burcu, Çakal, Gül Bahar, Akpınar, Kuyucak, Kepirli, Kargılyüce, Köprülü, Inabluca, Eğdir, Taşbudak, İki dam, Hacılar, Bektaşlı, Dumanlı, Köseuşağı, Köseler, Köseceli, Kösyanlı, Köseli, Çakallıçullu, Çakal, Çakallı, Çelikhan gibi isimlerle karşılaşılmaktadır. Bu yer adları buraları adlandıran aşiretin o dönemdeki dilleri ve kültür durumları hakkında bir fikir vermektedir.
           Yavuz Sultan Selim’in 1515’de Dulkadirli Beyliği yıkarak bölgeyi  Osmanlı Devletine katmasından yaklaşık 150 yıl sonra Evliya Çelebi de, bölge ahalisinin Türkmen olduğunu belirtmiştir ( Evliya Çelebi Seyahatnamesi Yapı Kredi Yayınları 1999, Cilt:3 ,sayfa 101 ).

            Rişvan Aşireti, diğer bazı Türk boy ve aşiretleri gibi Arap ve Fars kültürünün etkisinde kalmıştır. Aşiretin yaşadığı bölgede Arap kültürünün yayılması idari  ( Osmanlıdan önce bölgede Abbasi, Memluk devletleri gibi Arap kültürünün hakim olduğu devletlerin  bulunması ve coğrafi (Arap halkının yaşadığı bölgelere yakınlığı gibi) sebeplere bağlıdır.
            Fars kültürünün bölgeye tesiri ise özellikle Şah İsmail’in Safevi Devletinin  başına geçtiği XVI yüzyıl başlarından itibaren yoğunluk kazanmıştır. Şah İsmail devletinin sınırlarına yakın olan  Doğu ve Güney Anadolu’daki Türkmenler arasında taraftar kazanmak amacıyla faaliyetlerde bulunmuştur. Bu durum bölgede Fars kültürünün yayılmasına yol açmıştır. Bu değişme Türkçe, Arapça, Farsça karışımı bir dille konuşma şeklinde görülmektedir.  Bu dil günümüzde Gurmançça olarak bilinmektedir. Gurmançça’yı  bazı dil bilim adamları Doğu Anadolu Osmanlıcası olarak nitelenmektedir.



225 yorum:

  1. Yukarıda rişvan olduğu iddia edilen 43 reşvan aşireti içinde etimolojik olarak okçuyan haricinde bir tane Türkçe(öz Türkçe) isim var mı yok ..aşiretin ana ismide reşvan yani öz kürtçe üstelik bütün boyları kürtçe an eki almış durumda bu isimler 500 yıllık arşivlerdede aynı değişmemiş.. sorarım size 16. yüzyıl tahriri defterlerini inceleyin avşarlar beydillier hepsinini alt aşiretlerini inceleyin reşvan hariç bu türkmen aşiretlerinde kürtçe an eki yokdur..kimliğimiz açıkça.. ortada zaten 40 boyu ile dev bir aşiret üstelik 800 yıl fıratın batısında Türk dilive kültürünün hakim olduğu coğrayyada yaşayacak 40 boyuyla bila istisna kürd olacak afedersiniz ama bırakın mantıklı bir tarihçiyi deli bile bu saçmalığa inanmaz...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kanımca ciddi bir kafa karışıklığı içindesiniz. Şöyle ki bahsi geçen Rişvan adından bahseden çoğu katılımcının sürekli vurguladığı "Reşi" adı ve herkesin tartışmasını yaptığı Rişvan adı arasında ve Rişvan aşiretrine bağlı cemaatlar olarak bahsi geçen cemaatler özellikle Çaldıran seferinden sonra bölgeye hakim olan ve bu bölgede Osmanlı politikasına göre yeniden organize Kürd/Türk aşiretleri olarak görünüyor. Hemen açıklayım;
      1530 tarihli Kaynağımız olan:
      Defter-i Hâkânî Dizisi: IV
      [998 NUMARALI MUHÂSEBE-İ VİLÂYET-İ DİYÂR-İ BEKR VE ‘ARAB VE ZÜ'L-KÂDİRİYYE DEFTERİ (937/1530) CİLT I,
      Âmid, Mardin, Sincar, Musul, ‘Arabkir, Ergani, Çirmük, Siverek, Kigı, Çemiskezek, Harpurt, Ruha, ‘Ana-Hit ve Deyr-Rahbe Livâları ile Hısn-i Keyf ve Si‘ird Kazâları
      ANKARA – 1998] başlıklı Tahrir Defterinde Rişvan adı yok fakat daha altta açıkladığım gibi Reşi adı var. Rişvan adına ilk olarak 1536 tarihli 419 Numaralı Tahrir Defteri, sayfa 464'de geçmektedir. Fakat önceki 1530 tarihli 998 Numaralı Tahrir Defterinde daha sonra Rişvan aşiretine bağlı olarak kayıt edilecek olan şu aşiretler mevcut:
      Celikânlu Cemaati;
      [Celükan oymagı], bk. Cilvegan oymagı, Milli Göçer Ekrad ‘asireti, Mardin kz. Kiğı Livasında; Okçulu Ekrad ‘asireti cema‘ati, Göcek n.: 156
      ‘Ali Kethuda oymagı, bk. Cilvegan [Celükan] oymagı, Milli Göçer Ekrad ‘aşireti,
      Mardin kz
      **
      Mülûkânlu Cemaat;
      [Milikanlu(-i diger) oymagı], bk. Minlikan(-idiger) oymagı, Milli Göçer Ekrad ‘asireti,Mardin kz
      **
      Okçuyanli Cemaati;
      Okçulu Ekrad ‘asireti cema‘ati, Göcek n.Kiğı Livası: 156
      **
      Görüldüğü üzere 1530 yılında daha sonra Rişvan aşiretine bağlı olacak bu cemaatler aslında Milli Göçer Ekrad Aşiretine Okçulu ise başlıbaşına Okçulu Ekrad aşireti cemaati olarak geçiyor.
      1530 kaydında Reşi Aşireti:
      Amid Livasında Reşî cemaati, Mardin livasında; Reşolu oymağı, Hısn-i Keyf ve Siirt kazaları kısmında Siirt kazasında kayıtlı; Reşima [Reşî] cema‘ati, bu bölgede kayıtlı tek cemaat’tir ve Reşî aşireti ile ilgili en son kayıt Çemişkezek Livası, Ulu Kal’a (Ulu kale) nahiyesinde; Şoli-Ekrâd [Reşîlü-Ekrad] karyesi biçimindedir.
      1536'dan sonra okunmaya başlayan Rişvan adı ise;
      I- Rişvan Cemaati Yörükân Taifesi, II- Rişvanağalar Cemaati Yörükân Taifesi, III- Rişvançakallusu Cemaati Yörükân Taifesi, IV- Rişvançakallu Cemaatleri Yörükân Taifesi, V- Rişvan Ekradı ve VI- Rişvanlu Türkmen Ekradı Taifesi olarak kayıtlara geçmiş. Bölgede en önemli vilayetlere idareci atananbu aşiret yüzlerce yıl kendisine cemaat ekleyerek büyümüş ki bu cemaatlerin çoğunun Ekrad kayıtlı olduğu görülüyor. Burada anlaşılan asıl sıkıntı birbirine karışmış olan bu aşiretlerin kendilerini tek bir çatı altında tarif etmelerinden kaynaklanıyor. İçlerinde Türk hatta Arab aşiretleri dahi ermiş olabilir. Sadece Rişvan aşireti kayıtlara göre de Türk olsa çoğunluğun içinde erimiş görünüyor. Mesela Atmalı aşireti (2500 çadır) 1700'lü yıllarda müstakil bir aşiretken daha sonra Rişvan aşireti altında anılmaya başlamıştır. Yani burada bu tarih ve akrabalık bağını koparıp atmak beyhudedir. Sadece aile tarihi merakı ile atalarının tarihini araştırmak (içine ırkçılık katılmada) mümkün. Yani Halaçoğlu'nun Rişvanlar Yörüktür demesi tüm aşiretleri bağlamaz ayrıca ortak bir tarih yazmış olan tüm Rişvan aşiretlerinin geçmişini değiştirmez. Neticede kayıtlarda çok sayıda Ekrad cemaati ve hakim dil haline getirecek nüfus mevcut. Irçılık yapacaksanız tarihe hiç bulaşmayın. Reşi aşiretinden olanlar en altta yazdıklarımı okusunlar. Saygılarımla.

      Sil
    2. Ayrıca aşiret isimlerinde Okçulu dışında Türkçe isim olmadığı ifadesiyle Gurmançi ağırlıklı bir isim listesi olduğu imâsında bulunmuşsunuz bunun doğrusu şu; Çelikan-lı, Bektaş-lı, Duman-lı, Okçu-yan adları Öz-Türkçedir bunla birlikte diğer isimlerin çoğu Arapça kökenlidir bazıları da Dımışk-lı (Şam şehri), Hama (Hamolu) gibi şehir isimleridir. Belgeleri okuduğunuzda Türk-Türkmen-Yörük aşiretleri'nin isimlerinin ciddi bir kısmı Farsça ve Arapça isimlerden oluşur. Ayrıca kayıtları yapanların bölge okur-yazarlarından olması isimlerin telaffuz şeklinede etkisi olmuştur. Saygılarımla.

      Sil
    3. Bir Reşî ve Celîkanlı olarak şunu söyleyebilirim.. Bizim sözlü geleneğimizde çok açık olarak Kürt ve Aryan olduğumuz görülüyor... Ama türkmen ve araplarla komşuluk yaptığımızı da görebilirsiniz...

      Sil
    4. Reşi'lerin Rişvanlardan farklı olduğuna başka bir örnek;

      Hısn-ı Mansur çevresinde bulunan Rişvan taifesine mensup Mahyanlı Oymağı’nda şeyh Mehmed oğlu Ebubekir, 1737 yılında 40-50 yaya ve atlı adamlarıyla Reşi Aşireti’nden Karaborca karyesi halkının evlerini basıp sahip oldukları mallarını yağmalayarak iki adamlarını da tutsak edip beraberlerinde götürdüler (kaynak: Başbakanlık Osmanlı Arşivi, 1 Numaralı Maraş Ahkâm Defteri, sayfa 72.)

      Sil
    5. Seddul Bahir yazdiklariniz cok güzel. Bizim Eskisehirdeki koyumuz de Terkenli'ler boyu (Teriki) diye biliniyor, tam arastiramadim. Koyumuzun ismi Kaldirim (Sivrihisar'a bagli). Bu oymagin gecmisi hakkindaki bilgileri nerden bulabilirim? Burda sadece kisa bir sekilde 1830'de konar gocer olarak yasadiklari yaziyor. Baska bilgim yok. Simdiden tesekkur ederim

      Sil
  2. Antep ve havalisinde son 200 yıla kadar yarıgöçebe olan yerleşik hayata bile geçmemiş ve dağınık vaziyette bulunan bu 30-40 boyu hangi kürd aşireti asimile etti reşvanı asimile eden kürd aşiretinin ismini verebilirmisiniz!!!!!Reşvanı kaldırın bu coğrafyada kürd kalmaz....arşivlerden 1000 tane delil getirseniz...bu asimilasyon masalı yine inandırıcı olamaz kaldıki bütün arşivlerde hem reşvan hemde bahsettiğininz bu alt boylar EKRAD(yani kürd) olarak gösterilir...(arşiv memurlarının birkaç hatası dışında) Reşvan aşiretinin ismi Eyyubilere kadar uzanır..araştırınız!!!

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. EYY ÜLKÜCÜLER BİZ REŞİLİYİZ VE KÜRDÜZZ ALLAH BİZİ KÜRT OLARAK YARATTI NE YAPARSANIZ BİZİ TÜRKLEŞTİREMEZSİNİZ ÇÜNKÜ KİTABIMIZ KURANI KERİM BİZE ASİMİLE OLMAYIN DİYOR ALIN SİZE KANIT :O'nun varlığının ve kudretinin delillerinden biri de: Gökleri ve yeri yaratması, lisanlarınızın ve renklerinizin farklı olmasıdır. Elbette bunda bilen ve anlayan kimseler için ibretler vardır.” (Rum, 30/22) HER LİSAN BİR AYETTİR YANİ KÜRDÜ KÜRTÇEYİ İNKAR ETMEK ALLAHIN AYETİNİ İNKAR ETMEK DEMEKTİR .. SİZ NASIL MÜSLÜMANSINIZ ÜLKÜCÜLER SİZE KALSA HAŞA ALLAH BİLE TÜRKTÜR DEMİ YAZIK YAZIK

      Sil
    2. Ayette geçen "Gökleri ve yeri yaratması" ve ardından "lisanlarınızın ve renklerinizin farklı olmasıdır" diyor. İnsanlar ne zaman farklı dillere ve renklere sahip oldu, daha doğrusu hangi suçu işleyince Rab tarafından cezalandırıldı? El ele verip Gök'e ulaşmak için insan yapımı bir kule inşa etmeye çalışınca, kapıldığı kibre kızan Rab onları farklı dil ve renklere böldü, bu şekilde anlaşamadılar ve kuleyi Gök'e ulaştıramadılar. Sonunda eklediği "Elbette bunda bilen ve anlayan kimseler için ibret vardır" sözü geçmişteki günahı hatırlatmak içindir. Yani başkaca bir şey imâ etmiyor. Irkçılık ve kavimcilik zaten İslamın ilk döneminde red edilmişti fakat bu çok kısa sürdü bunun cevabı ümetçilik de değildi çünkü bu şekilde yeni bir kavim yaratmış oluyorsunuz mesele sadece Rab'in doğrularını takip ederek verdiği mucizevî "Aklı" kullanmaktan ibaretti, bu gün aksini söyleyen sapkınların aksine.

      Sil
  3. Cevdet Türkay AŞİRETLER VE OYMAKLAR kitabında 6 yerde rişvan ismi geçer 6 sın da da EKRAD TAİFESİ nden gösterilir..keza alt aşiretlerde öyle Halacoğlu yeni olarak Cevdet Türkay dan farklı ne bulduki bu açıkça aşiretin kürd olduğunu ifade eden arşivlerdeki belgeleri görmezden geliyor...hemen söyleyeyim Halacoğluna göre EKRAD demek konar göçer demekmiş!!!! ancak bu saçmalıkla çıkış yolu buluyor aksi takdirde o da arşivlerde reşvanın kürd olduğunu itiraf etmek zoruna kalacak...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Aynen öyle kardesim. Her isminin öününe profesör koyan malesef onu hakkiyla almiyor. Fasizm gözlügüyle bakanda gerceklere herzaman kör kalabiliyor. Allah islah etsin..

      Sil
  4. biliki ler kürtdür

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Katılıyorum, Bilikî’ler Kürd’dür.
      1530 tarihli ve 998 Numaralı Muhâsebe-i Vilayet-i Diyâr-i Bekr ve ‘Arab ve Zü’l-Kadiriyye Defteri Cilt II’de;
      DİYAR-İ BEKR VİLAYETİ ÇİRMÜK LİVASINDA;
      Bilikî karyesi/köyü Çirmük kazasında, sayfa117 kayıtlı.
      Padişah Hassı olarak ayrılımış Çimük Livasında nefs yani merkez dışında Berdeniç, Ebu-Tahir, Çüngüs ve Hisaran nahiyeleri kayıtlı. Merkezde 6 cemaat yerleşmiş bunlardan 135 hane Erâmine (Ermeni) 146 hane de İslamiye olarak kayıtlı. Cemaatler çoğunlukla yerleşim yeri adıyla anılmış. Merkezde açıktan belirtilenler ‘Eramine’ler ve “Mevlana Mahmud evladı” adında iki topluluktur, bunlar Bilikî’lerle aynı yerde kaydı yapılanlar. Çirmük kazasında yerleşmiş ünlü Ekrad (Kürd) cemaatleri şunlardır;
      Milli Ekrad ‘asireti cema‘ati
      Batlu Ekrad ‘asireti cema‘ati:
      Gigî Ekrad [Kikî Ekrad ‘asireti] ‘asireti cema‘ati
      Hevânlu [Modanlu (?)] Ekrad ‘asireti cema‘ati
      Hindî Baba (cemaati?),
      Melevânlu (?) Ekrad ‘asireti cema‘ati:
      Merdanlu Ekrad cema‘ati,
      Mersavi Ekrad ‘asireti cema‘ati], bk. Vasavi Ekrad ‘asireti cema‘ati
      Modanlu (?) Ekrad ‘asireti cema‘ati], bk. Hevanlu Ekrad ‘asireti cema‘ati
      Şeyh Hüseyin Bey, [mîr-i ‘asiret]
      Şeyh ‘Isa Bey, [mîr-i ‘asiret]
      Zilan cema‘ati,
      Bununla birlikte Tur Ali ve Şeyhlü gibi Etrak (Türk) unsurlar kayıtlı. Bilikî’lerin aynı yerde kaydı yapılmış, “Mevlana Mahmud Evladı” adının Seyydi Mahmud veya Hacê Mahmud ve onun evladı olma ihtimali yüksek çünkü “Mevlana Mahmud” eski defterlerden eklenmiş. Bu ihtimali doğru kabul edersek bu Hacê Mahmud ve cemaati olmalıdır. Bu doğrultuda Bilikî’ler;
      “Cemâ‘at-i Ekrâd-i ‘Aşiret-i Millî Göçer, Tabi‘-i Hâcî Mahmûd Bey, Mîr-i ‘Asiret-i Îsân” cemaatinden küçük bir oymak olabilirler. Aynı bölgede zaten kayıtlı olan Millî Ekrâd Aşireti kayıtlıdır. Saygılarımla.

      Sil
  5. biliki ler kürtdür

    YanıtlaSil
  6. biliki ler kürttür

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. evet bilikan aşireti kürttür bende ankara sereflikochisarliyim bilikan kolundanim

      Sil
  7. ben bilikanliyim ve musluyum kurmanci konusuyorum

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. bende ankara şereflikoçhisarlıyım bilinkanlıyım kurmancım :)))

      Sil
    2. Gözünüzün yagini yiyeyim sizin. Bende cudikanli. Slaw u rez !!!

      Sil
  8. Bu yorum yazar tarafından silindi.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kardeşim ibni kesir in el bidaye vel nihaye kitabında ebul Baharır Reşvan El KÜRDİ isminde EYYUBİLERİN kumandanı bir kişiden bahseder..Reşvaın tarihi Eeyyubiler kadar gider...Üstelik bu belge 800 yıl evvel bile reşvanın kürd olarak meşhur olduğunu ortaya koyar...

      Sil
    2. Önce iddia ettiğin şeyi anlamalısın, şöyle ki sizin yazdığınız; "Kesin bir şey var, bu insanlar beraber yaşayarak değil aynı soydan gelerek aşiret oldular" ve "…ve senin cemaat dediğin ayrı ayrı birer aşiret ama birbirleriyle bağları devam etmekte..." cümlelerinde düzeltilmesi gereken bilgiler var. İlk cümlede "beraber yaşayarak değil, soy birliği" vurgusu yapmışsın, sonra da "cemaatler ayrı ayrı aşirettir ama bağları devam ediyor" demişsiniz. Öncelikle Aşiret soy birliğine bağlı değildir. Aşiret bir örgütlenme biçimidir ve çok sayıda "cemaat"tin bir araya gelmesiyle oluşur. Aşiret bir “ilçe” ise cemaatler “köy”dür. Cemaatleri ise 'Oymak'lardan meydana gelir ve oymaklar aynı soydan gelen ocaklardan müteşekkildir yani Cemaatler “köy” ise köyü oluşturan ve ortak atadan gelen aileler, oymaklardır bunlar 1 ev de olabilir 50 ev de olabilir. Devlete karşı sorumlu olan Aşiret beyi’dir, cemaat Beyleri veya Mir’leride Aşiret Beyi’ne sorumludur, Oymak reisleri de cemaat Beyi’ne. Farklı zamanlarda cemaatlerin başka Aşiretlere bağlı olduğunu hatta çok uzak coğrafyalara göçtüğünü görürsünüz. Daha yukarıda yazdığım Tahrir Defterinde, Rişvan aşireti ortaya çıkmadan önce, daha sonra Rişvan aşiretine bağlı olarak kayıt edilen bazı cemaat adlarının kayıtları mevcuttur ve bu dönem “Milli Ekrad Aşiretine” bağlı görünüyorlar. Devletin beli bir cemaati Aşiret beyi olarak ataması, genelde o aşiretin Devlete yaptığı hizmetlerden veya gücü ve etkinliğinden kaynaklanmaktadır. Bazen de bir aşiretin başına dışardan hatta hanedandan (Dulkadirli ve Akkoyunlularda) “Kethüda”lar (bazen Voyvoda) atanır bu kişiler Aşiret bey’leri olurdu.
      İkinci cümlede söylediğiniz "…ve senin cemaat dediğin ayrı ayrı birer aşiret ama birbirleriyle bağları devam etmekte...” ilk cümlenizi iptal etmektedir ve doğrudur kelime hatası dışında. Aslında eski Türk devletleri kurulmadan önce efsanevi bir “Kurucu Ata”dan geldikleri ile ilgili destanlar yazar ve bu şekilde hem akrabalık kurulur hem de yetki dağıtımı yapılırdı. Daha sonra ortaya “Nuh Ata” çıktı yani Hz Nuh. Bu birbirleri ile hiç bağı olmayan tüm halkları Nuh’un oğulları vasıtasıyla akraba yapılarak yine görev ve yetki dağılımı yapılmıştır.
      Netice olarak, kayıtlarda ortaya çıkan bilgilerle sizi güvende hissettiren kalıpların yıkılmasının sizde yarattığı olumsuz etkiden kurtulup sadece gerçeğe odaklananın, bu şekilde ortada ne bir Arî ırkın ne de Yecüc-Mecüclerin olmadığını görerek yüreğinizin dinginleştiğini ve herkesin su dolu bir havanı döğmekte olduğunu fark edeceksiniz. Saygılarımla

      Sil
    3. Reşvan Aşireti

      Reş - Siyah yada Kara
      Van - Onlar zamiri

      Şîr - Süt Êşîr kelimesindeki e ise birliği gösterir.
      Êşîr demek aynı sütten demektir.
      Êşîr-et ise aynı sütten ve atadan demek et kelimesi ata demektir.

      Şimdi Reşvan Aşiretinin etimolojisini yazdığıma göre utanırsın belki. Ancak Türkçülerde mitonomik bir rahatsızlık olduğu için gene yalan üstüne yalan atmaya devam edeceksiniz. Tıpkı diğer aşiretleri Türk gösterme garabetinde olduğu gibi.

      Sil
  9. :)))) yemin len çok komiksiniz mhp bile kürtlerin varlığı nı kürtçenin varlığını kabul ederken siz kafatasçılar neyi amaçlıyorsunuz aşiretin başındaki adam mir mehmet dengir fırat adam ben kürdüm diyor rişvanlar türktür diyen halaçoğluna da ağzının payını verdi..ikinci nokta kara ömer falan filan gibi türkçe isimler kullanırlar demişsiniz be hey faşistler reş kelimesi ne zamandan beri kara oldu..aşiretin ileri gelenleri aşiretlerinin nişanı olsun diye isimlerinin sonuna reş ekini getirirler.. ayrıca ercan arkadaş ben de teşikanım yani teşi aşiretindenim bizim reşilerle bağımız kan yoluyla değil biat yoluyladır ama mamurekler teşiler mamsurler aynı atadan 4 kardeşten gelme aşiretlerdir

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. haklisin kardeşim aşiretin ismi raşi rışa diye geçiyor. bizde rüşwan aşiretinin bir koluyuz rüşwanzade ibrahim in torunlariyiz adıyamanin besni ilçesinde hacıhalil koyunde barinmiştir koyun ismide ibrahim beyin oglu halil beyın ismidir,haca gitmiş ismi hacıhalil olmustur.yalniz biz su an hacıhalilde degil merkeze bağli doyranda oturuyoruz.not: ruşwan aşireti turk değil kurt asiretidir

      Sil
    2. Neredeyse tüm katılımcılar "Reşi" derken isim birden "raşi-rışa"mı oldu? Ayrıca "reş kelimesi ne zamandan beri kara oldu?" sorunuzda düşündürücü, siz Zaza olabilirmisiniz? ya da Gurmançi bilmiyor olabilirmisiniz? çünkü "reş" kelimesinin anlamı "kara/siyah"tır, yoksa bilmiyormuydunuz? Bunun dışında, ismin Kara Ömer adındaki 'Kara'ya bağlanması kolaycılık, Kara lakabı her yerde takılan bir lakaptır. Saygılar.

      Sil
    3. Reşvan Aşireti

      Reş - Siyah yada Kara
      Van - Onlar zamiri

      Reşvan demek siyah olanlar kara olanlar anlamında. Siyahlar olamayacağına göre türkçe Karalar anlamına geliyor.

      Şîr - Süt Êşîr kelimesindeki e ise birliği gösterir.
      Êşîr demek aynı sütten demektir.

      Êşîr-et ise aynı sütten ve atadan demek et kelimesi ata demektir.

      Şimdi Reşvan Aşiretinin etimolojisini yazdığıma göre utanırsın belki. Ancak Türkçülerde mitonomik bir rahatsızlık olduğu için gene yalan üstüne yalan atmaya devam edeceksiniz. Tıpkı diğer aşiretleri Türk gösterme garabetinde olduğu gibi. Sahi Rişman Aşireti Türkçe etimolojik karşılığı neydi? :))

      Sil
  10. yahu asiret ris van ismi kürtce dilim kürtce ne türkmeni utanmazlar !!! biz KÜRDÜZ ölene kadar

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. evet ölene kadar kürdüz ve reşi aşiretindeniz allah bizi kürt olarak yarattı ülkücüler boşuna çabalamayın bin yıldır türkleştiremediniz bizi artık olmaz biz kürdüz

      Sil
  11. Bu yorum yazar tarafından silindi.

    YanıtlaSil
  12. Bu linkten Rişvan Aşireti ile ilgili orjinal fermanları içermektedir

    YanıtlaSil
  13. https://drive.google.com/file/d/0B9--N9Nvx-_rcTJyeVhPbzV4bWM/edit?usp=sharing

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Gene yaniltmaya yönelik sacma sapan bir yazi.

      Sil
  14. Bizde konya kuludayiz ve omara kolundaniz ve kürtçe konuşuyoruz turkmenmis peh en son kizilderileri türk yaptınız sıra gizemi geldi

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. arkadaslar facede bir sayfa oluşturalım tekrardan birleşelim birbirimizi taniyalim

      Sil
    2. bu sayfayi actinizmi ? cok yararli olur

      Sil
    3. helal hasan çetin kardeşim semsür (Adıyaman) hepimiz reşiliyiz ve anadilimiz kürtçe ve kürdüzzzzzzz

      Sil
    4. facede girerseniz grubumuz kuruludur...

      Sil
    5. hasan çetin, sizin kürt olmanız gayet doğal, sizin köy karma karışık, rişvanla fazla bir alakanız yok ,sivastan, malatyadan vb yerlerden halkınız var, bu sizin simanızıda değişik kılıyor çevre köylere göre

      Sil
    6. hasan çetin, sizin kürt olmanız gayet doğal,rişvanla alakanız yok, sizin köy karma karışık, sivastan, malatyadan vb yerlerden halkınız var, simanızda çevre köylere göre çok değişik ve belirgin

      Sil
  15. bize gaziantepte çalıklar derler bizde rişvan aşireti mensubundan gelmekteyiz

    YanıtlaSil
  16. Ben Eskişehirliyim Dedelerimiz Horasandan Urfa Siverek Yöresine Yerleşmişler Daha Sonra Cesitli Yerlere İskan Olmuslar Daha Önceleri Aşiret İken Cumhuriyetten Sonra Aşiret Yapısı Bozulmus Aileler Birbirinden Kopmustur.Dedelerimiz Köyümüze 1850 - 1900 Yıllları arasında yerleşmişlerdir Bizlere Köyümüzde Muhaplar Derler Karakeçililerdeniz Köyümüzde Rişvan Aşireti Mensuplarıda Yasamaktadır Bu İki Aşiret Birbirine Akrabadır Ve Hepsi Kayı Boyundan Geldiğini Ve Osmanlının Kurucu Aşiretleri Oldugunu Söylerler Sima Olarak Konyadaki ve Dogudaki Akrabalarımıza Benzeriz Aşağı Yukarı Gelenek VE Göreneklerimiz Aynıdr. Allah (c.c) Türküde Kürdüde Korusun Ve Birbirinden Ayırmasın AMİN....

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Allah korusun, niye? Cünku şimde belli oldu ki sizlerle baş edemeyeçeğim... Karakecili başka Reşwan başka! Sizin Aşiret adiniz Türkçe bizim ki Kürtce, biz oylarimizi Bdpye veriyoruz siz Akp/chp. Sizler Tatargözlü olursunuz biz olmayiz. Siz Kayi boyundansiniz biz öz kürdüz ölene kadar. Hem Bana ne 500 yil önçe Atalarim ne dili konustuklarini, en önemlisi bir Resi kendini Türk olarak görmez! Kendim Resiyim ve böyke birşey görmedim bügüne kadar!

      Sil
    2. Burda Tartışma Çıkartmaya Gerek Yok Gardasım İster Bdp Ye Oy Ver İster Akpye Ver Bizimde Kendi Aşiretimiz Doguda Kürtçe Konusuyor . Tatar Gözlü Felanda Değilim Ben Burda Su Sudur Bu Budur Diye Bişey Söylemiyorum..

      Sil
    3. Belki arkadas birden tepki göstermis ama malesef kürt postuna bürünmüs kürtleri türk varligina feda etmis ve etmek isteyen birok kürtlerde var. Ondandir sanirim. Rabbim iki yüzlü art niyetli, irkcilikla beslenen herkesden korusun bizleri.

      Sil
  17. Bu yorum yazar tarafından silindi.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. aşağı da sorulan sorulara cevap ver boş boş konuşma

      Sil
    2. 1.Bulgaristanda Resi yoktur
      2.Resiler öz be öz Kürttür, senin gibi Yahudi/Yunan/Ermeni/Gürçü/Laz değil!

      Cok bilmiş, kendi Aşiretimi senden mi öğreneceğim? Hem siz Türkler hep mi böyle herşeye karışırsiniz? Benim okadar Türkçem bi yok ki Türk olim...

      Sil
    3. Bu yorum yazar tarafından silindi.

      Sil
    4. saka diye yazdin dimi bunlari :-)

      Sil
    5. hey kardeşim biz kürdüz kürdüz kürdüz aşiretimizin ismi de reşi dir ve Kürtçedir türklerin binlerce yıldır asimile etmeye çalişip da türkleştiremediği reşi aşiretine mensup kürdüzzzzzzz

      Sil
    6. "Türklerin BİNLERCE yıl asimile etmeye çalışıp da Türkleştiremediği Reşi aşiretine mensup Kürdüzzz" Muhammed Deniz kardeşim merak etme Reşi'ler Gurmançi'dir fakat biraz tarih okusan Binlerce yıllık bir reşi ya da Kürd varlğını ve seni asimile etmeye çalışan Türk'ü bulamazsın.

      Sil
    7. Peki o su zaman kürt olmus, bu zaman su türk olmus.. Merak ettim Kürtler ne zaman kürt olmus? Bunuda yazda icim rahat etsin.

      Sil
    8. Bu yorum yazar tarafından silindi.

      Sil
    9. Tacikler Türk kökenli değildir, Orhun anıtlarında adı geçen Tat (çık) adı verilen yabancı halktır Karluklarla hiçbir alakaları yok. Bulgarlar, Onogur’ların tüm Ogur uluslarını bir araya toplanmasından meydana gelmiştir daha sonra Kuman adını almıştır fakat Kıpçaklarla alakası yoktur kaldı ki Kıpçaklar Oğuz Türkçesi konuşur, sadece Asya steplerinde Kuman-Kıpçak federasyonu’nu kurmuşlarıdır. Slavlaştığından bahsettiğiniz sadece Tuna Bulgarlarıdır ve bunlar kurulduktan 200 yıl sonra Tengriciliği bırakıp Boris (Bars) Çor’ın isteği ile Hristiyanlaşmıştır bu şekilde %80’i slav ve Trakyalı olan Tuna Bulgar Çar’lığını tek bir halk haline getirmiştir ve bu uğurda eski inancına devam eden oğlunun gözlerine mil çektirmiştir. Tuna Bulgar imparatorluğunu kuran Han’ın adı ‘Asparuh’tur (681-700) sonuncusu değil, sonuncusu ise Kuman kökenli Asen hanedanından türeme Şişman hanedanından II. Konstantin’dir. Germiyanlılar aslen İranî-Kürt aşireti değildir tüm kaynaklar Akhun kökenli olduklarını gösterir, Moğol yıkımı sonrası Celaleddin Harzemşah’la Anadoluya geliyorlar ve Kürd’lerin aksine Selçuklu karşıtı Babaî isyanına da katılıyorlar, Selçuklu kaynakları aksine yazsa da. Tuna Bulgarları neden Slavlaştıysa diğer halklarda aynı sebepten asimile oluyor buna siyasi otoritenin baskısı eklenince daha da etkili oluyor. Tuna Bulgarları, arkeolojik çalışmalarla da görüldü ki, Bulgar imparatorluğunun %20’sini oluşturuyormuş yani hakim ama azınlık. Çoğunlukla Türklerin Kürdleşmesi’nin sebebi ise Osmanlı’nın Türk-Türkmen düşmanlığıdır. Çaldıran savaşından sonra Fırat-Dicle boylarında üçüncü bir Karakoyunlu-Akkoyunlu yani herhangi bir Koyunlu devleti görmek istemedi ve bölgenin Türkmenlerden arındırılmasını istedi. Sığınan ve saklananlar dil değiştirdi bunun en yakın örneği 1915 olaylarında birkaç ayda Müslüman Kürd ya da Türk olan Ermenilerdir. Batıya göçüp, Türklerin içinde sayıca az kalan Kürd, Arap, Çerkez ve hatta Nogay’larda yerleşik kültür içinde asimile oldular. Toplu halde kalanlar ufak değişimler dışında kök yapılarını korudular. Karakeçili örneği sanırım en ünlü örnektir bundan başka da doğru bir tespitin yok. Altta Kürdlüğü benimsemiş kuzenlerinden bahsetmişsin bu Mehmet Mir Dengir Fırat’ın Rişvan’ların arşivlerde Türkmen/Yörük çıkması üzerine; “Umurumda değil. Umurumda olsa DNA testi yaptırırdım. Zaten soy, sop insanların kendi tercihi değil ki. 400-500 sene önce ne olduğum beni ilgilendirmiyor. İnsan kendisini nasıl hissediyorsa odur” dediğini hatırlatıyor. Bu arşiv belgeleri sanırım her iki tarafa da etnisite üzerinden siyaset yapmamayı öğretiyor çünkü ne ilginç ki en ateşli ırkçılar karşı ırktan çıkıyor, buradaki mesele bunun anlaşılamamasıdır çünkü ırkçılık tatlı bir siyanürdür içmeye başladıysan duramazsın.

      Sil
    10. Bu yorum yazar tarafından silindi.

      Sil
    11. Bu yorum yazar tarafından silindi.

      Sil
    12. 1- Afganistanda yaşayan Türk kökenli ancak Tacikce konuşan Hazaralar diyeceğime bildiğimi yanlış belirtmişim. Ancak sizde, İrani kök ve kültür benzerliğinden başkaca hiçbir tarihsel kimlik bağı olmayan tat/talışları taciklerin atası yapmakla esas yanlışa düşmüşsünüz.
      2-Kıpçaklar Oguz Türkçesi konuşmazlar. Kazak kırgız tatar nogay başkurt balkar karaçay çuvaş vd. kuzey Türk alemi Kıpçaktır. Normalde biz onları tam olarak anlayamayız. oguzca kıpçakça karışık konuşan Kırım tatarlarından esinlenmiş olmalısınız ki yine yanlış tespite düşmüşsünüz. Oguzlar, Türkmenistan Kuzey ve güney azerbaycan Irak suriye balkan türkleri ve Hıristiyan Gagauzlardır. Karluklar, Özbek Uygur ve Kizgizanlardır. Bu kadar basittir. 3- Temuçin Asparukhan için Bulgarların son atası demedim. Siz okuduğunuzu anlamamışsınız. Son Türkçe konuşan komutandır dedim. Farkı büyüktür.
      4- Toplumların nüfus büyüklüğünü, antropoloji değil demografi vd. sosyal disiplinler belirler. Bu tespitinizde yanlıştır. 5-Osmanlı bir ulus devlet değildir, Kompartıman denilen bir devlet idari yapısıyla yayılmacı ve karma bir devlettir. Dolayısıyla Türkmenlere karşı bazı dönemlerde başvurduğu tepkiler, egemenlik üzere ve bir kısım devşirme paşaların da etnik eziklik hisleridir.6- Nogaylar, diğer saydığınız gruplar gibi değildir zaten Türk orjinlidir, örneğiniz hatalıdır. 7- 1915 olaylarında bazı muhtelif ve sayısal açıdan çokta yekün etmeyen Türküm diyen ermeniler olmuştur. Ancak ezici bir çoğunluğu zaten kürdüm demişlerdir. Eşitleme ilkesi yapayım derken olayın toplumsal yapı değişim faktörünü eksik göstermişsiniz.
      8- çokça nedenlerin en merkezinde biz Türkler her yerde asimile olmaya yatkınız..9- Toplumlarda, aidiyet ve asabiyet hissi bulunması gayet doğaldır ve faşizanlık değildir. Yani Kuzey ırakta yaşayan şebek denilen toplumla zazalar kök ve dilde aynıdır ancak toplumsal kültürel anlamda çok ayrıdır. Keza Kazaklarla bizler köklerde aynı ancak toplum kültüründe ayrı kodlarımız vardır. Burada esas olan tarih kültür coğrafya ortak milli bilincidir ki, Türkiye Türklerini tanımlayan en gerçekçi tanımdır bunun sonucu da, toplumsal asabiyet ve aidiyet hisleridir. Emir Aydın

      Sil
    13. 1- Afganistanda yaşayan Türk kökenli ancak Tacikce konuşan Hazaralar diyeceğime bildiğimi yanlış belirtmişim. Ancak sizde, İrani kök ve kültür benzerliğinden başkaca hiçbir tarihsel kimlik bağı olmayan tat/talışları taciklerin atası yapmakla esas yanlışa düşmüşsünüz.
      2-Kıpçaklar Oguz Türkçesi konuşmazlar. Kazak kırgız tatar nogay başkurt balkar karaçay çuvaş vd. kuzey Türk alemi Kıpçaktır. Normalde biz onları tam olarak anlayamayız. oguzca kıpçakça karışık konuşan Kırım tatarlarından esinlenmiş olmalısınız ki yine yanlış tespite düşmüşsünüz. Oguzlar, Türkmenistan Kuzey ve güney azerbaycan Irak suriye balkan türkleri ve Hıristiyan Gagauzlardır. Karluklar, Özbek Uygur ve Kizgizanlardır. Bu kadar basittir. 3- Temuçin Asparukhan için Bulgarların son atası demedim. Siz okuduğunuzu anlamamışsınız. Son Türkçe konuşan komutandır dedim. Farkı büyüktür.
      4- Toplumların nüfus büyüklüğünü, antropoloji değil demografi vd. sosyal disiplinler belirler. Bu tespitinizde yanlıştır. 5-Osmanlı bir ulus devlet değildir, Kompartıman denilen bir devlet idari yapısıyla yayılmacı ve karma bir devlettir. Dolayısıyla Türkmenlere karşı bazı dönemlerde başvurduğu tepkiler, egemenlik üzere ve bir kısım devşirme paşaların da etnik eziklik hisleridir.6- Nogaylar, diğer saydığınız gruplar gibi değildir zaten Türk orjinlidir, örneğiniz hatalıdır. 7- 1915 olaylarında bazı muhtelif ve sayısal açıdan çokta yekün etmeyen Türküm diyen ermeniler olmuştur. Ancak ezici bir çoğunluğu zaten kürdüm demişlerdir. Eşitleme ilkesi yapayım derken olayın toplumsal yapı değişim faktörünü eksik göstermişsiniz.
      8- çokça nedenlerin en merkezinde biz Türkler her yerde asimile olmaya yatkınız..9- Toplumlarda, aidiyet ve asabiyet hissi bulunması gayet doğaldır ve faşizanlık değildir. Yani Kuzey ırakta yaşayan şebek denilen toplumla zazalar kök ve dilde aynıdır ancak toplumsal kültürel anlamda çok ayrıdır. Keza Kazaklarla bizler köklerde aynı ancak toplum kültüründe ayrı kodlarımız vardır. Burada esas olan tarih kültür coğrafya ortak milli bilincidir ki, Türkiye Türklerini tanımlayan en gerçekçi tanımdır bunun sonucu da, toplumsal asabiyet ve aidiyet hisleridir. Emir Aydın

      Sil
    14. Sayın Emir Aydın, Öncelikle 5-6 aydır epey ders çalıştığınız anlaşılıyor sizi bundan dolayı tebrik ederim yalnız yukarıda 19 Nisan 2014 tarihli yazınızı silmeseydiniz daha Şık olurdu, Sayın Emir Aydın Erkoç. Bu yazdıklarınızda bizi yanlışlamaya çalışmış olsanız da önceki yazınızdaki iyi niyeti sezmiş olduğumdan sizin sıraladığınız yanlışlarıma karşı savunmamı yapma hakkımı sizin sıraladığınız cevaplara denk gelecek şekilde kullanacağım.
      **
      C-1- Yazınızda Hazara’lar yerine yanlışlıkla Taciklerin Karluklardan geldiğini söylemiş oluyorsunuz ki Hazara’lar da Karluk kökenli değildir içinde sadece bir tane Karluk kökenli aşiret vardır ve İran dillerinden Dari dilini konuşurlar yani asimile olmuşlardır. Hazara’lar Türk-Moğol karışımı bir topluluktur. İlk olarak 16. yy’da yazılmış Babürname’de adları geçer ve ağırlıklı olarak Moğolca konuştukları belirtilir. İbn Batuta 1333 yılında Afganistan’a gittiğinde ne Hazara ne de coğrafi adı olan Hazarayat adından bahseder. Ağırlıklı olarak Afganistan’da yaşarlar küçük parçalar halinde çevre ülkelerde de görülürler. Hazara’lar aslında Türk ve Moğol aşiretlerinin bir karışımıdır ve muhtemelen Çağatay/Timur devrinde buraya gelmişlerdir. Hazara’ların 5 Temel aşireti şunlardır: ilki Dai-Kundi’dir ve ikincisi Dai-Zengi ile bağlantılıdır.Üçüncüsü Polad-a, dördüncüsü Jaguri ve Beşincisi Uruzgani dir. Bunlara sonradan Dahla, Dai-Kitay ve Dai Çoban eklenmiştir. En son olarak ise Türkmanî ve Şeyh Ali katılmıştır. Alt kabile adları ise çok daha önemlidir; Eljigin veya Alçi Tatarları, Baarın, Barlas (Timur’un boyu), Bayad, Borjigin (Cengiz Han’ın kabilesi), Çoban, Kitan, Bulgajin (Buryatlardan), Çavgur (Uygur kökenli İlhanlı komutanı), Calayir, Kereid (Giray), Kirigu (Cengiz Han’ın Oyrat kökenli komutanı), Naiman (Sekiz Oğuz), Ongut, Kara Baatur, Karluk, Karkın, Katagan, Kıpçak, Kırgız, Kul Bars, Şeyh Ali (Oğuz), Tatar, Türkmanî (Oğuz), Oyrat (Moğol halkı), Uysin vs. vs. Görüldüğü gibi Hazara’lar her topluluğa ait aşiretten oluşmuştur.
      Gelelim Tat’lar ve Taciklere yani Tadjiklere. Orhun Abidelerinde etraftaki milletleri sayarken güney-batıdaki İranî’lere Tat’lar der ve onları On-ok’ları sayarken art arda anarlar. Diğer Uygur yazıtlarda ise Araplara da “Taz” derler. Taciklerin dağıldığı coğrafya Güney-Türkistan’dan Afganistan coğrafyasıdır ve Sogd’lardan geldikleri iddiası mesnetsizdir. Talış’larsa Azerbaycan’da hüküm sürmüş bir Hanlık adıdır.

      Sil
    15. C-2- Kıpçaklar Oğuz Türkçesi Kıpçak lehçesi konuşurlar. Türk dili, birisi neredeyse yok olmak üzere olan iki büyük dil gurubuna ayrılır. İlki Ogur Türkçesidir diğeri de Oğuz Türkçesidir. Dokuz-gur, Otuz-gur, Sar-ogur, On-ogur, Sabir, Hazar ve Batı Hun ve muhtemelen Peçenek halkları Ogur Türkçesi konuşmuşlardır. Bu halkların sonradan Kuman adı aldığını ve Sarışın olarak tarif edileceğini biliyoruz. Kıpçaklar ise Kimek Kağanlığını oluşturan 7 büyük boydan birisiydi daha sonra Kimek topraklarına ve Avrasya Steplerinin hâkimi olacaklar Kumanlarla ittifak edip bölgeye hükmedecekler ve Dest-i Kıpçak adını Büyük Bozkıra vereceklerdir.
      Kıpçaklar Ogur Türkçesi konuşmaz Oğuz Türkçesi ve Kıpçak lehçesi konuşurlar fakat karıştıkları Oğurların etkisiyle bu dil az da olsa hissedilir. Türkiye de Türk dil ve tarih çalışmaları Ortaokul seviyesinden yukarı çıkamadığından bu meselelere hiç girilmez. Trakya’dan Türkmenistana kadar bahsettiğiniz Oğuz Türkçesi günümüze ait vasat bir tanımlamadır. Ayrıca saydığınız halklardan Çuvaşlar Ogur dilinin son temsilcisidir. Kırgız’lar milattan önce kaydı Çin yılıklarında adı geçen halklardandır ve Kırgızca konuşurlar. Tatar’lar ki bu isim farklı gurupları temsil eder ama Kazan Tatarlarını sayarsak, Ogur dili konuşmuş İdil Bulgar Hanlığı kökenlidirler fakat Peçenek ve yoğun Kıpçak toplulukları ile karışmışlardır haliyle dillerinde Kıpçak lehçesi baskındır. Başkurd’larda Ogur kökenlidir ve Tatarlarla aynı kaderi paylaşırlar. Balkar ve Karaçay’lar Bulgar kökenlidir fakat Kuman sözlüğündeki dili konuşurlar ve Kıpçak etkisi kadar Oğuz etkisi görülür. Nogayları kuran boy Mangıtlardır ve bunlar Moğoldur fakat diğer boylar birçok farklı Moğol ve Türk kökeninden gelir. Oğuz’lar saydığınız topluluklar olsa da asıl Oğuz lehçesi Uygurlar tarafından konuşulur neticede Uygur ve Dokuz Oğuz aynı topluluktur. Esasında Özbek ve Türkmenistan farklı Türk kabileleri ile karışmıştır sadece baskın olan daha ön plandadır fakat Karluk kökenlileri Özbeklerde omurga olarak görmek doğaldır. Bu ülkelerde yoğun Moğol etkisi de yadsınamaz. Günümüzde dünyada irili ufaklı 32 farklı Türk lehçesi konuşulmaktadır.
      **
      C-3- Büyük Bulgar Han’ı Kurt’un oğlu ve Tuna Bulgar İmparatorluğu’nun kurucusu Asparuh hiçbir zaman Temuçin adıyla anılmamıştır. Asparuh’tan 200 yıl sonra Hıristiyanlığa geçip doğu kilisesi alfabesi üretilince dilde kırılma başlar fakat daha sonra başa geçecek olan Kuman kökenli Hanedanlar dahi Kuman Türkçesi konuşacaklardır. Ayrıca önceki yazınızı silmeseydiniz hatamı daha iyi anlardım.

      Sil
    16. C-4- Toplumların nüfus büyüklüğünü sayı belirler. Demografi de bu işe bakar fakat Sosyal disiplin’lerin (bilimler) konuyla alakası yoktur. Tuna Bulgarlarının nüfusunu arkeolojik kazılarda imparatorluk döneminden kalan şehir, köy ve kasabalarda bulunan kalıntıların hangi halklara ait oldukları ayrıştırılarak ve mezar kalıntıları sayılarak toplumun %20 civarı’nın orijinal Bulgar oldukları Rus ve Bulgar arkeologlar tarafından tespit edilmiştir. Geriye kalan %80’i ise Asparuh’un egemenliği altına aldığı 7 büyük Slav ve Trak halkıdır. Sanırım bunu anlatamamışım.
      **
      C-5- Germen İmparatorluğu bir Alman, Rus İmparatorluğu Rus, İngiliz İmparatorluğu İngiliz, Emevi ve Abbasi imparatorluğu da Arap imparatorluklarıydı. Osmanlı Fatih’ten başlayan bir süreçle tam bir Devşirme imparatorluğu haline geldi. İmparatorluk zaten İstanbul’un alınması ile başlıyor. Osmanlı bir Kompartıman devleti değildi bir imtiyazlı Kul/devşirme devletiydi. Firavun Piramidi gibi bir sistem kurdular. En tepede Hanedan, onun altında imtiyazlı Kullar ve bağlı azınlık halklar en altta ise Türkler, Türkmenler ve Yörükler en azından bu ayrımı Osmanlı kendi yapıyordu. Kompartıman dediğiniz sistem Şehir ve kasabalarda yaşayan bu ayrıcalıklı Kullar ve bağlı azınlıklar için geçerliydi. Ayrıca bahsettiğiniz “bir kısmı devşirme Paşalar” diye bir şey yok tamamı devşirmedir, Ordu dâhil. Osmanlı Türkmenlere karşı bazı zamanlarda değil 400 yıl boyunca kin ve nefretle bakmış ve davranmıştır. Türkmen aşiretler lime lime edilirken sayfada da mevzu bahis Kürd aşiretlerine babadan oğula geçen Dere Beylik veriyor, vergi sistemini gevşek tutuyor ve aşiret Reislerinin seçimine bile çok karışmıyordu. İsyan edenlerin yeri dar geldiğinden başka bölgelerde Paşalık veriliyordu. Osmanlı’nın Fatih’ten sonra Türk olduğunu hatırlaması tüm ayrıcalıklı kullarının ve müttefik azınlıkların düşmanca taarruzuna maruz kalınca II. Abdulhamid zamanı hatırlanacak, birden Ertuğrul Türbesine kurban kesen Karakeçili’leri akraba ve muhafız birliği yapılacak, Suriye’den sınırımıza kadar çektiğimiz Süleyman Şah Türbesini inşa ettirilecektir. Osmanlı evraklarında, şiirlerinde Türklere yönelik küfür ve hakaret görmek doğaldır. Ezcümle Osmanlı bazen Türklere ‘Çak’mamıştır daima ve düzenli olarak ‘Çak’mıştır ta ki sende onun kulu olana kadar.

      Sil
    17. C-6- Nogay’ların kurucuları Moğol Mangıt’lardır. İçlerinde çoğunluk farklı kollardan Türk ve Moğol boyları vardır mesela Şırın, Barın, Kıpçak, Argın, Kitay, Nayman, Kanglı, Uysın, Kongrat, Uygur, Ongut, Kereit (Giray), Merkit, Alaş vb. gibi. Nogaylar Moğol etkili Kıpçak dili konuşurlar ve gelenekleri, adetleri Anadolu’daki Türklerden oldukça farklıydı bu yüzden 1860’larda Anadolu’ya getirilen Nogaylar yerli Türklerle anlaşamamış sürekli çatışmalar yaşanmıştır, bunu bu devre ait Osmanlı evraklarında bol miktarda görebilirsiniz. Zamanla köylere dağıtılan bazı Nogay aileleri Oguz ‘lehçesi’ konuşmaya ve adetlerini değiştirmeye başladılar sadece birlikte kalanlar, ortak köy kuranlar kültürlerini kısmen de olsa koruyabildiler. Birçok köyde, aslının Nogay olduğunu unutmuş aileler tespit etmek mümkündür. Verilen örnek bunu anlatır.
      **
      C-7- Sene 1915 olaylarında Ermeniler bulundukları coğrafyada kim hâkimse o millete karışmışlardır. Ezidi’ler kısa bir zamanda Müslüman Kürd olmuşlardır. Ermeniler Afyonda, Yozgat’ta, Erzurum’da Ankara’da Türk olmuşlardır, Kars, Ardahan, Muş, Van, Bitlis, Hakkâri ve Tunceli’de Kürd olmuşlardır. Prof. Yusuf Halaçoğlu’nun Tunceli bölgesinde bir rakam vermesi Türkiye’nin diğer taraflarında, Türkiye’den göçmek istemeyip kalan ve Türklere sığınan Ermenilerin rakamını göstermez. Mesela Kayseri’de kaç Türkleşmiş Ermeni var, biliyormusunuz? Evlat edinilmiş Ermeni çocuklar da bunun bir parçası. Eşitleme ilkesi ne bilmiyorum ama verdiğimiz örnek olağan dışı durumlarda milliyet değiştirme ile ilgiliydi yani eşitleme diyerek panik yapmanıza gerek yok. İçinizden birileri Ermeni kökenden geliyor ve belki sizde bu geçmişten geliyor olabilirsiniz? Kim bilir?
      **
      C-8- Türkleri asimile edemediklerinden dolayı Eski Çin kayıtlarında Türklere yapılan hakaretlerin bini bir paradır ve aynıları Osmanlı yazışmalarında da mevcut, Şerriye ve Kadı Sicilerine bakabilirsiniz özellikle 16-17 ve 18. Yüzyıl belgelerine. Yani asimilasyon zannettiğiniz kadar kolay değildir olağan üstü şartlar gerektirir.

      Sil
    18. C-9- Toplumlarda değil ama kişilerde bir aidiyet zafiyeti olduğu açıktır. Bunun sebebi Sosyal ve zayıf bir canlı olmasındandır. Hatta belli bir millet yetmez gidip sapkın cemaatlere girerler, aşiret olanlar da tüm yanlışlarına rağmen aşiretin bir üyesi olmak, bir yere ait hissetmek zayıflığı içinde kıvranırlar.
      Belli bir aile ve bu ailenin içinden süzüldüğü tarihin bir parçası olarak geçmişten getirdikleri dil, duygu, düşünce ve karakterler bir gerçeklik oluştururlar. Bilinmeyen bir zamanda atılmış bir tohumdan çıkan dev bir ağacın dalları olarak geleceğe uzanırlar. Aileler bu tarihi ağacın herhangi bir dalının devamında kendi gerçekliklerini meydana getirirler ve bu ağacın yeni bir dalı olurlar. Sanırım en büyük sorun kendi öz kökünden emin olamamakla ilgili. Tüm korkulanın aksine, herkes kendi tarihini bilse bu kadar sıkıntı çıkmayacaktır. Asabiyet güvensizlik ve şüpheden doğar. Irkçılık böyle topraklarda kendine yer bulur tıpkı ökse otu gibi. Ökse otu çoğaldığında ağacı öldürür isterse ağaç bin yaşında olsun.
      Zaza’larla ilgili bir ekleme de biz yapalım. Zaza’ların öz dil akrabaları İran’daki Goranilerdir. Aşağı yukarı bin yıl önce ikiye bölündüler. Bu ayrılma Selçuklu’nun ortadan biçtiği Büveyhoğulları/Übeyhoğulları’ndan kaynaklanmaktadır. Zaza adı 17. yy’ın ortalarında Osmanlı Evraklarında görülmeye başlar. Hatta Evliya Çelebi’de Zaza Ekradı biçiminde bunlardan bahseder. Bu eski bölünmeden dolayı Zaza’lar ve Goraniler birbirlerini kolayca anlayamazlar. Dil kökenleri Kuzey İran dilleri grubuna girer ve Deylem/Deylemî olarak anılan tarihi topluluğun bakiyeleridirler. Tüm diller belli dönemlerde özelleşmiş ailelerden türer. Zamanla dağılır, farklılaşır başka dillerle karışır değişir, gelişir ve tarih bu şekilde akıp gider.
      Milli bilinçten bahsetmişsiniz, tarih, coğrafya ve kültür ortaklığı üzerinden de tanımlamışsınız bu doğru bir tanımlama fakat ortak değerlere odaklanan yok herkes başka bir şeye ait olmak istiyor yani Milli aidiyet yerini mikro aidiyetler almış, cemaatler, saçma sapan örgütler vs.
      Yani Türkiye için çokta gerçekçi bir tanımlama değil zaten cümlenizin sonunda slogan şekline “Toplumsal Asabiyet ve Aidiyet Hisleri” diyerek yine mikro bir aidiyetin rengini vermişsiniz.

      Saygılarımla

      Sil
    19. Ufak bir ekleme daha;
      Şebekler Irakta yaşan bir Türkmen aşiretidir.
      50 köyden fazla olarak 90 bine yakın nüfusları bulunur 1447 yılında Irak’a yerleşmişlerdir, bugün Musul köylerinde Alevi, Türkiye’de Kızıl başlar olarak tanınmıştır.
      Şebekler çoğunluk bu Türkmen köylerde yaşamaktadır:
      Abbasi’ye, Arpacı, Ali Bek, Babı Niyet, Basahre, Başika, Bavize, Bazvaya, Tadın Baybuğ, Besan, Bılavat, Besteli, Cinci, Celevhan, Dervişler, Fazıliye, Gökçeli, Arap Sultan, Hazne Bent, Hazne Tepe, Karaşor, Hızır İlyas, Karatepe Şebek, Karakoyun, Kazı Köy, Karayatağ, Kehriz, Kibarlı, Tilyare, Kör Gariban, Tercile, Minare Şebek, Tez Harab, Topzava, Meşrefe, Toprak Ziyaret, Yarımca, Ömer Kan, Ömer Kapçı, Yengi Bisatlı, Seyitler, Selamiye, Şemsiyat, Şirin Han, Yunus Peygamber, Şeyh Emir, Zehra Hatun.

      Sil
    20. Bu yorum yazar tarafından silindi.

      Sil
    21. Bu yorum yazar tarafından silindi.

      Sil
    22. Bu yorum yazar tarafından silindi.

      Sil
    23. Sayın Seddul BAHİR Bey, size cevap yazarken doğrusu beni birazda güldürdünüz. Ancak gecikmem biraz daha bilgi araştırmak için değildi. Yaradanın dünya denen tarih sınavında en büyük referans sahibi bir kaç milletinden biri olan büyük TÜRK Milleti ve kardeş uluslarının, uzak yakın tarihleri konusundaki, detaycı, belgelere dayanan tarih analizleriniz ile üslubunuzdan dolayı kutlarım. Genel anlamda, birkaç eksik bilgimi de, sizden dolayı tamamladım. Ancak beni de, bu arada iki noktada güldürdünüz. Türkiye'mizi etnikçilik yoluyla kimliksizleştirme modasına uyamam çünkü aslım şükür ki, Şanlı TÜRK Milletinin karapapak boyundan oğuz Türküdür. Ayrıca gerek sosyo-tarih alanındaki birikiminiz gerekse entellektüel derinlik ve saygı içeren üslubunuzdan dolayı sizi selamlarım. Açıkçası burada yorum yapanlardan hiçbirisi bu birikiminizi anlayamadıkları için konuyu sloganlaştırarak sulandırmışlar. Doğrusu çok memnun oldum. Saygılarımla.

      Sil
    24. Rica ederim, Saygılar bizden.

      Sil
  18. bu aşiretin türk olmadığını en başta yusuf halaçoğlu ve bu siteyi hazırlayanlar biliyor bir kaç ahmağı da kandırmayı başarmışlar..insan bir sorar 1.si hem göçebe olacak hem de türk beyliklerine bağlı yaşayacak ve de kürtleşecek??? 2.si neymiş efendim aşirette türkçe isimler kullanılırmış(türklüğün kanıtı olmamasına rağmen) bu türkçe ismi kullanan bir tek aile reisi ismi iletişim bilgileriyle beraber verilmez mi?3.sü 15 tane kolu olan bir aşiret nasıl oluyorda hep birlikte kürtleşiyor,hiç mi türk kalan olmaz???4.sü yusuf halaçoğlu ekranlarda ha bire aşiretin büyük bir kısmı kürtçe bilmez türkçe konuşur der lan ankara haymana dan tut ta aa kazakistan,azerbeycan da ki yezidi reşilere kadar neden hepsi kürtçe konuşur???neden kimse kendisine benim ailemden kimse diyormuydu ki biz aslen türküz diye sormaz??neden aşiret kürtçe bir isim kullanır??? tahrir defterlerinde bir tek yer de evet bir tek yerde bu aşiret için neden 'türkmendir' ibaresi yoktur??? adım gibi biliyorum ki bu soruların hiç birine cevap yoktur niye mi? çünkü amaç sadece ve sadece hem mezhepsel çelişkiyi kullanıp hem de yapılan atatürk barajıyla bölgeden bir nebze uzak kalan ve çok kalabalık olan bu aşireti gün geçtikçe artan kürt ulus bilinciden uzak tutmak bu kadar basit( bu yorumum yayınlanmazsa bir blog yazısının google arama motorundan nasıl ilk sırada çıktığını araştırmak boynumun borcudur)

    YanıtlaSil
  19. ayrıca koskocaman bir yalan daha ''bugün suriye de halep de ki rişvanların yüzde yüzü türkçe konuşur'' demiş allhatan korkun la allahtan.. suriye de ki savaştan öncesine kadar her yıl bir iki defa görüştümüz reşilerin dili olan ve konuştukları tek dil olan kürtçe nerenize battı lan!!!

    YanıtlaSil
  20. rışvan aşireti hedrodan malatya adıyamana taşınmış burda kalan mala heciye elle onları bi törlü bulamıyor

    YanıtlaSil
  21. Bana bakin lan bana bakin dangalak cahiller, soyunuza önce bir sahip cikmayi ögrenin, sonradan ingiliz, fransiz, amerikalinin eliyle, dayatmasiyla, desteklemesiyle tarih yazilmaz...risvanlarin Beğdili Türkmen aşiretinden ve Oğuzların Iğdir Boyundan oldukları Osmanlı Tahrir defterlerinde acikca belirtilmektedir....Köpeklerin okumasi yoktur, onlar sadece hirlamasini bilirler....hadi bakiiim hir yapin hirrrr...1500 yildir irani yöneten selcuklu asiret sistemi elbetteki anadoluya gelirken farscayida beraberinde getirecekti....önce sah ismail ve yavuzun carpistigi alana bir göz atin sonra uyuz uyuz kasinirsiniz... Osmanli bilakis türkmen asiretlerini az göstermek istemistir...yazicilari ermeni, rum, arap olduklari icin...bir cogunu gizlemislerdir...ama görüldügü gibigenede basarili olamamislar asiret sistemli türkmenleri yok sayamamislardir..Konar göcer türkman, konar göcer etrak, konar göcer yörükan taifesi diye adlandirilmislardir...bazilarida etrak,ekrad yani türk/kürt olarak dillendirilmislerdir...Agustos böcegi gibi aglenmeyin unutmayinki karincalar bos durmaz!!!resvanin türkmen oldugunu ispat etmek cok basit... Türkmen düsmani uyuz TC ortadan bir kalksin....Asiretlerimizi sonrasinda toplamak cok kolay...sonra ne olucak resvanliktan istifami ediceksiniz bre zavallilar...Türkmenligimizi yasamaya Türkiye cumhuriyeti denen siyonist yapi engelliyor... Bu kadar!!!!

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Herkes konuşmasını anladım da bu amk orospusunun dediklerini anlamadım itçe konuşuyor galiba it

      Sil
    2. Kendisine cemaat havucu kaçmış, tedavisi yok kendi haline bırakın.

      Sil
  22. Doçent Dr. Faruk Söylemez Rişvan Aşireti`nin Celikanlı Cemaatindendir. Rişvan`in öz evladıdır. ‘Osmanlı Devletinde Aşiret Yönetimi, Rişvan Aşireti Örneği’ isimli 2007 yılında yayınlanan kitabı ve Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisinin 2002 yılındaki 12. sayısının 39-52. sayfalarında yayınlanan ‘Rişvan Aşireti’nin Cemaat, Şahıs ve Yer Adları Üzerine Bir Değerlendirme’ isimli makalesi, Osmanlı Arşivlerinde 7 yıl süren bir çalışmanın sonucu olan eserlerdir. Dünyanın en güvenilir arşivleri olarak bilinen Osmanlı arşiv belgelerine dayanan eserleri tenkit edenlerin çok daha güvenilir belgeler göstermesi beklenir. İnternette rasladığımız, Faruk Bey’in yazılarındaki bilgilerin bir kısmından alıntı yapıp, siyasi görüşüne uygun olmayanları ise yok farz eden bazılarının yazdığı yazılar ilmi değildir. Gerçeğin çarpıtılarak siyasete kurban edilmiş şeklidir. Bu yazıların etkisinde kalan iyi niyetli kardeşlerimizin Faruk Bey’in tespitlerini tenkit etmesi üzüntü vericidir. Yeniceobalı Rişvanların önde gelen büyüğü rahmetli Hacı Ahmet Kart (Karto Ağa) dedemizin “Aslımız Türkmendir. Gurmançça da konuşuruz, Türkçe de” sözünü unutmuyoruz.

    YanıtlaSil
  23. Faruk söylemezin eseri çarpıtmalarla doludur..Birdefa Osmanlı arşivlerinde hem Kilis tahrir hemde maraş tahrir 1530 lu belgelerde Reşvan apaçık EKRAD(KÜRD) olarak gösterilir...Zaten PROFESÖR DOKTOR CEVDET TÜRKAY Aşiret ve oymaklar kitabındada Reşvan ve bütün boyları Osmanlı arşivlerinde kürd olarak gösterilir..kitap piyasada git oku....... Birkaç köyün isminin Türkçe olması veya bazı beylerin kara lakabı alması aşireti türkmen yapmaz...Bu aşiret 800 yıl türkmen coğrafyasında yaşıyor..bırakında Türkçenin etkisinde kalsın yani...13. yüzyıl yazma eserlerinde bile REŞVAN ismi geçer bu isim özkürtçedir..Orta asyada özkürtçe isimli bir türkmen aşireti!!!!!! ne kadar ilmi!!!!!! nekadar bilimsel!!!!!!!!

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ne 1543 tarihli ve 373 Numaralı ‘Ayntab Livası Mufassal Tahrir Defterinde “KİLİS”te ne de 1530 tarihli ve 998 Numaralı Muhâsebe-i Vilayet-i Diyâr-i Bekr ve ‘Arab ve Zü’l-Kadiriyye Defteri Cilt I’de Maraş’ta, Rişvan ya da Reşvan ya da benzer bir isimde herhangi bir aşiret/cemaat kayıtlı değil. Hangi defteri okuduğunuzu merak ettim. Fakat bunlara karşılık REŞİ aşireti cemaati ile ilgili var olan kayıtları kaynağı ile birlikte aşağıda bulabilirsiniz. Bilgisizliği yarıştırmaktansa belgelere bakın biraz.

      Sil
    2. Gurmançi dilinde ‘Reş’ sıfatı “siyah, kara” anlamına gelmektedir, Zazaca da ise ‘Siya’ biçimindedir. Reşi adı Reş köküne aidiyet eki (-i) eklenerek oluşmuştur. Bu kelimenin Hind-İran dillerinde tek karşılığı aynı kökten gelen Beluci dilinde mevcuttur. Beluci dilinde ‘nāsī’ sıfatının anlamı “(dark Brown) koyu kahverengi”dir. Bu ‘nās/nes/neş/res/reş’ kökünün etymolojik geçmişinin ‘koyu, loş, ışıksız, karanlık’ anlamına gelir. (kaynak: A Grammer, Phrase Book and Vocabulary of Baluchi, N.A. Collet) Bu kelimelerde (n/s) değişimi yaşadığı görülüyor. Reşi aşireti yani Türkçe ‘Karalar’ aşireti.

      Osmanlı kayıtlarında Reşi, Reşolu, Şolu (Şoli) ve Zoli biçimlerinde kaydı ve aynı bölgede kayıtlılar. Kayıtlarda Rişvan aşiret adı Reşi cemaatinden ayrı kayıtlı. Reşi adının Rişvan'a dönüştüğü de görülmüyor ki bugün bile "Biz Reşi'liyiz" deniyor buna rağmen onlarca aşiretin çatı adı olan 'Rişvan' ima ediliyor oysa bu sadece isim benzerliği. Bölgede kayıt tutan Osmanlı nişancıları'nın çoğunlukla Kürd/Farisî olduğunu unutmayın yani ismi bilmemeleri düşünülemez. Ayrıca bu isimerin hiç bir Tahrir Defterinde bir arada veya birbiri yerine kullanıldığı görmedim mesela; "Şoli-Ekrâd [Reşîlü-Ekrad] - Reşima [Reşî] cema‘ati" gibi örnekler bulunmadığından ve 'Reşi' adı daha eski kayıtlarda var olduğu ve sonrada devam ettiği için bu iki aşiretin birbirinden farklı olduğu kesindir. Rişvan adını incelersek İranî dillerde (-v) ekinin sesli harflerden sonra geldiğini biliyoruz. Burada adın 'Reşi'den geldiğini düşünürsek 'Reşi-v' ve çoğul (-an) eki ile ismin 'Reşivan' olarak yazılması gerekir. Anlamı 'siyah' olan 'Reş' adına eklenmiş aidiyetlik eki (-i) yi aradan çıkartırsak ki aşiretin adı 'Reş' değil 'Reşi' ve isim olmuş kelimelerde ek artık ismin bir parçasıdır bu şekilde 'Reşvan' olur ki bu şekilde de kayıt yok. İsmin kökünün 'Riş' olduğunu söylesek böyle bir kelime yok fakat 'kökçük' anlamına gelen 'Rişe' var ki bu 'Rişevan' olması gerekir. Neticede Filolojik ve etymolojik bağlantılar bu ismi keyfiyetle Gurmançi köküne bağlamıyor yoksa Reşi/Rişi yani Rişvan demek kolay. Bölgede Sami dillerin güçlü olduğu da düşünüldüğünde bu ismin etymolojik olarak Arapça 'memnuniyet/ hoşnutluk' anlamına gelen 'Rıdvan' adına daha yakın olduğunu düşündürmektedir. Arapça 'Rıdvan' (رضوان) adı Rizwan, Ridwana, Riḏwana, Rizwana Osmanlıda ise Rıdvan, Rızvan, Rizvan biçiminde kullanılmıştır. Ayrıca Türkmenlerde "öz-Türkçe" aşiret adı da azdır genelde isimler Farsça ya da Arapçadır ve Balkanlarda ya da Anadolu’da bu durum değişmez. Sonuç itibarı kuru iddia ne kadar hızlanırsa hızlansın sonuçta bilim duvarına çarpar. Benim tavsiyem olaylara sadece bilimsel bakın çünkü ne kadar sakladığınızı da düşünseniz her iki tarafta da ırkçılık seziliyor, neticede 75 bin yıl önce hepimiz Afrika'daydık. Saygılarımla.

      Sil
  24. Faruk söylemez aşiretin bütün boylarının ve bütün rişvan köylerinin (500-600 civarında rişvan köyünün)konuşması hakikatı karşısında şaşkınlığa uğrayıp..aşiretin fars etkisinde kaldığını iddia ediyor...aşiret 13. yüzyıldan beri kilis ve çevresinde İRAN nere Halep nire...Faruk söylemez işte bu kadar akademisyen!!!!!!....Bakınız benim türkmen kardeşlerimle bir sorunum yok..Onlarla akrabalık bağlarımızda var..ama aslını inkar etmek haramzadeliktir...

    YanıtlaSil
  25. Halacoğlu ve benzerlerinin kitabını okuyun bir tane aslı Kürd olan Türkmen aşireti ismi geçermi..nedense hep Türkmenler çatır çatır kürt oluyor!!!!! bu soruyu beyin jimnastiği yapmanız açısından soruyorum....devlet onlarda hakim kültür onlarda rsmi dil onlarda bürokkrasi basın onlarda şehir ve kasabalrda Türkçe konuşuluyor...ve bu coğrafyada dev bir aşiret hemde göçebe yemeyip içmeyip Kürtleşiyor..istesede yapamaz..çünkü Kürtleşecek ortam ve nüfus ve gerekçe..yok..
    -Kilsde Kür dağları vardır.CEBELİ EKRAD bu dağlar ismini Reşvan aşiretinden alır...Evliya çelebi bile Kilisden bahsederken Güneydeki Reşvan aşiretinden KÜRD olarak bahseder..Bu bölgelerde 500 yıl evvel KÜRD LİVASI vardı yani Reşvanlar bu bölgede Kürd beyliği kurmuşlardır...Bu beyliğin liderlerinden Şeyh İzzeddin vardır...Arşivlerde bu reşvan beyi için KÜRD İZZEDDİN ismi geçer...bunun soyıundan gelen reşvanlar halen yaşamaktadır...Yani hem tarih kitaplarında hem arşiv ve tahrri defterlerinde bu aşiretin kürdlüğü okadar çok vurgulanıyor..İşte 800 yıl evVel yaşamış Ebul Bahadır Reşvan el KÜRDİ..Reşvan türkmen yamak Barzaniler türkmen orjnili demekten daha saçmadır..bu konuyu tartışmamız bile abesdir...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. İbn-i Kesir’in eserinde olduğunu iddia ettiğiniz [ ibni kesir in el bidaye vel nihaye kitabında ebul Baharır Reşvan El KÜRDİ isminde EYYUBİLERİN kumandanı bir kişiden bahseder] iddiası maalesef hayal ürünü. Şöyle ifade edeyim, İbn-i Kesir (1300-1373), Memlüklülerin Suriye hâkimiyeti devrinde yaşamış, Tefsir, Fakih yanı sıra Tarih konusunda da uzman, Şafiî ekolünun son derece etkili Sünni bir âlimiydi. Suriye'nin “Busra” şehrinin bir köyü olan “Migdal”de doğmuştur. İbn-i Kesir’in bahsettiğiniz eseri; “Al-Bidāya wa-n-nihāya” (البداية والنهاية) yani “Başlangıç ve Bitiş” anlamına gelen eserdir ve “Evrensel Tarihî” anlatan bir tarih kitabıdır. Dünyanın yaratılışından başlar ve ilahiyat bölümünde, ölüm, ilahi yargı, ruhun ve insanlığın nihai kaderi ile biter. Bu kadar detaydan sonra gelelim “Ebul Baharır Reşvan El KÜRDİ” adı ile ilgili iddiaya. Eserde, bu şekilde hiçbir isim yok yani Reşvan ya da Rişvan adı yok bu ismi karşılayacak tek isim “Ridvan” adıdır ve bu isim eserde birinde iki defa olmak üzere toplamda dört satırda “Ridvan” adı olarak kayıtlı. Bu satırlar 32nci, 222nci, 644/645inci ve 757nci satırlardır. İlk üç satırda “Ridvan”ın cennetin bekçisi olduğu ile ilgili dini anlatımlar vardır, 757nci sayfada ki adın okunduğu sonuncu satırda ise; ”Bu yıl, aynı zamanda Halep hükümdarı olan, Ad-Davla Taç Al Arslan bin RİDVAN bin Tutuş köleleri tarafından öldürüldü. Ölümünden sonra, kardeşi Sultanşah bin Ridvan, gücü kullandı” biçiminde kayıtlı. Hikâyesi anlatılan kişi, Suriye Selçuklu Haleb Meliki olan ve Büyük Selçuklu Devleti Sultanı Alp Arslan'ın torunu ve Suriye Selçuklu Devleti Meliki Tutuş'un oğlu olan “Rıdvan”ın büyük oğlu “Alp Arslan”dır. Alp Arslan Eylül 1114'de uykuda iken öldürüldü. Bu suikastın Vezir Lülü tarafından organize edildiği iddia edildi. Yeni Melik olarak 6 yasında ki, Rıdvan'ın bir diğer oğlu, “Sultan Şah” Meliklik tahtına geçirildi. Bu isimle ilgili kayıtlar bu kadardır.
      Sadece Kurd/Kurdî kelimesi ise; beş ayrı satırda geçmektedir bunlar, 312nci 504ncü 731nci ve 778nci sayfalardır.
      Kaydın geçtiği ilk satırda İbrahim peygamberle ilgili kısmında; “Onlar, ‘Kürd Haizan’ adında birisi tarafından yapılan dev sapanın, kupası üzerine İbrahim Aleyhisselamı koydular” şeklindedir,
      İkinci satırda; [Hicri 23] “Saif, (adında biri) Şeyhe, Sariyah bin Zunaim’in büyük bir ordu ile Persia ve Kürdistana sefere gittiğinden, bahseder”,
      Üçüncü satırda son Emevi Halifesi II. Mervan’dan (693-750) bahseder, Mervan El Himar’ın biyografisi bölümü; [Hicri 118] “Annesi Lubabah adında bir Kürd kadındı, İbrahim bin al-Astar an-Nakha’î’nin eşiydi, (II Mervan’ın babası) Muhammed bin Mervan tarafından öldürtüldü (ve böylece Lubabah’ı aldı)”,
      Dördüncü satırda; [Hicri 453] “Bakar şehrinin lideri Ahmed ibn Mervan Ebu Nasr El Kürdî ve Mayyafarkin lakaplı Al Kadir Billah Nasr Ad-Davla, öldü.”,
      Son ve beşinci satırda; [Hicri 552] “Bu korkunç deprem, Suriyede birçok kişinin ölümüne sebep odu. En büyük yıkım, Halaba, Hamat, Sizar, Hamş, Kafar hab, Ekrad (Kurdî) kalesi, Al-Lacakiyah, Al Ma’arrah, Afamiyah, Antakia ve Trablus yerleşimlerinde gerçekleşti.” Olarak kayıtlıdır.
      Bu külliyatta olduğundan bahsettiğiniz iddia mevcut değil, anladığım kadarı ile dağarcığınız daha çok kulaktan dolma bilgilerle dolu, sizi kırmak istemem ama sanırım arşivleri ve asıl kaynakları bulup okumanız gerekiyor. Tarih insanların istekleri doğrultusunda ilerlemez, insanlar tarihin izlerini takip ederek gerçeği öğrenirler, öğrendikçe de özgürleşir, inanın bana! Saygılarımla.

      Sil
    2. Ufak bir not, Bahadır ünvanının Altay kökenli olduğunu hatırlatırım.

      Sil
    3. Bu yorum yazar tarafından silindi.

      Sil
    4. Canpolat Bey’in babası Kasım Bey, Memluklere bağlıyken onların siyasetine ters düşmüştü bunun üzerine Memlukler onun yerine bir Yezidî Şeyhi olan Şeyh İzzeddin’i “Azez ve Kilis” bölgesinin beyliği verildi. Bölgeye gelen Yavuz Sultan Selim’e biat eden Kasım Bey, Memlukler düşürüldükten sonra Padişahla beraber İstanbul’a gitti yanında küçük oğlu Canpolat’la beraber. Şeyh İzzeddin aynı bölgede bey olarak kaldı fakat onun yanında misafir kalan Osmanlı paşası Karaca’ya Kasım Bey aleyhinde ağır telkinlerde bulundu, Karaca Paşa’da ikna olunca Padişah Kasım Bey’in kellesini vurdurdu ve küçük oğlu Canpolat’ı Müteferrika olarak yetiştirilmek üzere sarayda alı koyarlar. Şeyh İzzeddin ise “Kilis ve Ekrâd” Sancakbeyi olarak atanır. 1536 nolu Tahrir Defterinde 1527 yılında atandığı ile ilgili kayıtta “Liva-i Ekrâd Mirlivası” olarak kayıtlıdır. Bu görevi 10 yıl yürüttü ve geride bir oğul bırakmadan öldü. Ölümünden sonra “Kilis ve Ekrâd Livası”nın yönetimi, Adıyaman Beylerine geçti. Yezidî Şeyhi İzzeddin’in Rişvan Aşireti ile ilgisi yoktur. Saygılarımla.

      Sil
    5. Bu yorum yazar tarafından silindi.

      Sil
    6. كيلوبايت (1,617 كلمة) - 00:35، 13 مايو 2009
      أبو الفضل رشوان بن منصور ابن رشوان الكردي
      المعروف بالنقف ولد بأربل وخدم جنديا وكان أديبا شاعرا خدم مع الملك العادل ومن شعره قوله:
      سلي عني الصوارم والرماحا ** وخيلا تسبق الهوج الرياحا
      وأسدا حبيسها سمر العوالي ** إذا ما الأسد حاولت الكفاحا
      فإني ثابت عقـلا ولبـا ** إذا ما صائح في الحرب صاحا
      وأورد مهجتي لجج المنايا ** إذا ماجت ولم أخف الجراحا
      وكم ليل سهرت وبت فيه ** أراعي النجم أرتقب الصباحا
      وكم في فدفد فرسي ونضوى ** بقائلة الهجير غدا وراحـا
      لعينك في العجاجة ما ألاقي ** وأثبت في الكريهة لا براحـا
      SEDDÜL BAHR KARDEŞİM...El bidaye vel Nihaye kitabında..Geçen isim aynen şöyledir..Ebul fadl Reşvan Bin mansur İbni Reşvan El Kürdi...yukarıda ismi yanlış yazmışım..özür dilerim hem türkçesinde hemde arapçasında var..internetten bu kitabın arapçasına erişip arapça reşvan yazıp arattırınız...belgeye erişirsiniz....

      أبو الفضل رشوان بن منصور ابن رشوان الكردي
      المعروف بالنقف ولد بأربل وخدم جنديا وكان أديبا شاعرا خدم مع الملك العادل ومن شعره قوله:
      سلي عني الصوارم والرماحا ** وخيلا تسبق الهوج الرياحا
      وأسدا حبيسها سمر العوالي ** إذا ما الأسد حاولت الكفاحا
      فإني ثابت عقـلا ولبـا ** إذا ما صائح في الحرب صاحا
      وأورد مهجتي لجج المنايا ** إذا ماجت ولم أخف الجراحا
      وكم ليل سهرت وبت فيه ** أراعي النجم أرتقب الصباحا

      Sil
    7. Sayın Cengiz Aspir, bilgi için teşekkürler böylece adında Kürd geçen altıncı satırı da ortaya çıkartmış oldunuz. Buna göre:
      Hicri 613, miladi 1217 civarı Selahaddin Eyyubî ölmüş ve etrafındaki kişiler ardından şiirler yazmışlar. Bu şairlerden birisi de Ebu El-Fadl Rışvan bin Mansur bin Rışvan el-Kurdî yani Kürt Rışvan’ın oğlu Mansur’un oğlu Ebu El-Fadl Rışvan. Aslında Nafif adıyla anılıyormuş ve Erbil doğumlu. Asker olarak adil krala yani Selahattin Eyyubî’ye hizmet vermiş ve aynı zamanda bir şairmiş. Bu bilgilendirmeden sonra yazdığı şavaş tasvirli şiir verilmiş. Bahsi geçen kişi hakkında başkaca bir bilgi yok.
      Burada bahsi geçen isim tam olarak “Rışvan” biçiminde telaffuz ediliyor. Rışvan isminin kaynağı Mısır gibi görünüyor çünkü başta Mısır olmak üzere pek çok Arap ülkesinde de görülmektedir. Bu ismin anlamı konusunda hiçbir bilgi yok fakat bu muhtemelen Rısvan ve Rızvan gibi Rıdvan adının Mısır telaffuzu olmalıdır. Bahsi geçen kişi Eyyubî Devleti Memlük askeri yapısı içinde yaşamış birisi olduğuna göre Mısırlıların telaffuzuna uygun bir isim almış olmalı. Fakat sadede gelirsek Eyubbî’lerde asker olarak çalışmış birisinden aşiret çıkartılması zor üstelik Eyyubilerin yıkılmasına ramak kala.

      Sil
  26. Cengiz Aspir kardeşime teşekkür ederim. Prof. Dr Cevdet Türkay beyin aşiret ve oymaklar kitabından beni haberdar ettiği için. Kitabının tam adı, “Osmanlı İmparatorluğu'nda Oymak, Aşiret ve Cemaatlar”. Kitabın 1979 da İstanbul’da Tercüman Yayınlarından çıkan ilk basımını Cengiz Aspir’in yazısı doğrultusunda gözden geçirdim. Rişvanlarla ilgili 635 ve 636. Sayfadaki Rişvan cemaatleriyle ilgili bilgi aynen şu şekildedir: “Rişvan, Rişvanağalar, Rişvançakallusu, Rişvançakallu cemaatleri Yörükân Taifesi olarak yazılmıştır. Rişvan Ekradı, Rişvanlu ise Türkmen Ekradı Taifesi “olarak yazılmıştır. Dikkat edilirse 4 tane cemaat Yörük olarak yazılırken 2 cemaat ise Türkmen Ekradı olarak belirtilmiştir. Yörüklerin kimliğini tartışmaya gerek yok. Acaba Cengiz Bey ‘Türkmen Ekradını’ nasıl açıklayacak? ‘Türkmen Ekradı’ kelime anlamı olarak Türkmenlerin Kürtleri demektir. Hem Türkmen hem Kürt olması mümkün mü? Burada ‘Ekrad’ kelimesini etnik olarak yorumlarsanız işin içinden çıkamazsınız. Bunu Cevdet Türkay Bey de ve diğer birçok Osmanlı tarihçisi de görmüş ve ‘Türkmen Ekradını‘ ‘Türkmenlerin göçebe olarak yaşayanları’ şeklinde açıklamışlardır. Hem Cevdet Türkay Bey’ in, hem de kitabının giriş kısmıyla ilgili bir yazı aşağıdadır. Cevdet Bey ile ilgili bu yazıyı, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Emekli Öğretim Üyesi Muhsin Bozkurt Bey kaleme almıştır. Cengiz Bey Cevdet Türkay Bey’ i güvenilir bir kişi olarak gördüğü için herhalde onun konu ile ilgili görüşlerini de dikkate alacaktır.
    Bu arada bir düzeltme yapmak gerekecek. Cevdet Türkay Bey profesör değilmiş. Kendisi uzun yıllar Osmanlı arşivlerinde çalışmış ve bu sırada edindiği bilgilerle kitabını yazmış. İnanıyorum ki yaptığı hizmet bir çok profesörün hizmetinden daha fazladır. Allah mekânını cennet eylesin.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Cevdet Türkayın kitabında 5 yerde rişvan EKRAD olarak, yanlızca bir yerde ise Türkmen Ekrad taifesinden Rişvan ekradı deyimi geçer...Görüldüğü gibi burada aşirete değil bulunduğu taifeye türkmen ekradı diyor...bu deyim antep ve havalisinde yaşayan türkmen ve kürdleri içine alan genel bir terimdir...sizin sandığınız gibi Osmanlı göçebe olanlara EKRAD dememiştir...mesela Bilikan aşireti için bu kitapda KONAR GÖÇER EKRAD demektedir...görüldüğü gibi ibarenin başında konar göçerlik bildirilmiştir..bu ekrad doğrudan ETNİSİTEYİ gösterir..zaten reşvan pek çok yerde KONAR GÖÇER EKRAD olarak tanımlanmıştır...Evet bu konar göçer ekrad deyimindeki ekrad sizce yine konar göçermi...el insaf...Kaldıki arşivlerin çok azında Türkmen ekradı deyimi kullanılır...16. yüzyıl belgelerinde aşiret direk EKRAD olarak tanımlanır...Türkmen aşiretlerinin kürdleşmesi bir resmi ideoloji efsanesidir..Avşarların veya beydillilerin bir kaç küçük boyuna birkaç belgede ekrad olarak tanımlanması EKRAD(KÜRDLER):GÖÇEBE anlamına gelmez...Bazen Türkmenler ve reşvan konfederasyon halinde birleşebilmekte bazı ufak türkmen aşiretleri bu konfederasyona dahil olabilmektedir...dolayısıyla sanki bunlarda rişvanmış gibi bir intiba doğmaktadır...arşivlere objektif bakmak lazım ideolojik değil....

      Sil
    2. Rişvan Aşireti’nin hangi topluluk adıyla yazıldığı ile ilgili tartışma konusu olan kaynak ve bu kaynağı hazırlayan Cevdet Türkay hakkında kısaca şunları anlatabiliriz.
      Cevdet Türkay, 1932 yılında İçel ilinin Anamur ilçesine bağlı Malaklar köyünde doğdu. Yükseköğrenimini, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Enstitüsü'nde yaparak, 1954 yılında mezun oldu. Çeşitli memurluklarda bulunduktan sonra, 1960 yılında Başbakanlık Arşiv Genel Müdürlüğüne “Osmanlıca Arşiv Belgeleri'” konusunda uzman olarak tayin edildi ve 15 yıl süren mesaiden sonra emekliye ayrıldı. Seksenli yıllarda vefat etti. 15 yıllık mesaisinde, Osmanlı arşiv, vesika ve belgelerinin tasnifi yapıldı ve büyük tasnif salonunda çalışılan bu belgelerin tamamının tasnif ve kontrollerini merhum Cevdet Türkay yaptı. Bu süreçte belgelerde kayıtlı olan oymak, aşiret, cemaat ve bulundukları yer adlarını kayıt ederek bu kitabı hazırladı. Nerdeyse tuğla kalınlığında ve 832 sayfalık bu kitabı, İstanbul’da 1979 yılında Tercüman Yayınlarından çıkardı. Merhum Cevdet Türkay, “Başbakanlık Arşivi Belgelerine göre OSMANLI İMPARATORLUĞUNDA OYMAK, AŞİRET VE CEMAATLER” adlı eseri hazırlarken, Tahrir Defterleri dışında on binlerce Mühimme, Ahkâm, Şikâyet ve Tapu defterlerini de titizce taramıştır.
      Bu kitapta adı geçen Rişvan Aşireti ile ilgili bilgiler bire bir şu şekildedir;
      Sayfa 541;
      1- Rişvan : Yörükân Taifesinden.
      -- *bulundukları yerler: Tosya Kazâsı, (Kengiri Sancağı), Alacahan (Sivas Sancağı),

      2- Rişvanağalar: Yörükân Taifesinden.
      -- *bulundukları yer: Düşenbe Kazâsı (Alâiye Sancağı),

      3- Rişvançakallusu: Yörükân Taifesinden.
      -- *bulundukları yer: Zülkadiriyye Kazâsı (Meraş Eyaleti),

      4- Rişvansakallu: Yörükân Taifesinden.
      -- *bulundukları yer: Malatya Sancağı,
      Sayfa 542;
      5- Rişvan Ekrâdı: Yerli ve Göçer Türkmân Ekrâd Taifesinden.
      --*bulundukları yerler: Rakka, Meraş ve Bozok Sancakları, Hısn-ı Mansur ve Behisni Kazâları (Malatya Sancağı), Harpırt (Harput) Kazâsı (Diyarbekir Eyâleti),

      6- Rişvanlı (Rişvanlu) (İrişvanlı, İrişvanlu): Konar-Göçer Türkmân Ekrâdı Taifesinden.
      *Rişvanlı Cemâtı, Badılı (Badili) Aşîretindendir.
      --* bulundukları yerler: Kastamônî, Bozok, Kayseriyye, Birecik, Şam, Trablus-u Şam, Kilis, Ayıntab, Meraş, Rakka, Sivas, Çorum, Erzurum, Kars ve Çıldır Sancakları, Ankara Havâlîsi, Haleb civârı, Osmancık ve İskilib Kazâları (Çorum Sancağı), Kuruçay Kazâsı (Erzurum Sancağı), Behisni ve Hısn-ı Mansur Kazâları (Malatya Sancağı), Zile Kazâsı (Sivas Sancâğı), A’zâz Kazâsı (Halep Eyâleti)

      Sil
    3. Cevdet Türkay’ın eserinde ayrıca kayıtlı olan Reşi Aşireti hakkında da şu bilgiler mevcuttur;
      Sayfa 540;
      1- Resî (Reşî): Ekrâd Tâifesinden.
      --*bulunuğu yer: Siird Kazası (Diyarbekir Eyâleti),

      2- Reşî Ekrâdı: Ekrâd Tâifesinden.
      --*bulunduğu yer: Ayıntab Sancağı (Meraş Eyâleti),

      3- Reşikütan (Reşkütan), [Reşkütanlı, Reşkütanlu]: Ekrâd Tâifesinden.
      --* bulundukları yerler: Muş havâlîsi (Van Eyaleti), Diyarbekir Eyâleti.

      Benzer başka bir Cemaat de Rişan Cemaatidir;
      > Rişan (Rîşân): Göçebe Ekrâd Tâifesinden.
      *Göçebe Rişan Cemâati, Merdisî (Mirdisî) Aşîretindendir.
      --*bulundukları yerler: Rakka, Erzurum, Diyarbekir ve Malatya Sancakları, Mardîn Kazâsı (Diyarbekir Eyâleti), Sivas Eyaleti, Haymana Kazâsı (Ankara Sancağı).

      Sil
    4. Bir fikir vermesi bakımından Rişvan Aşiretine bağlı Cemaatlerden “Mülükanlu Cemaati, Oymağı örneği;
      Cevdet Türkay’ın kitabında bu aşiret, Melikânlı (Melikânlu), (Melükânlı, Melükânlu) ve sadece Melikân biçimlerinde okunmuştur ve sadece “Yörükân Tâifesinden” şeklinde; Meraş Sancağı, Zülkadriye Kazâsı (Meraş Eyâleti) ve Diyarbekir Eyâletinden kayıt edilmiştir.
      1530 yılı, 998 Numaralı I. Cilt Tahrir Defterinde Mardin Kazasında Milli göçer Ekrâdı Aşireti’ne bağlı görülen, Milikanlu, Minlikan, Mülükanlu, Mülûkanlu, Melikanlu ve benzer adlarda görülen oymak aşağıdaki şekilde kayıtlıdır;

      > Minlikan(-i diğer) [Milikanlu(-i diğer)] oymağı, Milli Göçer Ekrâd ‘aşireti, Mardin kz.: sayfa 17.
      Burada ‘Oymak’ bir tanımlanma yapılmamaktadır sadece bağlı olduğu Milli Göçer aşireti ‘Ekrâd’ olarak belirtilmiştir.
      Yine aynı cemaat adı, 1530 tarihli ve 998 Numarları fakat II. Ciltli Tahrir Defterinde bu sefer ‘Yörükan-ı Maraş’ yani ‘Maraş Yörüğü’ şeklinde okunmaktadır. Bozok Livasında ise sadece cemaat olarak tanımlanır;
      ZÜLKÂDİRİYYE VİLÂYETİ
      MAR’AŞ LİVÂSI
      > Melikenlü cema‘ati, Yörükan-i Mar‘as: sayfa 456,
      BOZ-OK LİVÂSI
      > Mekelenlü [Melikanlu] cema‘ati, Yara-pusan mezrası, [Kadì-kısla mezrası, Budak-özü nahiyesi]: sayfa 631

      Sil
    5. Burada 1530 yılı 998 numaralı I. Cilt Defteri; Âmid, Mardin, Sincar, Musul, ‘Arabkir, Ergani, Çirmük, Siverek, Kigı, Çemiskezek, Harpurt, Ruha, ‘Ana-Hit ve Deyr-Rahbe Livâları ile Hısn-i Keyf ve Siird Kazâlarını kapsamaktadır. Burası 1515 yılında “Diyâr-ı Bekr Beylerbeyliği” olarak kurulan Eyalettir. Fırat Dicle boylarının Türkmenlerden arındırılması işini ve bu şekilde Safevilere karşı bir tampon bölge oluşturmak isteyen Osmanlı, bölgeye Kürd Aşiretlerini, idarenin babadan-oğula geçen bir Derebeylik biçiminde hâkim kıldı. Osmanlı bu bölgede Türk, Türkmen görmek istemiyordu. Bu Tampon bölgeden/ Eyaletten batıya geçince Türk, Türkmen ve Yörük patlaması oluyor. Yukarıda başlığını verdiğim defter “Diyâr-ı Bekr Beylerbeyliği” yani bu tampon bölgenin göbeğinin defteridir ve baştan sona Ekrad/Kürd adı var buna karşılık bu defterde 1 adet Yörük birkaç adet de Türk, Türkmân adı var.
      II. Cit olan, yine 1530 tarihli ve 998 numaraları defterde ise 2 Vilayet var, bunlar;
      1- Arab Vilayeti a-(Sam, Gazze, Safed, Salt-‘Aclun, Haleb, Hama-Humus, Trablus, ‘Ayntab ve Birecik), b) Adana, c) ‘Üzeyr, d) Tarsus, e) Sis Livaları ve,
      2- Zü'lKadiriyye Vilayeti; a) Maraş, b) Boz-ok Livaları bağlıydı.
      Bu defterde ise Ekrad ve Kürd adları üç, beş tane kayıtlı fakat ‘Arab’ adı iki defterde de bol miktarda bulunuyor. 998 no’lu defter Cilt I’de, (Diyâr-ı Bekr Beylerbeyliğinde) Aşiret adları Türkçe de olsa mesela; Ak Keçilü Ekrâd ‘aşireti cema‘ati, Mardin kazası: sayfa19 veya Kara Keçilü Ekrad ‘aşireti cema‘ati, Berriyyecik nahiyesi: sayfa 18 (Mardin) ya da Kızıl Mağaralu Ekrâdı: sayfa171 (Çemişkezek) gibi eğer “Diyâr-ı Bekr Beylerbeyliği”nde kayıtlıysanız ya tanımsız yazılıyorsunuz Okçulu cema‘ati, Göcek nahiyesi: sayfa 156 (Kiğı Livası) gibi ya da Ekrâd tanımlamasıyla yazılıyorsunuz örnek, Okçulu Ekrâd ‘aşireti cema‘ati, Göcek nahiyesi: sayfa 156, Kiğı Livası’nda ve üstteki örneklerde olduğu gibi. Çaldıran Savaşından bir zaman sonra İran’a kaçmış aşiretlerde tekrar göç yollarını bu bölgeye kaydırdılar, batıdaki Boz-Ulus zaten Diyarbakır’dan batıya yazlık-kışlık göçüyordu fakat bu bölgede en azından 16. yüzyılın başından itibaren Osmanlı’nın neredeyse 500 yıllık müttefiki Şafii/Sünni Kürd Beylerine bahsi geçen görev karşılığında yurtluk olarak verildi. Defterleri incelediğinizde bu ayrımı çok net görürsünüz. Osmanlı Balkanlar yani “Rum-İli Vilayeti” defterlerinde ise neredeyse tamamını ‘Yörük’ adıyla anar ve onları ayrıca Ordu görevinde görevlendirir neticede onlar “Evlad-ı Fatihan”dır, onları ayrı tutup pohpohlamıştır ki Türk-Türkmenden kendini ayrısın, bu defterlerde de Türk ve Türkmen adına çok az rastlarsın adet lakap ve birkaç adet köy adı olarak. Yörük adını Maraş’tan Ege’ye kadar olan bölgede görürüz, bir şekilde Ege bölgesiyle bağlantılıdır.
      Sonuç olarak, Ekrad ve Kürd adı bu bölgede ağırlıklı olarak İrani isimler sonuna ekleniyor fakat bu devirde etnisite ayrımı bilinmeyen bir şeydi, insanlar daha çok dinî ve yaşam tarzlarına göre ayrılıyorlardı. Osmanlı’nın Ekrad/Kürd ayrımının bu şiddette kullanmış olmasının sebebi tamamen Safevî’leri ve Anadolu/Suriye bölgesini oluşturan Türkmen unsurların, Ekrad/Kürd’lerin temsil ettiği inanç ve yaşam tarzlarına ters ve bölgede uzun süredir egemen olmalarının Kürd’lerde yeteri ölçüde düşmanlık yaratmış olmasından kaynaklanıyordu. Bu şekilde Osmanlı bu unsurlara güvenebildi.

      Sil
    6. Bir ek bilgi;

      1530 998 Numaralı II. Cilt Tahrir Defterde kayıtlı;

      1- Lek cema‘ati: TD 134/ 2, 3
      2- Melekân karyesi, Tercil nahiyesi: TD 134 sayfa 9
      3- Meleklendi [Melek-kendi] karyesi, Tercil nahiyesi: TD 134 sayfa 9
      4- Cedide-i Lek karyesi, Mardin kazası: sayfa 50

      Farsça’da ‘Me-’nin anlamı “biz, bizim” biçimindedir burada muhtemelen ön-ek'tir. Bu isimler muhtemelen ‘Me-Lek-ân’ ve ‘Me-Lek-kendi’ biçiminde ve “Bizim-Lek’ler” ve "Bizim-Lek-kendi" yani Türkçe "kendi" (olan) anlamında olmalı. Yani Melükânlı veya Melikanlu biçiminde anılan cemaat/aşiret aslen ‘Lek’ olabilir.

      Sil
  27. Muhsin Bozkurt Bey'in 29 Ocak 2011 tarihli yazısı aşağıdaki adrestedir.
    http://www.kocaeliaydinlarocagi.org.tr/Yazi.aspx?ID=2220

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. EYY ÜLKÜCÜLER BİZ REŞİLİYİZ VE KÜRDÜZZ ALLAH BİZİ KÜRT OLARAK YARATTI NE YAPARSANIZ BİZİ TÜRKLEŞTİREMEZSİNİZ ÇÜNKÜ KİTABIMIZ KURANI KERİM BİZE ASİMİLE OLMAYIN DİYOR ALIN SİZE KANIT :O'nun varlığının ve kudretinin delillerinden biri de: Gökleri ve yeri yaratması, lisanlarınızın ve renklerinizin farklı olmasıdır. Elbette bunda bilen ve anlayan kimseler için ibretler vardır.” (Rum, 30/22) HER LİSAN BİR AYETTİR YANİ KÜRDÜ KÜRTÇEYİ İNKAR ETMEK ALLAHIN AYETİNİ İNKAR ETMEK DEMEKTİR .. SİZ NASIL MÜSLÜMANSINIZ ÜLKÜCÜLER SİZE KALSA HAŞA ALLAH BİLE TÜRKTÜR DEMİ YAZIK YAZIK

      Sil
  28. Yukarıdaki uzun makalede rişvanın Türkmen orjinli olduğu iddiasını destekleyecek BİR TEK BELGE bile yok bilakis arşivlerde geçen EKRAD kelimesini MAKASLAYARAK bu makaleyi yazmışlar...Konuyla alakasız uzun makalelerle okuyucuda derin bir araştırma ve ilmi bir eser havası oluşturulmaya çalışılmaktadır..Halacoğlu nun 15. yüzyılda İğdirli Türkmeni dediği ve reşvana bağlı dediği aşiret isimlerini bakın..BUNLARIN HİÇBİRİ REŞVAN AŞİRETİ DEĞİLDİR..ne günümüzde nede 16. yüzyıl ve sonrası belgelerde reşvana bağlı aşiret isimleri bellidir...Bu isimlerde bugün reşvan aşireti yoktur........Reşvan aşireti obalarına komşuluk yapan 40-50 hanelik küçük Türkmenler vergi memurları tarafında reşvan gösterilmiş...hadise bu...www. beydillier.com sayfasında Nizip çevresinde bundan 300 yıl evvel yapılan reşvan -beydilli savaşı anlatılır...Beydilli ozanı Reşvanlara şiirinde KÜRD diye hitap eder...ve enteresandır...Bazı beydilli grupları reşvan aşireti ile BERABER yaşamaktadır..ve bu savaşda bunlar beydillierin tarafına geçip reşvanla savaşmışdır...Yani bazı türkmen grupları belki kız alıp verme gibi sebeplerle reşvanla komşuluk edip arşivlere reşvana bağlı gösterilmiştir......

    YanıtlaSil
  29. Reşwan için türktür diyenler çiyayê kurmênç in zirvesine denk gele , efrinli reşilerin zeytinleri gözlerine denk gele,türkmenistan da yaşayan reşilerin konuştugu dil küfür ola,idrisi bitlisinin yazdıkları şifa ola,horasanda kî reşilerin sazlari sap ola,konyadakilerin selami size taş ola, her neyse uzatmayayim ama çok tuhaf sen git türkmenistan da bile kürtçe konuş kalkıp da sana rum vilayetinde turkmensin desinler

    YanıtlaSil
  30. Ben Anamurda yaşıyorum soyadım Rişvan bizdemi bu aşiretteniz (hacılar cemaati ) . Bizim akrabalardan kimse ne kürtçe biliyor nede nerden geldiğimizi bilgisi olan biri yardımcı olabilir mi ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ugur kardes anadolu ya dagilmis buyuk bir kürt kitlesi var abbasilerden beri,özellikle reşi(risvan) asiretinde bu durum mevcut,macaristan kürtlerini arastir orda bile variz,ama durum bu reşi kürttür,soyadinizin soyunuzla ilgisi varsa kürtlükte mevcuttur ama köken olarak tabi suan ne oldugunuz esastir

      Sil
    2. Bu yorum yazar tarafından silindi.

      Sil
    3. Bu yorum yazar tarafından silindi.

      Sil
    4. uğur kardeşim türk oğlu türksün,türklüğünü korumuş bir sürü rişvan türkmen köyleri var,burdaki ırkçı kürtler anadoluyu hiç gezmemiş,.

      Sil
  31. Ayrica yusuf halacoglunun yazilarindan bilimsellik aramak tam bir akil tutulmasi,arkadaslar yukarida kî makalede belirtilen kaynaklari kendiniz bi inceleyin bakalim ne göreceksiniz :)

    YanıtlaSil
  32. Yilmaz adiyaman,sen adiyaman in neresindensin hele bi soyle de gelem o ahmak kafana birsey sokayim

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yılmaz Adıyaman, senin kafana sokmuş cevabı iram xelil! Gitmiş verdiğiniz kaynağa bakmış, bakmış palavra. Ayrıca hitabeti gayet saygılı ve iddia edilenlerin doğruluğunu araştırıp buraya yazmış ki cahiller nasiplensin. Ayrıca sen "Reş" kelimesinin siyah/kara anlamına geldiğini bile bilmiyorsun gundî. Eğer adam yalan söylüyorsa kaynağı bul doğrusunu sokarsın Adıyamanlının kafasına. Yusuf Halaçoğlu'nun aşiret, oymak ve cemaatleri ile ilgili kitaplarının kapağını bile görmediğin belli çünkü bu kitaplar roman değil sadece arşivlerde yazılanların bir araya toplanmasından ibaret ve şüpheleniyorsan gider verdiği arşiv numarasından gerçek arşiv belgesini okursun, ki merak etme senin yerine okuyan çok sayıda Kürd var. Burada arşiv belgeleriyle konuşmuyorsan sadece dedikoduyla ve sen öyle istiyorsun diye olan tarihi durumları değiştiremezsin. Faydalı olmak istiyorsan yeni belgeler bul, oku insanlık faydalansın yoksa Rişvan Kürd'müş, Reşi'ler Arapmış, Melükanlar kızılderiliymiş, Çelikanlar Rus'muş kimin umrunda?

      Sil
  33. Koca bir yalan kampanyası ama tutmaz rişwan ve kollarından olan insanlar özünü sözünü iyi bilirler

    YanıtlaSil
  34. Bu ülkede 90 yıldır Kürtler asimile edilmeye çalışılıyor kart-kurt dendi olmadı sonra zazaki dili kürt kimliğinden ayrıştırılmaya çalışıldı oda istenileni veremedi.. Şimdi de ırkçı güruhlar bu şekilde aşiret aşiret yalanlar ve hikayeler üzerine kurulu soykırım politikalarına başladılar rişwan aşireti bütün kolları ile adı sanı dili kültürü kürtçe olan bir aşiretdir. bilindiği ilk tarihten bugüne beylikleri aşan kalabalıkların oluşturduğu binlerce insanı aşan bir aşiretdir. tarihten günümüze padişahların dahi kürt diye bildiği bir aşireti MHP'li vekil halaçoğlu'nun ırkçı emeller ile yazılmış kitabı üzerinden türkleştirmeye çalışmak aşağılık bir soykırım çabasıdır. İç anadolu'ya yayılmış bir aşiretin bu yöntemle kolayca asimile edileceğini sanıyorlar ise yanılıyorlar rişwan asla kürtleşen bir türkmen aşireti olamaz adı sanı öz kürtçedir. o kadar kalabalıktır ki asimile olması türkleşmeside türkken kürtleşmeside tarihine bakıldığın da sosyolojik olarak imkansızdır neyse odur. osmanlıda kürdistan denilen eyaletin dahi padişah talimatı ile idaresini ele alan aşiretlerdendir. sadace rişwanların bi tipine kaşına gözüne baksanız zaten kürt olduğunu anlıyorsunuz artık kandan kemikten dna dan zaten her şey bulunuyor bu iddia da bulunanlar benim google hesabıma mesaj ile ulaşssınlar çeşitli şehirlerden 30 kadar rişwan ile bağlantıya geçebilirim tahlil yolu ile gösterelim kim neymiş ? bu ırkçı çalışmalar iç anadolu kürtleri üzerinde de tutmayacak rişwanlar topyekün tarihte kürt idi bugün de kürtdür... Objektif ve nesnel olmayan ırkçı emeller ve asimile politikaları dahilinde yaratılmış gerek halaçoğlu nun gerekse TTK başkanlığı yapmış olan direk devletden ırkçı partilerden kişlikler taşeronlar tutsa dahi bu iddia yı asla kanıtlayamazlar sadace hikayekitapları yazarlar..

    YanıtlaSil
  35. aşiretin kendi ismi bile kürtçe reşi kürtçe bi isimdir nasıl türkmen olacak biz kendimizi bildik bileli Adıyaman sincikte kürtçe konuşuruz ve kendimize kürt deriz ki zaten yukardaki aşiretin kollarına bakarsanız isimler hep Kürtçedir Osmanlı zamanında bu aşirete mensup bazı aileler sürgüne gönderilmiş va mesela antalyada bizim cemaate mensup kişiler türkleşmişlerdir ama kendilerine reşi diyorlar reşi aşireti 10 milyonluk büyük bir kürt aşiretidir bazi ülkücüler ne yapsada tarihimiz bizim kürt olduğumuzu söylüyor

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Reşi aşiretinin adı, Gurmançi dilinde ‘siyah/kara’ anlamına gelen ‘reş’ kelimesinden gelir, ardına aidiyetlik eki (-i) getirilmiş olarak.
      Gurmançi’de ‘siyah/kara’ anlamına gelen ‘Reş’ kelimesinin, Hind-İran dillerinde tek karşılığı aynı kökten gelen Beluci dilinde mevcuttur. Beluci dilinde ‘nāsī’ (nesî) sıfatının anlamı “(dark Brown) koyu kahverengi”dir. (kaynak: A Grammer, Phrase Book and Vocabulary of Baluchi, N.A. Collet)
      Bu iki dilin de muhtemelen içinden çıktığı dil ailesi, kullandıkları dil ve kelimelerin ışığında antik Hind dillerinden Dravidian dil ailesidir. Dravidian dil ailesi Hindistan’ın en eski ve en güçlü dil ailesidir, içinden 81’den fazla farklı dil türetmiştir. Dravidian dilinin yayılma alanı Hindistandan çok daha geniştir. Beluci dilinde ‘nāsī/nesî’ ve Gurmançi dilinde ‘Reş’ kelimelerinin tek kaynağı, Dravidian dil ailesinin en eski kollarından ‘Kannada-Badaga’ya ait olan ‘ERE’ kelimesidir, diğer lehçelerde ise ‘EREK’ kelimesidir. Sadece Tamil dilinde Hind-İran ve Türk dillerinde de bilinen ‘KARU’ kelimesi kullanılır ‘Siyah/kara, karanlık’ anlamındadır ve ‘KARA’ kelimesinin aynısıdır. ‘Ere’ kelimesinin anlamı hem ‘koyu kırmızı ve koyu kahverengi’dir aynı Beluci dilinde olduğu gibi hem de ‘karanlık, loş bir renk, koyu, loş, ışıksız’ anlamındadır. (“A Dravidian Etymological Dictionary, 2nd Edition” T. Burrow and M.B. Emeneau). ‘ERE’ kelimesi Beluci dilinde, ‘nāsī/nesî’ biçimine, Gurmançi dilinde ise ‘reşi’ biçimine dönüşmüş. Birçok dilde (Türkçe dâhil) var olan (r/s) harf değişiminin olduğunu, Beluci ‘nāsī/nesî’ kelimesinde de görüyoruz. Dravidian dilinde aynı anlamı taşıyan eski ‘ere’ kelimesindeki (-r) harfi (-s) harfine dönüşmüş yani tersine çevirirsek (nāsī/nesî – nerî/nerê) ile eski biçimine dönüşmüş, başına (n-) takısı eklenerek. Gurmançi ‘reş’ kelimesinde ise öndeki (-e) harfi düşmüş sonuna (-ş) takısı gelmiş anlamı ise sadece ‘kara/siyah’ olarak kalmış. Sonuç olarak ‘Reşi cemaati/aşireti’ Türkçeye ‘Karalı cemaati/aşireti’ olarak çevrilir.

      Sil
    2. Ufak bir hatırlatma, Gurmançi dilinde Kırmızı "Sor" demektir ve bu "Sor" kelimesi de "Ere" kökünden ve anlamından gelmektedir. Saygılarımla.

      Sil
  36. EYY ÜLKÜCÜLER BİZ REŞİLİYİZ VE KÜRDÜZZ ALLAH BİZİ KÜRT OLARAK YARATTI NE YAPARSANIZ BİZİ TÜRKLEŞTİREMEZSİNİZ ÇÜNKÜ KİTABIMIZ KURANI KERİM BİZE ASİMİLE OLMAYIN DİYOR ALIN SİZE KANIT :O'nun varlığının ve kudretinin delillerinden biri de: Gökleri ve yeri yaratması, lisanlarınızın ve renklerinizin farklı olmasıdır. Elbette bunda bilen ve anlayan kimseler için ibretler vardır.” (Rum, 30/22) HER LİSAN BİR AYETTİR YANİ KÜRDÜ KÜRTÇEYİ İNKAR ETMEK ALLAHIN AYETİNİ İNKAR ETMEK DEMEKTİR .. SİZ NASIL MÜSLÜMANSINIZ ÜLKÜCÜLER SİZE KALSA HAŞA ALLAH BİLE TÜRKTÜR DEMİ YAZIK YAZIK

    YanıtlaSil
  37. Bazı yorumlar oldukça ilginç. Buna göre ‘Prof.Dr.Yusuf Halaçoğlu insanları kandırmak için uğraşmaktadır. Siyasetçidir. Üstelik kendisi Rişvan aşireti mensubu değildir’. O zaman Rişvan’ın öz evladı, aşiretin Celikhan kolundan Prof. Dr Faruk Söylemez’ e inanmak gerekir. Deniyor ki “Ona da inanmayız. Çünki yazdıkları benim söylediklerime uymuyor.” Peki, sizin tahsiliniz ne? Ne kadar tarih, Osmanlıca bilginiz var? Rişvan’ın geçmişini öğrenmek için 7 yıl Osmanlı arşivlerinde çalışarak, araştırmasının sonucunu ‘Rişvan Aşireti’nin Cemaat, Şahıs ve Yer Adları Üzerine Bir Değerlendirme’ isimli makalesi ve sonra yayınlanan ‘Osmanlı Devletinde Aşiret Yönetimi, Rişvan Aşireti Örneği’ isimli kitabında toplayan Prof. Dr Faruk Söylemez’ e inanmayacağız da tarih bilgisi, ilmi seviyesi bilinmeyen kişiye mi inanacağız? Faruk bey gibi ilim adamlarını tenkit edeceklerin en az O’nun kadar doğru, güvenilir deliller göstermesi gerekir. İlim adamının karalanmaya çalışıldığı garip bir dünyada yaşıyoruz vesselam…

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Prof. Yusuf Halaçoğlu'nun Anadoluda aşiretler,cemaatler,oymaklar (1453-1650) hakkında hazırladığı 6 ciltlik külliyatta, 250'den fazla Osmanlı tahrir defteri incelenmiş ve incelenmesi yaklaşık 20 sene sürmüştür. Eser'de 41 binden fazla Aşiret, Cemaat ve Oymak kaydı ortaya çıkartılmıştır. Halaçoğlu'nun 20 yılda Osmanlıca yazılı arşivlerden çıkarttığı bu bilgileri kayıtlarda okunduğu gibi ve içine yorum katmadan hazırlamış, yani yorumsuzdur sadece ham bilgi vardır. Ayrıca “Kürd vardır” diyen ve bunu yine arşivden belgelerle ortaya koyan birisidir, Kard-Kurd da diyebilirdi! Bunu ona söyleten şey yine belgelerdi. Medyada-sosyal medyada, kişisel ve yoruma açık “fikirlerine” katılmamak ve elinde bilgi varsa çürütme hakkı da herkes için saklı. Aslında çatışmaların ana sebebi, etnik gruplara kan bağı üzerinden yüklenmekten kaynaklanıyor, red edilmek, yok sayılmak asıl mesele ve bu duygunun hedef kitleye yönlendirilmesi ile siyasi-ekonomik çıkarlar elde edilmesini sağlamak. Bunun için karşılıklı olarak ‘Red’ edicileri de üretmeniz gerekiyor. Mesela Kürdce’yi yasaklayan Yugoslavya muhaciri, Çerkez asılı Kenan Evren’di. Bu iktidarların alttaki grupları birbirine tokuşturarak iktidarlarını koruma güdüsüyle ortaya çıkmıştır. Bizans bu konuda bir dehadır ki onun üvey oğlu Osmanlılar da onlardan aşağı kalmamıştır bu gün ise İmperial güç Amerikadır o da aynı taktikle gücünü geri kalmış ülkelerde koruyor. Aslında herkesin okuması asıl kaynaklara ulaşması gerekir. Gerçek tektir herkese göre değişmez, tartışma varsa henüz gerçek bulunmamıştır özellikle tarihte. Prof. Yusuf Halaçoğlu kimsenin adını bile duymadığı 500 yıllık belgelerin varlığından ve asla bulamayacağınız aile/aşiret bilgilerine ulaşmanızı sağlamıştır aksi halde akademisyenlerin dünyasından dışarı çıkmayacaktı bu bilgiler. Önceki çalışmalar da kimse tarafından bilinmiyor ilgilenilmiyordu oysa şimdi rahmetine kavuşmuş hocaların eserleri üniversite bile okumamış meraklıların evinde bulunuyor. Vel hâsılı kelam, sadece "biz Kürdüz" ya da "Türküz" demek yetmiyor, arşiv çalışmaya başladıktan sonra tüm etnik saplantılardan arınan arkadaşlarım bugün bu tartışmalara tebessümle uzaktan bakmayı ve ateşin cehalet olduğu gerçeğinin farkında olarak uzak durmayı yeğliyorlar. Belki de en kolayı sadece bağırmak, haykırmak, küfür etmek ama asla gerçekle yüzleşmemek'tir. Zaten ülkemizde gerçekle ve yalnızca gerçekle ilgilenen kim var ki? Rüya dururken.

      Sil
  38. çok önemli değil ırklar. neticede herkes insandır. ama bu kafatasçı ırkçılar anadoluda herkesi türk yapmak için uğraştı. şimdi bakarsanız en azalı tük ırkçıları türk olmayan laz, gürcü, pomak, arap, rum, ermeni ,kürt gibi. türkçülüğü icat edenler bile türk değil, gokalp, atsız, ataturk gibi. ırkçılık en saçma düşüncedir. ama biz de bol. zaten genom haritasına bakılırsa Anadolu ırkları belli.
    http://onedio.com/haber/turkiye-nin-genetik-yapisi-ezber-bozuyor-318711

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Onlar Irk değil, Hablgroup yani çatı grupları ve yalıtılmış olarak yaşayanlar dışında tüm bölgeler karışmış çatı grubu gen haritaları oluşturur. Bilim, ırkçılığın memba’ı ve propagandacısı Avrupa'nın oyuncağı haline geldi 1800'lü yıllarda da ellerinde cetvel ülke ülke gezip kafa tası ölçüyor insanlrı hayvanların hemen üstünde bir yerlere tasnif ediyorlardı. Atatürk bizzat, Avrupalıların Anadolu'da yaşayan insanların basit bir "melez-ırk" iddialarını çürütmek için Avrupa bilim dünyasının alet, edevat ve kurallarına göre bu çalışmayı Türkiye'de yaptırmış sonuçları Avrupa cetvellerine göre "melez-ırk" tanımlamasına uymayınca Arî Avrupa’yı pek kızdırmıştı. Atatürk bu sefer onlardan aynı çalışmayı, Avrupa'nın tamamına yapmalarını ve tüm Dünya'ya yayınlamalarını isteyince şiddetli bir "Red" cevabı almıştı, yani Atatürk cevabını almıştır aslında. Ayrıca merak edenler ABD'de Kürd'lerle ilgili yapılan çalışmaya bakabilir internet'te rahatça bulabilirsiniz, Afrikadan, Asya'ya listede her gen var yalnız baskın gen Osetlerle aynı grup görünüyor. Tüm bu anlatılanlardan iki şey çıkmaz ilki "dil" ikincisi "Kültür" bunları insanlar beraber üretir baskın olan diğerlerini etkiler ama sadece karışır yok olmaz, sadece yalıtılmış kültür ve diller yok olur. Dil meselesi yalıtılmış çağlardan başlar, ortaya büyük dil grupları çıkar, bunlar birbiriyle akrabalık kurar gelişir, değişir. Aynı kökten gelen diller bazen tamamen birbirinden kopar aynı kökten geldiğini kestiremezsiniz bile. Mesela Avrupa'nın en büyük kodlamalarından birisi de Hind-Avrupa dil ailesi iddiasıdır. Bu bugün iflas etmiş olan "Arî ırk" hikayeleriyle beraber ve aynı amaç uğruna üretilmişti. Avrupalılar Hind-İran dilerinin kendi dilleri üzerindeki egemenliğini kabul etmek yerine, sözde karanlık bir çağda Avrupalılar Hind dünyasını ele geçirmiş ve onlara medeniyet öğretmişti oysa Avrupalıların yazılı tarihleri bile eskiye gitmezdi. Gerçekte olan, büyük Hind göçü ve Avrupalıların ilkel seslerine (!) kelime ve konuşma katmalarıydı. Bunu yükselen İran/Pers kültürü izledi Pers/Fars dilinden Avrupa çok etkilendi fakat sadece doğu değil Afrika'dan dahi beslendiler büyük ünvanlar aldılar taa Kenya'dan. Kendilerine bir kıta uydurdular hâlbuki Avrupa diye bir kıta yoktu Asya'nın bir parçası olmak çok zor bir şey olsa gerek. Bugün dahi kafalarında kıtalara ve milletlere göre bir sınıflandırmaları mevcuttur. Genetik çatı grupları bölgede en aktif erkeklere aittir, bazen göçebe askerler bazen yerli çiftçiler bazen rahipler (?) bunun aynısı kültür ve dil içinde geçerlidir hangisi daha derin ve zenginse o diğerini yutar. Sümer 2000 yıllık medeniyet, Akad'lar, Sümer'i yıktı, peki kim kimi yuttu. Sümer aslında tüm dünyayı yuttu, Çinden Avrupa'ya kadar çünkü çok zengindi ve tüm ilkler onlardaydı. Peki, hangi gen grubundandı? Kimi ne ilgilendirir onlar "et-kemik" olarak artık yoklar ama ürettikleri kültür bilseniz de bilmeseniz de her yerde yaşamaya devam ediyor. Batı dünyası, 1400'ün sonundan 1500'lü yıllara kadar kendilerini kültür ve din açısından beslemiş ve büyütmüş olan İbrani'leri katlettiler, göçürdüler, asıl amaçları tefeci Yahudileri kovmak değil, kültürün üreticisi, sahibi ve sebebi biziz, kimse bize bir şey öğretemez biz dikte/lütuf ederiz demek içindi. Bu yetmedi Akdeniz medeniyeti Roma'yı da yuttular oysa Roma onları ormanlardan çıkartıp ehlileştirmişti (!)
      Genetik haritalar eğer gerçeklerse ya da ilerde gerçek haritalar ortaya çıkarsa göreceğimiz tek şey hangi dede daha çok "ispenç horozu" imiş, birde merak eden olursa kendi "ispenç horozu" dedesinin tohum numarasını öğrenir. Saygılarımla.

      Sil
  39. Bu yorum yazar tarafından silindi.

    YanıtlaSil
  40. Taaa Göktürkler döneminde Kürt sözcüğünün geçmesini nasıl açıklayacağız peki?Var mı bu konuda bir sözü olan?Yoksa yalnızca bir benzerlik mi? Bildiğim kadarıyla Kürt sözcüğünün kendisi de bugün Kürtçe olarak kabul edilen şivelerin/lehçelerin hiçbirinde yok.

    YanıtlaSil
  41. Taaa Göktürkler döneminde Kürt sözcüğünün geçmesini nasıl açıklayacağız peki?Var mı bu konuda bir sözü olan?Yoksa yalnızca bir benzerlik mi? Bildiğim kadarıyla Kürt sözcüğünün kendisi de bugün Kürtçe olarak kabul edilen şivelerin/lehçelerin hiçbirinde yok.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bahsettiğiniz “Kürt” kelimesi, MS 650'li yıllara ait Tuva Cumhuriyeti, Yedigöl bölgesinde akan Elegeş Irmağı vadisinde 1888 yılında bulunmuş olan yazıtla ilgilidir. Orhun Yazıtları’ndan yaklaşık 100-150 yıl önce yazılmışlardır. Elegeş Yazıtı olarak bilinir ve “Alp Urungu” adlı bir Türk beyinin yazıtlı mezar taşıdır. Yazıtta anlatılanlar kısaca şöyle; Otuz dokuz yaşında ölen Alp Urungu, yazıtta halkından, oğlundan, devletinden, akrabalarından, ve Türk hânından ölüm nedeni ile ayrıldığı için üzüntülerini dile getirir. Yazıtın 8. Satırında yazan; “Kürt/Kört el kan Alp Urungu altunluğ okluğumu bağladım belde, ülkem… Otuz dokuz yaşımda,” satırıdır tartışma konusu olan. Aslı şu şekildedir; “K(ö/ü)rt : L : kn : Lp : urngu” ortadaki harf hem (ö) hem de (ü) okunur fakat kullanılan “K” harfi ‘kaf’ değil ‘kef’ biçimindedir bu ortadaki harfin “Ü” okunmasını eğer “Ö” dahi olsa “Ü” sesine yakın bir ses çıkartacağı anlamına gelir. Bu ismin ardından gelen (L) harfiyle birleştirenlerde vardır ve bu şekilde bir isim olabileceğini söylerler. Yazıt, Alp Urungu adında bir kişinin ağıt’ı gibidir bu satırda; “altın okluğunu bağlar beline” ve sonra sadece “ülkem” der, sonunu da “otuz dokuz yaşımda” diye bitirir. Bu satırda “ülke”den ayrılışından dolayı duygulu, şiirsel bir üslup kullanmış yazan bu şekilde cümlenin ilk başında yazılı “Kürt il kan” yani “Kürt ilinin Kağanı” ve “ülkem” aynı cümlede birbirini tamamlıyor. Bu isimden doğrudan günümüz “Kürt/Kürd” adıyla ilişki kurulmuş olması yetersiz bilgiden kaynaklanmaktadır çünkü bu şekilde okuyan yabancılardır Malov, Radloff gibi. Yenisey nehri bölgesinde bulunan yüzlerce yazılı mezar taşları vardır bu çok ilginçtir sanki ölmek ya da gömülmek için oraya giderler. Biz Türk tarihinde başka bir “Kürt” adına daha rastlarız. Göktürkler yıkıldıktan sonra yaşanan egemenlik savaşları 8. ve 9. yüzyılarda büyük göçlere sebep olmuştu. Kimek Kağanlığı, Karluk ve Oğuz Yabguluğu birleşerek Peçenekleri Seyhun boylarından batıya sürdü, Peçeneklerde On-ogur’ları batıya günümüz Ukrayna, Moldava coğrafyasına kaydırdı. Bizans imparatoru VII. Konstantin bu çağlarda yaşananları eseri “De Administrato İmperio”ya kaydeder. Ona göre Peçenekler “Türk”leri batıya sürmüş bu savaşlar sırasında on boy olan “Türk”lerden ikisi Pers topraklarına kaçmıştır. İmparator bu halkı “Türk” adıyla anar bunlar Türktür demez. Batıya kayan sekiz boy Don nehrinden batıya doğru yayılarak yeniden organize olmuştur. Adlarını saydığı bu “Türk” boylarından birisi “Megyer” (Macar) boyuydu en güçlü boylardan birisiydi fakat asıl boy “Kabar”lardı ve Hazar aristokrasisindendi bir iç savaşta Hazar hanedanı tarafından püskürtülmüştü. Bu halkın en doğusunda, Don nehri’nin batı yakasında “Orda”nın doğusunu tutan “Kürtü/Kurtu” ve “Gyarmat/Çormat” boyları vardı. Macarlar bu ismi sadece “Kürt” diye okur. İmparatorun adından bahsettiği “Türk” halkı ‘On-ogur’lardı ve Türk olarak adlandırılmalarının sebebi Batı-Göktürk imparatorluğunu oluşturan hâkim ve Orhun yazıtlarında adı geçen On-ok’lar olmalarındandı. Büyük Macar tarihçi ve filolog Nemet Gyula 1930’larda bu on boydan Megyer yani Macar ve Nyek boyu’nun Ural boyları olduğunu diğerlerinin Türklerin Ogur kolundan 8 boy olduğunu etimolojileriyle, tarihi ilişkileriyle “Yurt Tutan Macarlar” adlı eserinde anlatır. On-ogur’lar aslında çok daha önceki yüzyıllarda kayda geçmişti. Batı Hun Devleti zamanında (ms 374-469) Ogur Türkleri’nin Beş-Ogur, Altı-Ogur, On-Ogur, Otuz-Ogur, Sar-Ogur (Ak-Ogur) gibi ulusları Karadeniz’in kuzeyinde yaşıyordu. Bu boylar tamamen Batı Hun Devleti’ne bağlıydı. Hun imparatorluğu dağılınca Ogur’lar Karadenizin kuzeyinde toplanmaya başladılar. On-ogur’ların Han’ı olan ‘Kürti/Kurtü’ hepsini birleştirerek ilk Bulgar Hanlığını kurdu (ms 630). 665 yılında ölümünden sonra Hazar Kağanlığı tarafından parçalandılar.

      Sil
    2. Bir kolu Bulgaristan-Romanya bölgesine göçüp yerli halkla yeni bir İmparatorluk kurdu bir kolu İdil/Volga nehrinin kuzeyine çıkarak daha sonra ilk Müslüman Türk devleti olacak olan “İdil-Bulgar” devletini kurdu geriye kalanlar ise Hazar Kağanlığına bağlandılar. Miladi 630 yılında İlk Bulgar Hanlığını kuran ‘Kürt/Kürti/Kurt/Kurtü’ adıyla anılan bir On-ogur hanıdır. Bizanslılar “Kurtu”, Latinler “Kvrates” eski Bulgar krallık kaydında ise “Kvrt/Kurtu” olarak kayıtlıdır ve soyu Atilla’nın oğlu “Dingizik”e bağlanır. Bu ismin kendi ismimi olduğu yoksa boyu’nun adıyla mı anıldığı hiç tartışılmamıştır. Çünkü biz o öldükten neredeyse 200 yıl sonra On-ogur boyu olarak bu ismi görürüz. Türklerde Aşiret, oymak adaları ata adlarıyla anılırken Boy isimleri ata ismiyle anılmaz. Bu ismin anlamı Türkçe “kök, kurucu” şeklindedir ve Kuman sözlüğünde de görülmektedir aynı şekilde Göktürk abidelerinde “kbrt” olarak ve aynı anlamda görülür tek fark Göktürkler (-v) harfi yerine (-b) harfi kullanmalarıdır. Türkiye’de Kuzey-Anadolu’ya dağılmış Kuman’ların torunları günümüzde dahi ailelerinin kurucu dedesine “Kurt-dede” derler ve burada “Kurt” hiçbir şekilde bilindiği anlamda değil fakat “kök, kurucu” anlamında kullanılır. Bunlara ek olarak Kaşgarlı Mahmud’un 1074’de yazdığı ve aynı zamanda Türkçe-Arabca sözlük de olan “Divanü Lügati’t Türk”te bazı Türk boylarının Kayın ağacına “Kürt/Kurt” denildiğini yazar. Ayrıca Arap coğrafyacı Mesudi Hazar-Bulgar bölgesinden bahsederken adı geçen halkardan birisi de “Nkrd” yani “On-Kurd”dur tıpkı “Başkurd” yani “Beş” ya da “Başkurd” gibi. En olarak, 1530 yılı Osmanlı Tahrir Defterlerinde de Anadolu’da “Kürt” ve “Kürti” biçiminde yazılmış aşiret adlarını “Bulgarlu” veya “Dündarlu ve Bulgarlu Taifesinde, boyundan” şeklinde kayıtlıdır. Bu aşiret adlarının Kürd ve Ekrad adlarıyla karıştırılması da şaşırtıcı değil çünkü bilmiyorlar. Bunlara eklenebilecek bir örnek de “Gürcü” adıdır. Adını Kür nehrinden alır ve eskiden İran ve Bizans kayıtlarında Kürç ve Kürz / Kürd biçiminde görülür. Bir ara Gürcü bir tarihçi Kürd’lerin Gürcü kökenli olabileceğini iddia etmiş fakat gerekli ilgiyi görmemişti.
      Tekrar başa dönersek, Kürt, Kurt isimleri Türk tarihinde mevcuttur fakat bugün de bildiğimiz Kürd ya da eski biçimiyle “Kûrdî” ile ilişkisi yoktur.

      Sil
    3. Gürcistan adına bir örnek;
      1342-48 yıllarında Cenovalı eski bir köle olan Belban’ın anlattıklarını kaydeden El-Ömerî’ye ait derlemede Gürcü adı “Kürdies” (Kurdjes) biçiminde yazılmıştır.

      [Kaynak:“Ibn Faḍl Allāh al-ʿUmarī”, (1301-1349) “Mesalek Alabsar fi Memalek Alamsar (Mesalikü’l-Ebsâr) Voyage des yeux dans les différentes contrées”, Notices et extraits des manuscripts de la Bibliothèque du Roi et autres bibliothèques, 13 çev. M. Quatremère (1838), s. 363-64.]

      Sil
  42. "Saklanan Gerçekler" isimli araştırmasında aşiretimizin büyüklerinden Dr.Mahmut Rişvanoğlu şöyle belirtiyor:

    "Üniversite yıllarımın ilk başlarında (1959-1961 arası), Kürtçe konuşan toplulukların ayrı bir ırk veya etnik bir grup olduğu hususundaki görüşlere yakınlığım olmuştu. Baba tarafım; bugün Türkiyede geniş bir sahaya yayılmış olan ‘RİŞVAN’ aşiretler ve oymaklar topluluğunun ana kollarından ‘MİKAİL OĞULLARI’ oymağına mensuptu. Bu oymağa ismini veren Mikail Bey, benim 4 gömlek öncesi atamdır. Bu topluluk Kirmanci lehçesini konuşur.

    1959 ve 1961 yılları arasında, bu hususta yazılmış bazı batılı yazarların, Erivan ekolünün ve İrandaki Nejat-ı Aryani mektebinin bazı eserlerini okumuş ve tetkik etmiştim. Fakat bu eserler ve bu husustaki araştırma yazıları beni yeteri kadar tatmin etmemişti. Aksine bir çok sorularım cevapsız kalmıştı. Çünkü, ana tarafım ’AVŞAR’ Oğuz boyundan olması sebebiyle ben, her iki aşiretin içinde yaşadım. Her iki oymağı; sosyal yapıları, sosyal yaşayışları, etnografik yapısı, an’ane ve gelenekleri, töreleri ve inançlarını yakinen bildiğim için mukayese etme imkanım olmuştu.

    Kırmanci ve Türkmence konuşan bu iki aşireti, sosyal yapıları, etnografisi, kültürleri ve inançları yönünden ilmi metodoloji ile araştırdığımda, iki toplum arasında sadece bir tek fark gördüm, o da konuşulan lehçelerinin farklı olmasıydı.

    Bu durum karşısında, kendi toplumum başta olmak üzere, “Türkmen, Kurmanç, Yörük ve Zazalar” üzerinde tarihi zaman içinde, kronolojik tarihlerini, sosyal yapılarını, kültürlerini, gelenek ve göreneklerini, etnografyasını ve konuştukları lehçelerini, ilmi metodoloji ile ve siyasi ideolojik saplantılardan uzak olarak yazılmış yerli ve yabancı araştırmacıların bu husustaki yazılarını ve eserlerini tetkik ettim. Ayrıca bizzat kendimin bu hususta pek çok çalışmam oldu.

    Güneydoğuda 4 senelik hekimlik hizmetim sırasında çok yer gezdim. Buradaki aşiretler hakkında araştırmalarım oldu. Ayrıca osmanlı devletinin boy, oymak ve aşiretlerin “tapu ve iskan defterleri” üzerinde araştırma ve tetkikler yapan tarihçi ve diğer araştırıcıların eserlerini tetkik ettim.

    Bu bakımdan “Kürt ve Zaza lehçesini” konuşan oymak ve aşiretlerin ayrı bir kültür kodu yoktur. Orta asyadan beri gelen Türk kültürünün bütün özelliklerini taşımaktadırlar.

    Bu tarihi ve sosyal hakikatin varlığına rağmen ben kırmancı konuşuyorum diye bir takım zorlamamlarla ve hayali görüntülerle, tarihi ve sosyal gerçekleri tahrip ederek veya gizleyerek batılı emperyalistlerin “yeni dünya düzeni” seneryosunun karanlık sokaklarında bana Müslüman-Türk kimliğinin dışında bana ayrı bir kimlik vermeye çalışanlar büyük bir hata, gaflet ve hatta hıyanet içindedirler. Ve tarihi gerçeklere karşı bir nevi suç işlemektedirler.

    YanıtlaSil
  43. rışvanlılar kürttür bende rışvanlıyım

    YanıtlaSil
  44. Bu konu hakkında tam bilgisi ve resmi belgesi olan varsa bana ulaşabilir mi

    YanıtlaSil
  45. Bu konu hakkında tam bilgisi ve resmi belgesi olan varsa bana ulaşabilir mi

    YanıtlaSil
  46. Ben Malatyalıyım, Türkçü görüşe sahibim. Rişvanlıların Ekrad olduğu kanaatindeyim. Ama uzun boylu bir bilgiye sahip değilim.

    YanıtlaSil
  47. Evet burda yazılanlar doğrudur. Bende adıyaman rışvan aşiretindenim ve şuda doğru ki bu aşiret Kürttür.

    YanıtlaSil
  48. Evet burda yazılanlar doğrudur. Bende adıyaman rışvan aşiretindenim ve şuda doğru ki bu aşiret Kürttür.

    YanıtlaSil
  49. Bu yorum yazar tarafından silindi.

    YanıtlaSil
  50. Genel olarak yorumcuların adından bahsettikleri “REŞİ” adı ile ilgili cehaleti silecek bazı bilgiler vermek isterim. Rişvan adı aşağıda adı geçen miladi 1530 tarihli Tahrir Defterinde yoktur hatta aynı veya yakın tarihli diğer defterlerde de yoktur en azından ismin bu biçimiyle yoktur. Rişvan adının ‘Reşî’den geldiğini varsayarsak ki bunun belgelerde ispatlanması gerekir altta Ekrad/Kürdler ‘Reşî’ aşireti ile ilgili ilginç bilgiler bulacaksınız fakat Rişvan adını ‘Reşî’ye bağlayan herhangi bir belge görmüş değilim kaldı ki ‘Reşî’ adını ‘Riş/Rişi’ olarak da bulamadım. Rişvan adı daha çok Arapça Rıdvan adına benzemektedir ve Osmanlı kayıtlarında bu isim Rızvan/Risvan biçimde de kayıt edilmektedir. Yani bu isimler birbirinden farklı isimler olabilir bu yüzden Kürd olduğunu daha doğrusu Gurmançi olduğunu inatla söyleyenlerin çoğunun belirttiği “Reşî” adını temel alıp 1530 yılına dönersek gereksiz tartışmaları, Irkçılık histeri ve hezeyanlarını bir kenara bırakmış oluruz. Bilim her şeydir ve şöyle der “Doğada hiçbir şey yoktan var olmaz, vardan yok olmaz.” Irkçılık, nam-ı diğer Nazizm Irkları ortaya çıkartmaz ama Kültürleri ruhlarıyla beraber yok eder. Irkçılık aynı zamanda bulaşıcı bir vebadır ve birinden diğerine geçerek üretilmiş tüm kültür ve dilleri zehirleyerek tarihin çöplüğüne atar, isteyen istediği yolu seçebilir. Biz konumuza dönersek kayıtların özeti kısaca şöyldir;
    Amid Livasında kayıtlı Reşî cemaati, Mardin livasında sırasıyla; Reşolu oymağı, Huni [Avini ?] oymağı, Mamulu oymağı, Meşki aşireti, Musa oymagı, Sertebâbî oymağı, Sürgücü cema‘ati (Sürgücü Ekrad ‘asireti), Temri [Garas ?] oymagı, Zerzañi oymagı, Zoli Ekrad ‘aşireti cema‘ati, (bk. Evli ‘asireti) ve “Piri Bey, mir-i aşiret-i Zoli” adında Zoli aşireti beyi de kayıtlıdır. Hısn-i Keyf ve Siirt kazaları kısmında Siirt kazasında kayıtlı; Reşima [Reşî] cema‘ati, bu bölgede kayıtlı tek cemaat’tir ve Reşî aşireti ile ilgili en son kayıt Çemişkezek Livası, Ulu Kal’a (Ulu kale) nahiyesinde; Şoli-Ekrâd [Reşîlü-Ekrad] karyesi biçimindedir. Bu son kayıtta adı geçen karye/köyde ‘Şoli-Ekrâd’ yani [Reşîlü-Ekrad] adı ‘Reşî’ ve ‘Şoli’ adlarının birbiri yerine kullanıldığını gösteriyor ve Mardin Livasında kayıtlı ‘Reşolu oymağı’ ile aynı sayfada kayıtlı ‘Zoli Ekrâd aşireti cemaati’ adının ‘Şoli’ adı ile aynı olduğunu göriyoruz, buna ek olarak ‘Zoli aşireti’nin beyi’ninde adı “Piri Bey, mir-i aşiret-i Zoli” yani ‘Zoli aşireti’nin mir-i, Piri bey olarak verilmiştir. 1530 yılına ait bu defterde Reşî/Zoli/Şoli aşireti’ni Ekrâd (Kürdler) olarak, Bey’ini Mardin Livasında yerleşmiş olmak üzere aşiretin Amid, Mardin, Çemişkezek ve Siirt’te yayılmış olduğunu görmekteyiz.
    1516'dan önce Diyar-i Bekr ve Mardin'i Osmanlı adına düşüren İdris-i Bitlisî'ye destek olan aşiretlerden birisidir ve Mardin düşürülünce buraya yerleşmiş görünüyorlar.
    **
    KAYNAK:
    Defter-i Hâkânî Dizisi: IV
    998 NUMARALI MUHÂSEBE-İ VİLÂYET-İ DİYÂR-İ BEKR VE ‘ARAB VE ZÜ'L-KÂDİRİYYE DEFTERİ
    ( 937/1530 ) CİLT I,
    Âmid, Mardin, Sincar, Musul, ‘Arabkir, Ergani, Çirmük, Siverek, Kigı, Çemiskezek, Harpurt, Ruha, ‘Ana-Hit ve Deyr-Rahbe Livâları ile Hısn-i Keyf ve Si‘ird Kazâları
    ANKARA – 1998,
    KİŞİ VE CEMAAT ADLARI
    AMİD LİVASI
    - Haci Mehmed Reşî: TD 200/ 317
    - Reşî cema‘ati, Amid livası: TD 134/ 3
    - Haci-Mehmed-Reşî-i Cedid mescidi, [Amid nefs]: TD 200/ 317
    - ‘Aliyye hanesi, Mescid-i Reşî-i ‘Atik mahallesi, Amid nefs: TD 200/ 310
    - Dikini-Reşî karyesi, [Garbi-Amid nahiyesi]: TD 134/ 17
    - Haci-Mehmed-Reşî-i Cedid mescidi, [Amid nf.]: TD 200/ 317
    - Mescid-i Reşî-i ‘Atik mahallesi, Amid nf.: TD 200/ 19, 310
    - Mescid-i Reşî-i Cedid mahallesi, [Amid nf.]: TD 200/ 30
    - Reşitân [Reşikân] mezrası, Tercil nahiyesi: TD 134/ 9
    - Reşî-i ‘Atik mescidi, [Amid nf.]: TD 200/ 323
    - Reşî bostânı, [Amid nf.]: TD 200/ 310

    MARDİN LİVASI
    - Reşolu oymagı, Mardin kazası: sayfa 16

    HISN-İ KEYF VE Sİ’İRD KAZÂLARI:
    - Reşima [Reşî] cema‘ati, Siird kazası: sayfa 270

    ÇEMİŞKEZEK LİVASI:
    - Şoli-Ekrâd [Reşîlü-Ekrad] karyesi, Ulu-kal‘a nahiyesi: sayfa 166

    YanıtlaSil
  51. Diğer cemaatleri vermeden Reşi ve Rişvan aşiretlerini daha detaylı anlatmak gerekiyor;

    REŞİ CEMAATİ;

    1530 tarihli 998 numaralı Tahrir Defterinde, Mardin, Diyarbakır, Siirt ve Çemişkezek te kaydı tutulan Reşi cemaati en eski hicri 932 yani 1526 tarihli ve 134 numaralı Tahrir defteri Amid Livasında (Sancağı); “Reşî cema‘ati, Amid livası” ve “Dikini-Reşî karyesi, [Garbi-Amid nahiyesi]” biçiminde kayıtlıdır. Bu kayıtlar, eski 134 numaralı defterden, 998 numaralı deftere eklenmiştir.
    Reşi cemaati; 1536’da sadece 528 mücerred (bekâr) olarak kaydedilmişlerdir. (BOA, 181 Numaralı Tapu Tahrir Defteri, s.112-15), 1570 yılında 73 hane, 52 mücerred (bekar), 35 bennak (evli/çift), 152 nefer (kişi) kayıtlıdır (506 Numaraları Tapu Tahrir Defteri s.167-91) ve 1590 yılında 1127 hane ve 466 mücerred (bekar) kaydı vardır. (171 numaralı TKGMA, Tapu Tahrir Defteri s.132. Bu defter sancağa ait son mufassal defterdir.)

    Bu defterler ilk defterlerdir ve “Defter-i Mufassal-ı Livâ-ı A’zaz ve Ekrâd” veya “Livâ-i Ekrad ve Kilis” biçiminde geçmektedir. Kilis Sancağı Osmanlı idarî yapısı içerisinde; 1527’de Ekrâd Sancağı olarak kaydedilmiş ve İzzeddin Bey 170.000 akçe has geliriyle sancakbeyi olarak atanmıştır. 1568-74’ de Liva-i Az’az ve Kilis, 1578-88’de Liva-i Ekrâd ve Kilis olarak kayıtlarda geçmektedir. Daha önce de, Memlük döneminde Canpolat ailesi Kilis ve Com (el Cuma vadisi) bölgelerindeki konargöçerlerden sorumlu tutulmuş ve Osmanlıda olduğu gibi Ekrâd beyleri olarak muamele görmüşlerdir. Canpolat Bey’in babası Kasım Bey, Memlüklere bağlı siyasi yaşamını sürdürürken Memlük yönetimi ile ters düşmüş, onun yerine Yezidî şeyhlerinin evladından Şeyh İzzeddin’e, A’zez ve Kilis bölgesinin beyliği verilmiştir.

    RİŞVAN AŞİRETİ;

    Rişvan Aşireti 16. yüzyılda Reşi’lerden farklı olarak Malatya ve Maraş bölgesinde yaylayıp, kışlıyordu. Hicri 943, miladi 1536’da Osmanlı kayıtlarında; “316 bennak (evli/çift), 225 mücerred” (bekar) olarak (Başbakanlık Osmanlı Arşivi, (943/1536) 181 numaralı Tapu Tahrir Defteri, s.221) ve Hicri 978, miladi 1570’de 310 hane, 152 mücerred (bekar) , 186 bennak (evli/çift) 462 nefer (kişi) biçiminde kaydı bulunmaktadır. (Başbakanlık Osmanlı Arşivi (978/1570) 506 numaralı TTD “Livâ-i Ekrâd” s.368-73)
    Osmanlıda, Aşiret beylerinin tayini, boyu teşkil eden grupların başındaki kethüdaların ve ihtiyarların, seçilecek şahsı, bey olarak kabul edeceklerini bildirmeleri durumunda hükümet tarafından onaylanırdı. Rişvan gibi gruplarda ise daha özel bir usul olarak padişah tarafından verilen berata gerek görülmeden kethüda, ihtiyar ve söz sahiplerinin seçtiği kişiler boy beyi olurdu. Kethüdalar da idari bakımdan bağlı oldukları boy beyi tarafından tayin edilirdi. Kethüdalar oymağın kanunen vermesi gereken vergileri has voyvoda'larına vermeyi taahhüt ederlerdi ve kefalette bulunurlardı. Eğer idarede acz veya vergi toplamada ihmalleri olursa oymak halkının şikayetleri ve has voyvoda'larının onayıyla görevden alınıp yerine başkası atanırdı.

    ”Ekrâd Taifesi” olarak adlandıran konar- göçerler için, Kilis Sancağı Kanunnamesi’nde (TKGMA., TTD.,No:171,s.8); ”…Ve Ekrâd taifesi, kıl ev ile kadimi kışlak ve yurtları olan Nahiye-i Com etrafında Halep ve Maraş Eyaletlerinde vaki olan yaylaklara kıl ev ile konar göçer, yörük makulesi (çeşidi) olduklarından...” şeklindeki ifadeyle yaşam biçimleri, Osmanlı yazıcıları tarafından tarif edilmiştir. Buna ek olarak; “nahiye-i mezburede kışlayub kalan Türkman ve Ekrad ve Gurbet taifelerinden yatak ve otlak hakkı deyyu her sürü ki üçyüz koyundur bir koyun alınur…” biçiminde de farklı göçer topluluklar görünür.
    Defterde, Ekrad, Calcîyan, Ekrad ve Calciyan Cemaati, Arab, Türkmen, Yörük, Yahudî, Bedevî ve Gurbet adında gruplar kayıtlıdır. İlginize sunulur, saygılarımla.

    YanıtlaSil
  52. Ayrıca "RİŞİ" adınında "REŞİ" adıyla değil başka bir Cemaatle bağlantılı olduğunu gösteren yine 1530 yılı kayıtlarında açık bir delil var, kayıt şöyledir;

    1530 tarihli ve 998 Numaralı;
    Muhâsebe-i Vilayet-i Diyâr-i Bekr ve ‘Arab ve Zü’l-Kadiriyye Defteri Cilt II’de;
    HISN-İ KEYF VE SİİRD KAZALARI bölümünde;
    TÛR NAHİYESİ’nde kayıtlı, muhtemel kabile adı olan;
    “RİŞİ KARYESİ” ve bu bölgede bağlı olabileceği iki cemaat’ten;
    İlki, sayfa 252’de “ÇALİKÎ CEMAATİ” ve
    İkincisi, sayfa 252 ve 258’de “MUHALLEMÎ KABÎLESİ” kayıtlı.
    Bu kayıttan anlaşılan, adını yaşadıkları Karye/Köy’e veren “RİŞİ KABİLESİ” bölgede kayıtlı “ÇALİKΔ cemaatine ya da “MUHALLEMΔ kabilesine bağlıdır, büyük ihtimal MUHALLEMÎ kabilesi de ÇALİKÎ CEMAATİ’ne bağlı olmalıdır çünkü Cemaat, Kabilelerden oluşur. Arşivlerde 1530’lu yıllarda kayıtlı “RİŞİ” adının da ayrı ve alt bir kabile adı olarak görünmesi bu isme bir ayrıcalık katıyor. Normalde REŞİ cemaat adının muadili olarak düşünülebilecekken böyle bir bağ görülmüyor. Saygılarımla.

    YanıtlaSil
  53. Malatya mutasarrifi Rişvanzade Ali beyin torunlarındanim.Besni de yaşıyorum ve Ali beyden kalan son ve tek Berat in sahibiyim.bu Berat da Erkenek nahyesindeki kendine ait köylerin hayattayken çocuklarına devretmesiyle ilgili.ilgilenen tarihçi arkadaşlar varsa iletişime geçebilir.

    YanıtlaSil
  54. Malatya mutasarrifi Rişvanzade Ali beyin torunlarındanim.Besni de yaşıyorum ve Ali beyden kalan son ve tek Berat in sahibiyim.bu Berat da Erkenek nahyesindeki kendine ait köylerin hayattayken çocuklarına devretmesiyle ilgili.ilgilenen tarihçi arkadaşlar varsa iletişime geçebilir.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Tapu Kadastro Müdürlüğünde, "Tapu Tahrir Defterleri"nde sahip olduğunuz "Berat" muhtemelen toprak imtiyazını gösterir padişah fermanı ile ilgili kayıtları buldurmanız gerekir. Başka bir sebepten haklarınız geri alınmadıysa mahkeme yolu ile bazı haklarınızı geri alabilirsiniz eğer şu anda elinizde değilse.

      Sil
  55. Rışvanların mamsur kolu var mı?? Varsa beyazıd Zamanında iran baskınları sonucu dersime yerleştikleri rivayet ediliyor.. Doğruysa iran baskını yapıldığında nerede ikamet ediyolardı biliginiz var mı. ??

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Öncelikle, Mamsur'mu? Mansur'mu? Mansur adını taşıyan çeşitli zaviye ve yerleşim yerleri ve cemaat adları var fakat Rişvanlarda yok.

      Sil
  56. Çok yalan yanlış Tarih Yazmış bunu yazan kişi kafasından uydurup durmuş.Bende Reşiyim Ama dedemlerin anlatımına göre biz Kürt Aşiretlerdeniz İranın doğusuna kadar uzanır kollarımız.Yani ne anlatır bu bilgisiz cahil sözde tarih yazıcıları.Aşiretimizde Hem Alevi Hem Sunni Vardır.Kürt,Zaza ve Sorani kolları bile var.Misal Kuzey Irak Suleymaniye de Sorani (Kürtün başka lehçesi) de var yani.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Soraniler Gurmançiler tarafından asimile edilmiş bir topluluktur Zaza dili ise Gurmançi ile İran dili olmak dışında yakın akraba bile değil ve ayrıca bu sayfayı bile biraz okusanız Reşi ve Rişvan aşiretlerinin farklı aşiretler olduğunu görürdünüz ve Reşi'ler Kürd'iken Rişvan'lar değildir, Kürd'lerin hamisi Osmanlı devleti arşivinde böyle yazmış yani sizin dediğiniz gibi kafadan uydurmadılar'sa?
      Saygılar.

      Sil
  57. bizde konyadanız ama bizimkiler türkmence kürtçe karışığı bi dil konuşuyor misal gışarmak deriz yatmaya bizde rişvan aşiretindeniz diyoruz kendimize ve kimse doğuda konuşulan kürtçeyi anlamıyor ne olacak şimdi bu durum. Her aşirete veba gibi yayılıp kürt demeyin 2 tane boyu kürtçe konuşuyor diye kürt olmuyor aksine kürt topraklarında ikamet ettiğini gösterir.Rişvan Kürtler tarafından asimile edilemez ! Oğuzların İğdir boyundanız orta asyadan şuan ki türkmenistandan geçerek horosanda ikamet edip 1842 de modern turkiye hudutlarına getiriliyoruz.Kendimizi bildik bileli rişvan aşiretindeniz aşiretinde başı kimdir bilmiyoruz ve bi baş varsa onuda reddediyoruz kendinize çoban aramayın.

    YanıtlaSil
  58. sultan-diyor

    BU YAZIYI YAZAN ZAT A BİR SORUN OLACAK DAHA DÜNE KADAR CENNET MEKAN SULTAN 2.ABDÜLHAMİT HANI SENİN O ÇOK ÜSTÜNE BASA BASA DEDİĞİN TARIH KITAPLARIN KIZIL SULTAN Diye MİLLİ EĞİTİM KİTAPLARINDA YAZMAMIŞMIYDI. SENİN TARİH KITAPLARIN DAHA 100 YIL ÖNCEKİ KENDI ECDADINI KIZIL SULTAN İLAN EDİYOR. DE VAR GİT ÖNCE KENDİ TARİHİNİ DÜZELT DE ECDADIN MEZARINDA RAHAT UYUYA BİLSİN...:):):)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Osmanlılar, II. Abdulhamid de dahil kendi torunları dışında hiç kimsenin ecdadı değildir hele bir Türk'ün asla. Rahmet okuduğuna göre senin ecdadın olduğu anlaşılıyor duan onu rahat uyutacaktır merak etme. Kendi kardeşlerini sırtından bıçaklamış bir ailenin tekrar Türk dünyasına girmesine imkan yoktur onun yeri dönme-devşirmelerin yanıdır tıpkı kendi tercihleri gibi.

      Sil
  59. bizde rişvanız Gaziantep rişvanları elhamdülillah müslümanız ve sonra Türküz sonuna kadar has ve has türkmeniz rişvanlar olarak !!

    YanıtlaSil
  60. GaziAntep 'de çoğu ilçe ve köylerde aşırı derece rışvan yerleşkesi mevcut bunlardan biri benim köyüm ,ve öncelikle şunu da ifade edeyim bizde kürt isimleri yok aksi türk isimleri ve ve biz kurmance bilmiyoruz zaten genel olarak Antep rişvanları böyle siyasi görüş olarak ve genel Mhp liyiz ve ülkücüyüz kendimizi has ve has türkmen olarak biliyoruz .Yok rişvan kürtmüş vb.geçin bu ayakları biz ne oldugumuzu çok iyi biliyoruz genel olarak tsk ve emniyet teşkilatında çok yiğidimiz var ve bizim şivemiz suriye türkmenleri ile aynı ve bizim geleneklerimiz kürtlerle bağdaşmamakta vesselam

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Gaziantepte Araban, Yavuzeli ve İslahiye' de çoğunluklu Reşi/Rü(i)şvan vardır. Ve bunların dili Kürtçe, milliyeti de Kürt'tür. MHP' li Y.Halaçoğlu Anadiluda Aşiretler Cemaatler Oymaklar isimli 5 Ciltlik kitabında da bunlar için Ekrad yani Kürt demiştir. Sizin MHP liliğiniz Kürtleri Türk yapmaz, bu mantıkla HDP li Sırrı Süreya dan dolayı Türk olupta biz aslında Kürt müşüz diyeni daha duymadım. İstediğiniz partiye, dine, mezhebe, ülkeye geçebilirsiniz ama milliyetinizi değiştiremezsiniz. Antepli Müslüman Rişvan bir Kürt.Saygılar

      Sil
    2. Sen reşwan aşiretinden değilsin zamanında antep'de tutunmak için kürt aşiretlerine yamanmış bir parazitsin. Ya da çoktan asimile olmuş soyunu inkar eden bir zayıf. rişvan diye bir aşiret yoktur ayrıca illa türkçe yazıma uygun hale getireceksen de Reşvan diyeceksin.

      Sil
    3. Bu yorum yazar tarafından silindi.

      Sil
    4. Burada bir çok arşiv kaydı ile Reşi ile Rişvan aşiretlerinin birbiri ile alakası olmadığını gösterdik. Hangi ismin olup hangisinin olmadığına bakmak için emek harcamak arşive gitmek gerekir. Risvan/Rişvan diye bir aşiret arşivlerde vardır. Özellikle Çaldıran savaşından 20 yıl sonra yeni aşiret örgütlenmeleri gerçekleştirilmiş ve 1530'lardan itibaren daha önce farklı Kürd aşiretler altında görünen bazı Kürd aşiretler Rişvan aşiretine eklenmiş diğer eklenen bazıları ise bağımsız Türk aşiretleridir. Reşi Aşireti ise 1514 sonrası kayıtlarda görülen ve doğrudan Ekrad olarak belirtilen bir aşirettir burada bunu arşiv numarası ve kaydı ile verdim zahmet ederseniz okursunuz. Irkıçılıktan dem vuranların ırkçı yorumları oldukça eğlenceli. Prof. Halaçoğlu'nun çalışması 5 cilt değil 6 cilttir ve Reşi/Rü(i)şvan diye bir fantazi yapılmamıştır. Biz aslında Kürtmüşüz diyen çok insan var tıpkı biz aslında Rummuşuz veya Ermeniymişiz diyenler olduğu gibi. Asimilasyona gelince bunun ilk örneği bizzat İdrisi Bitlisi önderliğindeki Kürdlerin bölgede kalan Etrak yani Türkmenlere yaptığı asimilasyondur. Çaldıran savaşından sonra bölgedeki Türkmenleri katledip kadın ve çocuklarını esir alan ve Osmanlı yanlısı Türkmen aşiretleriyle yeniden inşa edilen Fırat-Dicle arasındaki topraklarda İdris-î Bitlisî ve kardeşlerinin tuttuğu ilk Tahrir Defterlerinde Türkmen aşiretleri dahi Ekrad yazılmıştır mesela; Akkeçili Ekrad Taifesi, Karakeçili EKrad Taifesi, Bozulus Ekrad Taifesi, Döğerli Ekrad Taifesi gibi. Kürd aşiretleri Osmanlının en önemli müttefikiydiler ve Çaldırandan sonra 400 yıl boyunca her Türkmen baskınında batıdan Sırp/Hırvat Devşirme Yeniçeri ve Paşalar doğudan da Kürd aşiretler Türkmenleri katletmiş ve Ebu Suud'un fetvasına uygun olarak çocuklarını ve kadınlarını esir etmiştir. Kürd aşiretlerinin aşiret reislerinin seçimi ve vergileri gevşek tutulmuş fakat Türk, Türkmen ve Yörükler vergi sopasıyla fakirleştirilmiş ve sürgünlerle paramparça dağıtılmıştır. Günümüzde neredeyse her Kürd kendi aşiretini bilirken hem de 500 yıl önce kayıtlarda adı geçtiği gibi, Türkler değil aşiret aile adlarını zor hatırlarlar. Bundan mütevvelit ağlamayı alışkanlık haline getirip mağdur edebiyatı yapmayın çünkü eğer atalarınız Osmanlının gözüne batsaydı kim bilir bugün Yemende veya Allah'ın unuttuğu bir yerde darmadağın yaşıyor olurdunuz. 1800'lerde gerçekleştirilmiş bir kaç sürgünü de bir zahmet abartmayın özellikle Türk/Türkmenlere karşı Osmanlı ile birlikte işlediğiniz onca suçtan sonra. Osmanlı imparatorluk olduğu an Türkleri satmış, Türkler dışında herkesle çıkara dayalı bir ayrıcalıklı kul imparatorluğu kurmuştur, Kürd aşiretleri bunun doğu kanadını teşkil eder teşbihte hata olmaz Osmanlı Anadolu'da bir Kürd imparatorluğuydu dersek abes olmaz.
      Saygılar.

      Sil
  61. Kürt aşiretleri kürt seniz bulunduğunuz aşireti soyleyin misal biliki isen biliki xelikan isen xelikan sakin reŞWAN adinda bir aşiret VAR DİYİP SÖYLEMEYİN onlar bu ad altinda sizi asimle edecekler cunku rışwan aslinda bir türk beyligi sizi bu ad altinda asimle edecekler sakin oyuna gelmeyin belikan,bliki,xelikan vs bu aşiretler KÜRT OĞLU KÜRT AŞİRETİ ALLAHİNA KADAR BİZLER BİLİKİ OLARAK DOĞUDA WARİZ SATEN.BUNLARİN OYUNUNA GELMEYİN!!!!!

    YanıtlaSil
  62. Uluslararası arşivlerde dahi adı geçen koca Reşwan aşiretini iskan ve sürgün politikaları ile asimile etmeye çalışmaları yetmiyor birde bu kafatasçı MHP'li vekil Halaçoğlu'nun yazdıkları üzerinden Reşwan'lara soykırım yapmaya çalışıyor şerefsizler, soyunu sopunu inkar eden ırkçıların aşağılamaya çalıştığı kürtlerle aynı kategoride olmak istemeyen bazı yavşak onursuzlarda atalarına dedelerine ihanet içerisinde hiç bir tutarlı taraf olmadan ezber ve manipule edilmiş kanıtı olmayan metinleri sıralayıp duruyorlar. Yahu bir kere bu aşiretin adı Kürtçedir. Reş Siyah, Wan Böyle, Wani, Ders gibi anlamlara gelir. bu yüzden Reşo değilde Reşwan denir. Rişvan diye bir aşiret yoktur. rişvan kelimesinin bir anlamıda yoktur. bu aşirete mensup olanların genotipi kaşı gözü atalarının konuştuğu dili ap açık ortadadır. bu kadar büyük bir aşireti Kürtleştirmek için bu aşiretin Osmanlı'da değil Medlerin, Eyyübülerin döneminde onların içlerinde bulunması ya da Kürdistan diye bir ımparatorlukta yaşaması gerekirdi biraz mantık kurun bütün halklar her zaman egemen kültürün diline kültürüne evrilmeye meğillidir. o dönemin eğemen kültürüde Osmanlıca ve osmanlı kültürüdür. Reşwan'ın kolları iç anadoluda bile asimile olmadılar. bundan sonra da olmazlar. Şu halaçoğlu denen soykırımcı çıktığı TV programlarında bile binbir takla atıp geveliyor bu konuda, Ekrad kelimesinin anlamını değiştirmeye çalışıyor eğip büküyor yırtınıyor ama somutlayamıyor. Tüm reşwan aşiretlerinin kürt olduğunu gerekirse DNA incelemeleri ile bu ırkçı güruhun gözüne sokmak lazım.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sayın Arel Devrim, hangi Uluslararası Arşivden bahsediyorsunuz? Bir adı var mı bu arşivin? bizde baksak. Rişvanlara soykırım’mı yapılmaya çalışılıyor? Hem de tüm arşivler Rişvanların Türkmen ve Yörük olduğunu gösterirken. Rişvanlara asimilasyon yapan Halaçoğlu ‘mu? Halaçoğlu’nun 6 ciltlik Osmanlı Tahrir Arşiv özetlemesinde tüm Ekrad/Kürd aşiret ve cemaatleri Tahrir Defterlerinde olduğu gibi kayıt edilmişken sadece Rişvanların Yörük/Türkmen olduğunun 500 yıl önceki kayıtlarda görülmesi sizin ya bilgisiz ya da art niyetli görüşlerle asıl asimilasyonu yapmaya çalışmanızdan başka nedir ki? Kanıt Osmanlı Arşividir sizin varlığı olmayan uydurma Uluslararası arşiviniz gibi değil.

      Sil
    2. Rişvan adının Gurmançi’ce olduğunu, (ırkçıların aşağıladığı Kürdler) diyerek yine arabesk yapmışsınız, bu kategoride olmak istemeyen atalarına ihanet eden Rişvanlılar’ın; tutarlı olmayan, ezber, manipüle edilmiş ve kanıtı olmayan metinleri sıraladıklarını savunmuşsunuz. Mesela Reşi aşireti Ekrad olarak Osmanlı arşivinde ve aktarılarak Halaçoğlu’nun çalışmasına olduğu gibi geçmiş Halaçoğlu’nun tek kastı Rişvanlara mı? Diğer sayısız Kürd aşireti de aynı şekilde kayıtlı. Sizin tek bir arşiv kapağı bile görmeden keyfiyetle iddia ettiğiniz, tutarsız, ezbere, kanıtı hiç olmayan ve manipüle amaçlı metninizi yazma gereği duymuşsunuz. Bu sayfadaki yorum kısmında verdiğimiz arşiv kayıtlarını okumuş olsaydınız ve saplantılı bir düşünce dünyanız yoksa bir şeyler öğrenebilirdiniz. Rişvan adıyla ilgili fantezi yapmışsınız ve Reşwan diye bir aşiret yoktur Rişvan diye bir aşiret vardır ama Reş-wan adını yorumlamanız size biraz filolog havası katmış, eğlenceliydi. Genotip, kaş-göz atalarının dili diyerek Irk faslına geçmişsiniz ki bu kısım sizin açınızdan çok daha riskli biraz ABD’li Kürdologların yayınlarını takip edin. Medlerin Gurmançilerle bir ilgisi yok ve hüküm tarihleri MÖ. 678- MÖ.549 arasıdır Eyyubiler ise Arapça konuşuyordu. Fırat-Dicle arası, 1514 Çaldıran savaşından sonra İdris-î Bitlisî’nin başkanlığında 28 Kürd aşiretinin Osmanlıya bağlılık bildirmesi karşılığında onlara Türkmenleri bölgeden arındırmaları karşılığında neredeyse özerk denilebilecek bir biçimde bağışlanmıştır.

      Sil
    3. Hemen önce Akkoyunlulara sonra da Safevî’lere bağlı olan bu aşiretler Osmanlıya tâbi olduktan sonra bir tampon bölge oluşturdular. Türkmen/Yörüklerden sadece Osmanlı yanlısı olanlar bölgede kalmış ve 400 yıllık süreçte Kürdler içinde asimile olmuşlardır. Kürdler Med/Eyyübi gibi İmparatorluk olmasa da merkeze bağlı fakat özerk bir aşiretler federasyonu olarak varlıklarını sürdürdüler. Çaldıran savaşından birkaç sene sonra başlayan Tahrir Kayıtları ki bunları İdris-î Bitlisî ve kardeşleri tutmuştur bölgede Osmanlı yanlısı Türk aşiretlerini dahi Ekrad/Kürdler olarak kayıt etmiştir. Halaçoğlu’nun 6 ciltlik çalışmasında bu kayıtlar var ve aynen Bitlisî kardeşlerin yazdığı şekilde. Türk ve Türkmen adını Osmanlıda küfür ve hakaret olarak kullanıldığını bilmediğiniz anlaşılıyor. İdris-î Bitlisî ve Ebuu Suud’un ki devamındaki Şeyh-ül İslam veya yüksek devlet görevlilerin Kürd olduğunu da bilmediğiniz ortada. İlk Türk karşıtı hükümdar olan Fatih Sultan Mehmet’in hocası Şafii Molla Guranî de Kürd’dür. Lalası Zaganos İtalyan, en yakın mihmandarı Kasap-oğlu Mahmud paşa Yunan’dır. Egemen kültür Osmanlı kültürüdür fakat Osmanlı kültürü Türk dili veya kültürü değildir ve Kürd’çede de olduğu gibi Farsça neredeyse kutsal dil kabul edilmekte Arapça konuşanlarla ile birlikte vergi alınmamaktadır. Rişvan aşiretine bağlı alt cemaatler ki bir kısmı 1530 öncesi çoğunlukla Milli Kürd aşiret birliğinin bir üyesi iken bu tarihten sonra Rişvanların alt cemaati olarak örgütlenmişlerdir İç Anadolu’ya 19. Yüzyılda Osmanlı denetiminde getirilmiş ve geldikleri yerlerde Türkmen köylerini dağıtmalarında kullanılmıştır. En verimli yerlere yerleştiklerini gidip görebilirsiniz. Avrupalı ve ABD’li Kürd araştırmacıları Gen çalışmalarını yapmış ve Afrika’dan Asya’ya, Kuzey Kafkasya’dan Hindistana kadar farklı gen yoğunluğu olan bir topluluk olduğunu keşfetmiş ABD’lilerin listelerine bakabilirsiniz eğer Gen meselesini anlıyorsanız. Ayrıca bu Gen çalışmalarının ırk veya kültürle bir ilgisi de yok fakat size tavsiye edebileceğim tek şey Irkçılara bakarak ırkçılaşmayın ve Irk üzerinden siyaset yapmayın yoksa şikâyet ettiğiniz faşolardan ne farkınız kalır özellikle Devrim adını taşırken.
      Saygılarımla.

      Sil
  63. GaziAntep 'de Risvanlar derneği var ,Sanliurfa 'da ,Malatya 'da mevcut ...Her sene Yavuzelinde şenlikler yapilirdi ,oraya gider katilirdik .Bu insanların hepsi Oguzlarin Begdili ,kürdili ,ve sonrasi RİŞVAN aşireti olduğunu biliyor ve bu insanlar biz Türkmeniz diyorlarsa ,Nizip cagit ,çardak vb.köylerine gidin bu insanlar da keza Kurmanca konusabiliriz ama biz Türkoğlu Türküz diyorlarsa siz kimin picisiniz acaba ? Vatan haini köpekler dernek mevcut GaziAntep 'de gidin adam gibi birşeyler öğrenin size dededen kalma secerede atacam Risvanlarin 24 oğuz boyundan olduğunu ,ama ne ederseniz edin Risvanlarin kürt olduğunu ispat edmezsiniz .Ekrad kelimesini de Kürde cevirdiniz .Afşar -ı ekrad diye geçer afşar boyu da kürt sizin dediğinize göre Biz Turkmeniz Kurmanca konuşan da var bizden ama Turkmeniz siz kendi kaninizdan şüphe edin ...GaziAntep Türk 'ün kalesidir .Nizip ,oğuzeli ,Karkamis sinirina kadar Barak türkmenleri merkez bozoklar ,ucoklar ,barak olarak Türk boylari Risvamlar olarak da Yavuzeli ,Araban vb.ilçelerde Kurmanca konuşan Turkmenleriz sizin gibi kahveler gibi vatan haini değiliz .Vesselam ...

    YanıtlaSil
  64. Orta Anadolu Türkmenlerinin (Oğuz) mensup olduğu Dulkadir Beyliğinin kurucusu Zeynettin Karaca Bey, 1327'de Kırşehir, Bozok, Maraş ve Halep Türkmenlerinin resmen reisi idi.

    Karaca Beyin ölümünden sonra, oğulları beyliği yönettiler. Torunlarından Alaüddevle Bozkurt Beyi Fatih Sultan Mehmet, Dulkadir Beyliğine atadı. Prof. Dr. İlhan Şahin'in ortaya çıkardığı defter kaydında Kırşehir merkez olmak üzere Mucur, Salanda, Ortaköy, Koçaş, Hüseyin Abad nahiyesi ve köyleri, Budak Özü ve köyleri, Gölhisar, Malya, Kızılöz ile muhtelif araziler ve yaylaklar kendisine dirlik olarak verildi. Şahbudak Bey ile Kardeşi Bozkurt Bey iktidar mücadelesine tutuşmuşlardı. Bozkurt Beyin karşısında tutunamayan Budak Bey, 1489 yılında kendisine destek veren Kırşehir'deki Rışvan Türkmen aşiretinin himayesinde Bozkurt Beye karşı çıkmış, fakat ikinci kez yenilmiştir. Bu savaşta yenik düşen Budak Bey, Kırşehir Mucur'a bağlı yine aynı adla anılan Rışvan köyünde saklandığı bir konakta ele geçirilmiş, tutuklanıp kardeşi Bozkurt Bey'e teslim edilmiştir. Şahbudak Beye destek vermesi nedeniyle yenik düşen Rışvan aşireti, yurtlarını terk ederek dağılmışlardır.

    Bu olay üzerine söylenmiş olduğu bildirilen şiirin son mısralarından Ziyaret dağı adı geçmektedir. Rışvan köyü yakınındaki dağa, yöre halkı halen Ziyaret demektedir.

    Kaynak: Öyküleriyle Kırşehir Türküleri, Destanları, Ağıtları - Baki Yaşa Altınok, Oba Yayıncılık, Mayıs - 2003, Ankara, s.25

    YanıtlaSil
  65. RİŞVAN aşireti dernegi genel baskani Ali avcı' bin aciklamis olduğu geçmişteki yazisi ;
    Tarihten günümüze kadar sayısız Türk Devleti kurulduğunu, Bunların arasında geçim, hayat ve lehçe bakımından farklar görüldüğünü, Türklerin birbirinden bağımsız Orta Asya’da Gazneliler, Karahanlılar ve Selçuklular gibi üç büyük devlet kurduklarını ifade ederek “Bunlar kendi içinde Karluk, Kalaç, Uygur ve Oğuz gibi kısımlara ayrılır. Bunlardan Anadolu’yu fetih ederek Türk İmparatorluk tarihini meydana getiren ve Anadolu Türklüğünü ölümsüzleştiren Oğuz Türkleridir. Türk kültürünü günümüze taşıyan, çok iyi ata binen, ok atan ve savaş kabiliyeti en fazla olan topluluklardan birisi de Oğuzlardır. Oğuzlara adını veren Karahan’ın oğlu Oğuz Kağandır. Oğuz Destanına göre önce Göğün kızıyla evlenir. Gün, ay, yıldıza bozok gök, ağ, denize de üçoklar adını verir. Böylece iki kola ayrılırlar. Bu altı kardeşin her birinin dört oğlu olur ve böylece 24 oğuz boyu meydana gelir.

    Bu 24 oğuz boyundan Yıldız Han’ın dördüncü oğlu Beğdilli beyden Kurmanç (Kürdilli) türeyen nesile Rışvanlar denilmiştir.

    Rışvanlar 24. Oğuz Boyunun (Bozokların) 4. boyu olup, Oğuzlar içinde önemli yerleri elde etmişlerdir. Her zaman çözümsüzlükler karşısında yapıcı rol almışlardır.

    Rışvanlar diğer Oğuz boyları gibi Orta Asya (Altay-Talas)’dan hareketle göçe başlamışlardır. Maverünnehirden Mangıçlaka sonra Horasandan Mezopotamya’ya kadar dağılmışlardır. Oradan bir kısmı Azerbaycan’a, bir kısmı Suriye’nin Kurt Dağlarına ve diğer kısmı ise Anadolu’ya yayılmış ve yurt edinmişlerdir.

    RIŞVANLAR bazı kaynaklarda Kurmanç olduğu ancak Başbakanlık arşivlerinde, Osmanlı Kaynaklarında (Tahrir ve İskân defterlerinde) Türkmen edradı yani Türkmen olarak geçerler” dedi.

    Amaçlarının Oğuz Türk’ünün tarihini, kültürünü ve bu tarihi geçmişin içerisindeki RIŞVAN Aşiretinin yerini araştırmak olduğunu ifade eden Rışvanlar Kültür Eğitim ve Dayanışma Derneği Genel Başkanı Ali Avcı, Atatürk İlke ve İnkılapları doğrultusunda Vatanın bölünmez bütünlüğü, dürüstlük ve İlahi kelimetullah inancıyla birlik ve beraberlik içerisinde suiistimale meydan vermeden, kayırmacılık yapmadan, dili,dini ve inancı ne olursa olsun Türk Bayrağını kendine sembol eden ve ülkenin her karış toprağını vatan sayan benlikten uzak, birlikten yana olan paylaşımda adalet ölçüleri içerisinde bütün RIŞVAN ailesi mensuplarımızla beraber “birlikte rahmet , ayrılıkta azap vardır” düsturuyla birimiz hepimiz, hepimiz birimiz için el ele gönül-gönül’e dün kardeş olan, bugün Amca çocuğu olan büyük RIŞVAN ailesini yeniden bir çatı altında toplamak olduğunu belirterek sözlerini noktaladı.

    YanıtlaSil
  66. https://www.izlesene.com/liste/risvan
    Bu videoda RİŞVAN senliginden izle belki faydasi olur :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. La olum o kadar guveniyon gel muşa deki belikan biliki türk:)))olum adam seni Nokta nokta yapar.
      Ben belikanım, reşwan reşi tanimam aşiretimi ordan adini silin

      Sil
    2. belikan ezidi kürtlerdir ..bir googleye bak bakalim:))

      Sil
    3. Biliki adı doğrudan aşiret olarak geçmez fakat Çirmük livasında bir köye adlarını vermişler. Arşivden anlaşılan “Cemâ‘at-i Ekrâd-i ‘Aşiret-i Millî Göçer, Tabi‘-i Hâcî Mahmûd Bey, Mîr-i ‘Asiret-i Îsân” cemaatinden küçük bir oymak olabilirler. Fakat 1530 sonrasında Rişvan aşireti altında yeniden örgütlenmişler. Yani Kürt Milli aşireti kökenlidirler. Ezidi olduklarını gösteren bir veri yok fakat Dünbili veya Şeyh İzeddin Taifesi Yezidi'dir bunların Milli aşireti ile bir ilgileri yok. 1530 tarihinde Milli göçer Ekrad aşireti altında Türk aşiretleri de görülür bunlardan bazıları Akkeçili, Karakeçili, Tabanlı gibi batıda da görülen kabilelerdir.

      Sil
    4. Ben musta 6 sene kaldım bilikan militan duymadım la kıro sen ermeni soyundan gelimisjn neyin kafasını yasiyon bana musta aşiret varmı bir şöyle hele sağdan soldan gelme soyu solu belli olmayan insanlar musun asıl aşiretleri malazgirtteki alevi ler dir

      Sil
  67. Gelmiş burda kürt aşiretlerini bir araya topluyo rışwan adinda aşiret cikariyo yetmiyo bide türküz diyo yemezler canim bunu git başka kapida havla BİZ ALLAHINA KADAR KÜRDÜZ AL BU SİTEYE BAK https://tr.m.wikipedia.org/wiki/Kürt_aşiretleri_ve_aşiret_konfederasyonları_listesi

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Burada Kürd aşiretlerini bir araya toplayan Osmanlıdır hem de tepelerine Türkmen bir aşiret koyarak. Bölgenin 1514'te Türklerden büyük ölçüde Osmanlı hizmetindeki Kürdler tarafından arındırılması sonunda tutulan Tahrir Defterleri ki bunları İdris-î Bitlisi ve kardeşleri tuttu, bu defterlerde Ekrad/Kürd taifesi olarak kayıtlı aşiretler yazılıdır içlerinde bir kısım Türk ve hatta Arab aşiretleri de eklenerek. Kürd aşiretlerinden olanlar bu arşivde mevcut adlarından Türk olmayanlar zaten anlaşılıyor fakat federasyon olabilir ama konfederasyon yemez. Böyle bir örgütlenmeye gitselerdi efendileri Osmanlılar onları tıpkı Safevileri dağıttığı gibi dağıtırdı. Özet olarak belgeye evet fanteziye hayır. Saygılarımla.

      Sil
  68. Olum siz daha önce kürtlere efendim dağda bi adam yürümüş yogun kar şartlari ile magarada kalmiş sonra tipi durunca magaradan çikmiş kar basmis kart kurd sesinden kürt olmuş la olum yeterda hikaye uydurmaktan bikmadiniz biz kürdüz simdi yetmiyo adamin biri çıkmış rişwan denen aşiret kurmuş hikayesinide boldan salliyo yine kürdüz allahina kadar

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kart Kurt teorisi (!) bilimsel bir teoridir :) Nazi kafası Biyoloji dersinde besin zincirine göre Yahudileri böceklerin altında sıraladı aynı kafa. Fakat bu kafayla mücadele edeyim derken onlara benzemek tehlikesinin olduğunu unutmayın. İdeolojik saplantılar sebebiyle gerçek tarihinizi bulma yolculuğunuzu başlamadan bitirebilirsiniz. Saygılarımla.

      Sil
    2. verdiğin sayfa boyu bilgiler için çok teşşekür ediyorum,bunları okuyupta anlamayanların insan olduğundan şüphe ediyorum,acaba kürt milli aşiretine bağlı olup sonradan rişvana aşiretine ilave edilen aşiretlerin listesini verebilirmisin

      Sil
    3. Merhaba Sayın Osmanlı torunu,

      Milli aşiretine 1530 tarihinde bağlı kalmış cemaatlerin listesi alttaki gibidir fakat daha önce bağlı kalmış olup da kayıtlara geçmeden ayrılmış ve sonradan Rişvanlara eklenmiş olanları bilemeyeceğiz. Kaldı ki sonraki yüzyıllarda da eklenen birçok aşiret/cemaat olmuş çünkü Rişvanlar yönetim merkezine dönüşmüşler. Mesela 1700'lerde aslında 15000 çadır olan Rişvanlardan ayrı olan Atmalı aşireti 2500 çadırdır fakat sonraki süreçte beraber anılırlar bunun gibi örnekler çok.
      Fakat önce belirtmem gerekiyor ki Osmanoğlu Hanedanı Kayı yani Kayıg boyu değildir. Ayrıca günümüze kadar değişmeden gelen Kürd toplumunu üreten bizzat Osmanlıdır hem de Türk/Türkmenlere karşı. Yani günümüz Küdleri sizden fazla Osmanlı torunudur çünkü onlar özerk siz ise Reaya idiniz. Onlar 450 yıl boyunca vergi ve aşiret reislerini seçmek konusunda gevşek bir idareye tabi tutuldular ve aşiretleri günümüze kadar geldi fakat Türk/Türkmen ve Yörüklerin çoğu 3 göbek ötesini hatırlamaz. Kısa bir hatırlatma babında.
      Liste şu şekildedir.

      Milli aşiretinin temel aşiret ve cemaatleri;
      Bu kayıtlarda Mardin merkezli oldukları görülen Milli aşireti iki ayrı şekilde belirtilir, ilki; Milli Göçer cema‘ati biçiminde diğeri ise Milli Göçer Ekrad ‘aşireti biçiminde yani birisinde özellikle Ekrad eklenir. Zaten Milli aşiretine bağlı Ak Keçili veya Tabanlı gibi Türkmen aşiretleri de eklidir. Kayıtlara göre Milli aşiretine bağlı topluluklar şu şekildedir;
      1530 tarihli, 998 Numaralı I. Cilt Tarir Defteri;
      Mardin Livası
      Mardin Kazası
      Nusaybin Nahiyesi
      Temel aşiret birlikleri be Beylerinin adları;
      Cema‘at-i Nebi [Milli], Tabi‘-i Mardin;
      Cema‘at-i Ekrad-i ‘Aşiret-i Milli Göçer, Tabi‘-i Haci Mahmud Bey, Mir-i ‘Aşiret-i Isan
      Cema‘at-i Ekrad-i ‘Aşiret-i Millili Ak Keçilü, Tabi‘-i Mardin, Ta‘alluk-i Baha’üddin ve Mehmed
      Haci Mahmud Bey, mir-i ‘asiret-i Milli Göçer:
      Baha’ü'd-din, mir-i ‘aşiret-i Milli Ak Keçilü:
      Mehmed, mir-i ‘aşiret-i Milli Ak Keçilü:
      Bu Cemaatlere bağlı alt cemaatler;
      ‘Ali Kethuda oymağı, Cilvegan [Celükan] oymağı, Milli Göçer Ekrad ‘asireti, Mardin kz.
      [Celükan oymağı], Cilvegan oymagı, Milli Göçer Ekrad ‘asireti, Mardin kz.
      Baruki oymağı, Milli Göçer Ekrad ‘asireti, Mardin kz.
      Benday-[i] oymagı, Milli Göçer Ekrad ‘aşireti, Mardin kz.
      Beni [Milli] cema‘ati, Milli ‘aşireti, Mardin kz.
      Cebra’il-depesi oymağı, Marail-depesi oymağı, Milli Göçer Ekrad ‘aşireti, Mardin kz.
      Cemalü'd-dinlü oymağı, Milli Göçer Ekrad ‘aşireti, Mardin kz.:
      Delüvi oymağı, Milli Göçer Ekrad ‘aşireti, Mardin kz.
      Gazyanlu oymağı, Milli Göçer Ekrad ‘aşireti, Mardin kz.:
      Güran oymağı, Güri oymağı, Milli ‘asireti, Mardin kz.
      Haciyan oymağı, Milli ‘aşireti, Mardin kz.
      Halan (?) oymağı, Halli oymağı, Milli Göçer Ekrad ‘aşireti, Mardin kz.
      Hanay (?) oymağı, Milli ‘aşireti, Mardin kz.:
      Hızır Kethüda oymağı, Milli Göçer Ekrad ‘aşireti, Mardin kz.:
      Hindilü cema‘ati, Milli Göçer [-‘aşireti], Mardin kz.:
      Kali (?) oymagı, Milli Göçer Ekrad ‘asireti, Mardin kz.:
      Kara Hacı oymağı, Tabanlı [-cema‘ati], Milli Göçer Ekrad ‘aşireti, Mardin kz.:
      Milikanlu oymağı, Minlikan-i oymağı, Milli Göçer Ekrad ‘aşireti, Mardin kz
      Musa Kör oymağı, Milli Göçer Ekrad ‘aşireti, Mardin kz.:
      Nakib Mevlana Ya‘kub oymağı, Milli Göçer Ekrad ‘aşireti, Mardin kz.:
      Sarım-[lu] oymağı, Milli Göçer Ekrad ‘aşireti, Mardin kz.
      Semu (?) oymağı, Milli Göçer Ekrad ‘aşireti, Mardin kz.
      Tabanlu oymağı, Milli Göçer Ekrad ‘aşireti, Mardin kz.:
      Beli-i Büzürk [Milli-i Büzürk] cema‘ati: Çemişkezek,
      Biliç-i Büzürk [Milli-i Büzürk] cema‘ati: Çemişkesek,
      Miliki-i Büzürk [Milli-i Büzürk] cema‘ati: Çemişkezek,
      Miliki-i Küçük cema‘ati ‘asireti [Milli-i Küçük cema‘ati ‘aşireti]; Çemişkezek.

      Saygılarımla

      Sil
    4. Değerli kardeşim biz konar göçer asitprettik zamanında aslında tük toplumunun hepsi öyledir biz risvanli asretindeniz bunu bu gün öğrenemedik belliki sen cemaatcisin biz aşiret diyoruz cemaat değil senin aşiretin yoksa bir cemaata uye ol cemaat nedir aşiret nedir bilip bilmedende yazma

      Sil
  69. bir gülme tuttu beni kendim reswan nasiryan olmazam hade inandim diyecektim...Yeniceobaliyim millet salla gitsin sadce algi gerisi hikaye

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. yuh o kadar yazı ve anlama sıfır,sen kesin süper zekalısın,harcatma kendini,git dişci ilyas karada asistanlık yap

      Sil
  70. Bak sefkan topal ne güzel demiş belikan ezidi diye la olum hiç mi utanmiyon bu aşiretin kollari hepssi müslüman bunlar namaz kilarken nakaratta şeytanin ırzina geçiyor tutmuşsun bu kollarla beni ayni tutuyon meleki tavusun tüylerinden utan aşiretimin adini çikarin ordan o kadar nokta

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. harbiden senin insan olduğundan şüphelendim,adam yazmış reşi başka rişvan başka, sen kalkıp davul zurna oynuyorsun, erhalde ilkokul 2 terk seninki

      Sil
    2. bu ayni zamanda büyük olan oymakların türklüğünün isbatıdır

      Sil
  71. Bu yorum yazar tarafından silindi.

    YanıtlaSil
  72. Bu yorum yazar tarafından silindi.

    YanıtlaSil
  73. Ağrı da yaşayan hellesin veya halhasin aşireti var büyüklerimiz bizlerin ankara ve konya taraflarındn geldiğimizi söylüyordu bu konuda bilgisi oan arkadaşlar bilgilerini paylaşırlarsa sevinirim

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Arkadaşlar bende celikhan abdulharap yeni adi golbagi köylü dogumluyum büyüklerimiz dersimden geldiğimizi söylüyor lakin kürtçe bilmiyoruz nasıl oluyor

      Sil
    2. bir gözat, https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=1351411798273044&id=109750425772527

      Sil
    3. Merhaba Sayın Rasim Dursun,
      1530 tarihli Defterde Mardin de bir Halli [Halan?] oymağı, Milli Göçer Ekrad Aşiretine bağlı olarak görünüyor belki zaman içinde isimde bir değişim olmuş olabilir. Kığı Livasında ise Berehasin ta‘alluku kayıtlı Ekrad Aşiretleri içinde. Başka benzer bir isim görülmüyor.

      Sil
  74. cok yararli olmus elinize kaleminize saglik

    YanıtlaSil
  75. Admin Bager ali,Arel devrim,unknown adlı kullanicilarin yorumlarini silermisiniz sayfada baya yorum var yorum yapmak icin aşağiya gelene kadar öldüm gereksiz yorumlari silermisin sayfada cok yer kapliyor simdiden kolay gelsin

    YanıtlaSil
  76. Haymananın karahoca köyündenim köyü anne tarafından dedelerinin kurmuş olduğu söylenir ve namı da kaftanağasıdır.Dedem urfa siverekten göçmüş olunduğunu anlatırdı soyadları özdemir ve en yakın olarak çiçekdağından gelmişler bu aşiretten olmaları mümkün müdür?

    YanıtlaSil
  77. bende rişvan aşiretinin malatya molikanlı cemaatindenim büyüklerimiz bizim ankara haymanadan geldiğimizi söylerler ankara haymanaya amcaoğlumun yolu düştü bir ara haymanayada gitmek istedi ve gitti kültürel olarak benzeştiğimizi gurmanci dilimizinde birebir aynı olduğunu izah etti soy adım polat tır

    YanıtlaSil
  78. Değerli arkadaşlar ben şu an malatyada ikamet eden risvanli aşiretinin bir kolu olan tosun a siretine bağlıyız bu aşiret bektasli olarak da bilinmektedir kabilemiz hatay tunceli maraş malatya ve adiyaman da ikamet etmişlerdir malatyadakilern battalgazi dogansehir akçadagdir birde dogansehir bağlı çığlık koyu dur adiyamandaki ise besni gölbaşı dir tabi konar göçer olarak asifetimizin ağası ise tosun bektaş dedemizdir bizim kendimize ait turkce arapça ve turkce kelimenin geçtiği bir dilimiz bulunmaktadır mesela mına kelimesi ekmek demek şu kelimesi pani demek kekikeiştoy kelimesi ne yApıyorsun demek malatyadaki tek risvanli aşireti mensubu biziz şu an lakin bu aşiret zamanla tosun aşireti olarak anilmaktadir büyük bir aşiret olmasından dolayı bektaş ve pektaş soy adları kullanılmaktadır ama bizim 1600 lere dayanan koca bir soyumjz var hocama bu kitabı yazdığı için çok teşekkür ediyorum umarım risvanli aşiretinin su an soyu devam eden yaklaşık nüfusu 1 milyonu bulan TOsun asiretide bir gün gün yüzüne çıkarılır saygılar ...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Cevdet Türkay’ın “Osmanlı Arşivine Göre Aşiret, Cemaat ve Oymaklar” listesinde Bektaş, Bektaşlı, Bektaşlar, Bektaşoğulları biçiminde yazılan aşiret; Konar-Göçer Türkman Ekrad Taifesinden biçiminde geçer ve görüldüğü pek çok sayıda şehir ve bölge adı verilir. Ayrıca bir Tahrir Defterinde ek bir kayıt olarak şu bilgi mevcuttur: Bektaşlu Cemaati, Rişvan aşiretine tabi olup, Şahinci Cemaati idi. Şahin yetiştirirlerdi. Rakka iskânından olan Bektaşlu Cemaati, mevzi-i iskânlarında hurûc ve Sivas ve Maraş ve Ayıntab (Antep) ve Kilis câniblerinde ebnâ-i sebilin yollarını kat edüb, çapul ve gaaret eylemişlerdir. Cemaat-ı mezburenin mahall-i iskâna bir evleri gelmeyüp ve hâlâ bir evleri yokdur deyû tahrir olunmuş. Bektaşlu Cemaatı, öteden beri şekavet üzere idi (eşkıyalık yapardı).

      Sil
  79. bu blogu hangi gerizekalı hazırladı acaba altına 1000 tane yorum var . hepside kürt oldugunu soylemiş . konya xelikan lıyım 400 yıldır burdayız ve kürdüz . ondan oncede kürttük hepte kurt kalacagız. nokta...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Xelikan oymağı ilk olarak 1525/1526 tarihli 134 Numaralı Tahrir Defterinin 17 ve 20’nci sayfalarında kendi adıyla anılan “X/Kelikan karyesi” biçiminde “Şarkî-Âmid” yani doğu Diyarbakır’da kayıtlıdır ki burası daha sonra Mardin Livasına bağlandı. Bu defterden 5 yıl sonra 1530 tarihli 998 numaralı tahrir Defterinde artık Mardin Livasına bağlı ve “Savur Nahiyesi” olarak anılan yerde aynı köy “X/Kâlikan karyesi” biçiminde sayfa 41’de kayıtlıdır. Aynı zamanda diğer adı olan “Nâsır-Kendi karyesi” adıyla anıldığı görülüyor. Bu “X/Kâlikân köyü” Berazi aşireti ve Şeyhan aşiretinin bulunduğu bir yerdedir ve köyün kayıtlı olduğu 41’nci sayfada Berazi aşireti hâkimdir. Bu durumda henüz Rişvan aşireti teşekkül etmeden kısa bir süre önce henüz bir oymak olan “Xâlikan” topluluğu da Berazi aşiretinden gelmedir. Bu tarihte aşiretin beyi “‘Ömer Bey, mir-i ‘asiret-i Ekrad-i Berazi” biçiminde kayıtlıdır ve görüldüğü gibi Ekrad’dır yani Kürd aşiretindendir. Buna göre Xelikan oymağı Berazi aşiretinden ve Mardin kökenlidir.

      Sil
  80. Konya'daki Xelikanların 400 yıllık bir tarihi yoktur. Köylerinin kuruluşu 1860'lı yıllardır. Bu da 150-160 yıllık bir zamana tekabül eder.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Konya ilinin ilk Kürt kökenli köyü Dipdede köyüdür ve kuruluşu 1830'dan sonradır.

      Sil
    2. Rişvan aşiretinin 1830-1840'lı yıllarda orta Anadolu'ya ve Doğu anadolu'ya yayılmaya başladığı ve düzenli olarak köyleri basıp dağıttığı arşivde görülmektedir. 1826 Yeniçeri ordusu dağılınca güçlü aşiretler bölgeleri ele geçirir veya baskınla yağmacılık yapar. Osmanlı ordusunu toparlanınca aşiretleri dağıtıp yerleşik hayata geçirir ve 1862-1865 arasında çoğu yerleşik hayata geçmiştir. Örnek olarak Bozok-Bozğalıyan bölgesi Rişvan bakınları ile ilgili 1848 tarihli Orsmanlı Arşivi;{A.)MKT.155.71} numaralı belge verilebilir. Bu süreçte göçürülen köyler ise Temettuat defterlerinde ayrıca belirtilmektedir.

      Sil
  81. iyi biliyorum ki rişvan aşireti türk aşiretidir nizip toydemir köyü

    YanıtlaSil
  82. Reswan aşireti Seyyidmi efendimizin soyundan geliyoruz

    YanıtlaSil
  83. Reswan aşireti seyyiddir

    YanıtlaSil
  84. Rişvan aşiretinde Seyyidlik yoktur. Aşirete eklenmiş bazı alt aşiretlerle gezen Seyyid aileleri vardır. Osmanlı arşivinde Es-Seyyid ... falanca Şeyh biçiminde unvanları verilir ve vergiden muaf oldukları belirtilir bu belgeye sahip olan aileler Seyyid veya Şerif'tir ve Nakip-ül-Eşraf defterlerinde kayıtlıdır. Yani bu aileler Hz. Ali soyludur ister Hz. Hasan (Şerif) ister Hz. Hüseyin (Seyyid) çocuklarından gelsinler ve haliyle kavim olarak Arap'tır. Zerikan aşireti içinde bazı Seyyid aileler mevcuttur ve haliyle Alevi'dir yani Hz. Ali soylu ve yoldaşlarının temsilcisidirler.

    YanıtlaSil